Chàng trai 30 tuổi quê xã Đức Linh, tỉnh Lâm Đồng "bắt trend" cùng bạn bè sau khi biết tính năng Street View trên Google Maps có thể xem được hình ảnh nhà mình nhiều năm về trước. Anh di chuyển bản đồ một vòng từ đầu đến cuối làng và vô tình bắt gặp ảnh bố đang ngồi một mình trầm tư vào thời điểm năm 2024.

"Bố tôi đã qua đời đầu năm nay sau vụ tai nạn. Khi nhìn thấy bức ảnh đó, tôi lặng người đi và khóc òa khi gặp lại bóng dáng quen thuộc của bố", Hùng nói.

Sau đó, anh lục tìm các mốc thời gian khác được Google Street View chụp lại. Tìm về năm 2018, 2019 anh tiếp tục gặp hình ảnh bố thường ngồi một mình, ở dưới tán cây đầu làng hay ghế đá trước sân nhà. Lúc này Mậu Hùng trào lên cảm xúc hối hận vì nhiều năm qua đi làm xa, công việc bận rộn nên chưa có dịp đưa bố đi du lịch đây đó. "Bố tôi nói chỉ thích ở nhà đợi con, cháu về thăm", chàng trai 30 tuổi kể.

Hùng chìm đắm trong ứng dụng suốt mấy tiếng để ghi nhớ, chụp lại những hình ảnh cũ của bố, ngắm nhìn sự đổi thay của đường làng. Anh còn bắt gặp những ông, bà hàng xóm ngồi tụ tập nói chuyện từ nhiều năm trước, giờ tất cả đều đã mất.

Chàng trai Lâm Đồng cho biết sau khi vô tình tìm thấy những ký ức xưa này, anh nảy ra kế hoạch sắp xếp công việc chuyển về quê bởi mẹ cũng đang lủi thủi một mình ở nhà.

"Tôi không muốn mẹ lúc nào cũng buồn bã, phải trông chờ con cái về thăm như bố", anh nói.

Mậu Hùng tìm thấy hình ảnh bố lúc còn sống, được Google chụp lại năm 2019. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Hai ngày nay, các nền tảng mạng xã hội ở Việt Nam rộ xu hướng "dùng Google Maps để trở về tuổi thơ". Hastag #trendgooglemaps có hơn 40 nghìn người dùng. Những video đăng tìm kỷ niệm, người thân đã khuất, khung cảnh xưa ở nơi thân thuộc của mỗi người thu hút hàng chục triệu lượt xem.

Street View là một tính năng của ứng dụng bản đồ Google Maps cho phép người dùng xem hình ảnh 360 độ tại của nhiều địa điểm trên khắp thế giới. Người dùng nhập địa chỉ cụ thể trên ứng dụng, địa điểm nào có Street View sẽ xuất hiện ảnh thu nhỏ (góc trái màn hình điện thoại hoặc góc phải màn hình máy tính). Người dùng nhấp vào ảnh để chuyển sang chế độ xem ảnh thực tế. Nếu muốn xem các góc khác, chỉ cần vuốt để xoay hoặc nhấp vào các mũi tên trên bản đồ để di chuyển. Muốn xem ảnh cũ hơn ấn lựa chọn "Ngày khác" dưới ảnh.

Những hình ảnh này được chụp bởi xe chuyên dụng của Google (Street View Cars) gắn camera 360 độ. Ảnh có thể được cập nhật cách đây vài tháng hoặc vài năm, tùy khu vực. Tuy nhiên, không phải nơi nào cũng có ảnh Street View, nhất là ở vùng sâu vùng xa hoặc những nơi chưa được Google hỗ trợ.

Thử dùng ứng dụng, Trần Huy Hiếu, quê Hà Tĩnh cũng bắt gặp bố mẹ cùng các cụ đang phơi thóc dọc đường làng ba năm trước. Chàng trai 19 tuổi cho biết hơn một năm nay, bởi tuổi già nên bố mẹ không còn làm nông. Hình ảnh trên Google Maps khiến anh gợi về kỷ niệm tuổi thơ cùng gia đình chạy thóc mỗi khi trời mưa, rồi đi chăn trâu, chăn bò.

"Từ ngày ra Hà Nội học đại học, mỗi năm chỉ về thăm nhà một, hai lần, những hình ảnh này khiến tôi thấy thương bố mẹ, trân trọng cuộc sống hiện tại", Hiếu nói.

Chàng sinh viên năm hai còn vô tình thấy khoảnh khắc anh cùng mối tình đầu đạp xe khắp xóm vào năm 2018, khi anh 12 tuổi. "Thật diệu kỳ khi có thể tìm được những kỷ niệm ngây ngô này", Hiếu nói.

Tiến sĩ tâm lý Trần Thành Nam cho biết tính năng Street View xuất hiện đầu tiên vào năm 2007 ở Mỹ và có ở Việt Nam khoảng năm 2014. Trong thời đại công nghệ hiện nay, tính năng Street View vô tình trở thành một "cỗ máy quay ngược thời gian", giúp người dùng có thể quay lại không gian cũ một cách trực quan, như thể giúp họ được bước lại trên con đường quen thuộc hay đứng trước ngôi nhà của ông bà năm xưa. Tính năng này tăng sự gắn kết bản thân, gợi cảm giác "thuộc về" và mang lại sự an toàn trong những thời điểm hiện tại đầy sóng gió và biến động.

Ông Nam lý giải, trong tâm lý học có khái niệm nostalgia (hoài niệm), một nhu cầu bản năng của con người mong muốn tìm về những ký ức đẹp – nơi từng là nhà, từng là người thân, từng là một thời tuổi trẻ. Việc chia sẻ những video này trên mạng đã gợi dậy sự đồng cảm và thu hút nhiều người cùng thử trải nghiệm.

Tuy nhiên, chuyên gia cũng cảnh báo người dùng khi "đu trend" tránh việc chia sẻ có thể vô tình làm lộ địa chỉ, thông tin cá nhân như số nhà, xe cộ, thậm chí cả nhân diện con người. Những thông tin có thể bị khai thác và sử dụng với mục đích xấu, tận dụng để lừa đảo, giả mạo hoặc quấy rối.

"Đây là một hiện tượng tâm lý thú vị, thể hiện nhu cầu kết nối với quá khứ và người thân, giúp con người cảm thấy được chữa lành. Tuy nhiên, mỗi người nên sử dụng công cụ này một cách chừng mực, có chọn lọc, và an toàn, để giữ lại điều tốt đẹp mà không làm tổn thương bản thân hay vô tình làm tổn hại đến người khác", ông Nam nói.

Nga Thanh