Nhóm bạn gặp nhau từ thời nghĩa vụ quân sự. Keith Lim, 28 tuổi, một nhân viên tư vấn tiếp thị ở Singapore, có thu nhập thấp hơn các thành viên khác là kỹ sư phần mềm, luật sư và bác sĩ. Khi nhóm đề xuất ăn bít tết, Lim nói nửa đùa, nửa thật "một số người trong chúng ta nghèo lắm" và thuyết phục họ chọn phương án rẻ hơn.
"Bữa ăn sẽ gây tốn kém hơn cho tôi", Lim nói. Anh từng mất bạn vì áp lực tài chính, nên việc giữ gìn tình bạn giữa khoảng cách về kinh tế là nỗi băn khoăn lớn.
Ba năm trước, Lim đến thăm nhà người bạn học cũ sống trong căn nhà bốn tầng ở vị trí đắt đỏ. Trong bữa ăn, Lim đã mở lòng chia sẻ những lo lắng về tài chính nhưng bị tổn thương khi cô bạn đáp lại "Cậu biết tiền không phải là tất cả mà".
Sau lần gặp, họ ngừng liên lạc vì nhận ra cuộc sống quá khác biệt. Anh cũng thừa nhận việc giữ tình bạn khi mọi người trưởng thành và vào các giai đoạn khác nhau của cuộc sống là thử thách lớn.
Một số người giàu hơn bạn bè vì làm việc trong ngành thu nhập cao như y học hoặc luật. Trong khi đó, không ít người gặp khó khăn do thất bại kinh doanh, vấn đề sức khỏe hoặc bị sa thải, ảnh hưởng đến tài chính và thay đổi mối quan hệ bạn bè.
Các chuyên gia tâm lý Singapore cho rằng chênh lệch tài sản trong nhóm bạn thường là chủ đề cấm kỵ; thiếu thảo luận thẳng thắn có thể gây ghen tị hoặc khiến ai đó cảm thấy cô lập. Theo thời gian, cảm xúc này có thể dẫn đến xung đột hoặc khiến một người bị loại khỏi các hoạt động chung.
Winny Lu Aldridge, tư vấn viên ở Trung tâm Just2Hearts (Singapore), cho biết né tránh vấn đề tài chính có thể giữ sự ổn định nhưng không giúp xây dựng tình bạn lành mạnh.
Lu từng chứng kiến nhóm bạn có hoàn cảnh kinh tế khác nhau cùng đi du lịch nước ngoài. Một số bay hạng thương gia, số khác ngồi khoang phổ thông, sự khác biệt còn thể hiện ở chỗ ở. Vì vậy, không phải ai cũng tận hưởng chuyến đi trọn vẹn.
Người có thu nhập cao hơn thường không nhận ra khó khăn tài chính của người khác khi họ cố tham gia các hoạt động tốn kém. Tình huống này có thể tạo cảm giác thiếu thốn hoặc lo ngại không được chấp nhận, dẫn đến chu kỳ nhận thức tiêu cực.
"Hoàn cảnh tài chính khác biệt dễ khiến họ bị cô lập trong nhóm", cô nói.
Mok Sin Lai, nhà trị liệu tâm lý tại Trung tâm Relationship Matters, cho biết người có thu nhập thấp thường so sánh mình với bạn bè giàu hơn. Họ có thể rút lui để tránh phải từ chối những lời mời tham gia các chuyến đi đắt đỏ, gây căng thẳng cho tình bạn.
Các chuyên gia nhấn mạnh tầm quan trọng của giao tiếp trung thực trong nhóm và khuyên người thu nhập cao nên "đọc tình huống" trước khi nói hoặc đề xuất điều gì có thể làm người khác không thoải mái.
Bà Jean Chen, giám đốc Relationship Matters, cho rằng kế hoạch nên được thảo luận chung thay vì do một người quyết định rồi bắt cả nhóm làm theo.
Trong quá trình trao đổi, bạn bè có thể nhận biết lo lắng và mong muốn của nhau qua lời nói và hành động, như sự thất vọng hay sở thích về điểm đến, địa điểm ăn uống.
Khi các thành viên đủ nhạy cảm và linh hoạt với sở thích của nhau, tình huống sẽ cải thiện. Cô đề xuất người có điều kiện chi trả nhiều hơn, còn người khác tập trung nghiên cứu, lên kế hoạch hoặc giữ tinh thần cho chuyến đi.
Khi các đóng góp về tiền bạc và công sức được công nhận bình đẳng qua thảo luận, tình bạn sẽ gắn kết hơn, cô nhấn mạnh.
"Điều này cho thấy mỗi người đều có thể đóng góp theo cách riêng", cô nói thêm.
Bà Theresa Pong, giám đốc Trung tâm tư vấn The Relationship Room, cho rằng việc giúp đỡ bạn bè không nên trở thành nghĩa vụ.
Bạn bè có thể luân phiên trả tiền cho bữa ăn sao cho không ai cảm thấy khó xử. Người trả tiền cho bữa đắt có thể được bù lại bằng bữa kế tiếp đơn giản hơn do người khác chi trả. Mục tiêu là để cả hai bên cảm thấy được trân trọng và đóng góp bình đẳng.
Đồng quan điểm, Winny Lu Aldridge cũng nhấn mạnh bạn bè hỗ trợ nhau trong cuộc sống là mối quan hệ tương hỗ, mọi người lần lượt cho và nhận. Bà cho rằng cuộc sống không thể đoán trước. Một người có thể giàu hôm nay và gặp khó khăn ngày mai, nên bạn bè không nên phán xét nhau về thu nhập, phong cách sống hay cách chi tiêu.
Có những lúc người ta bị cuốn theo khi mới mua túi hàng hiệu hoặc đi du lịch nước ngoài và muốn chia sẻ niềm vui với bạn bè, nhưng quên rằng người khác có thể đang gặp khó khăn tài chính. Hành động này thể hiện thiếu đồng cảm và nên tránh.
"Cảm giác ghen tị trong tình bạn là tự nhiên, nhưng khi nó trở nên cay đắng có thể gây tổn thương mối quan hệ", bà nói.
Cuối cùng, sự đồng cảm là yếu tố then chốt để duy trì tình bạn bền vững. Bà gợi ý nhóm bạn nên thừa nhận những khó chịu có thể phát sinh trong các cuộc thảo luận, đồng thời nhấn mạnh giá trị của tình bạn.
Những câu nói như Mình trân trọng thời gian bên nhau và muốn đảm bảo mọi người đều thoải mái giúp tạo không khí hòa nhã, làm rõ ý định duy trì mối quan hệ thay vì nhấn mạnh sự chênh lệch. Trong các cuộc trao đổi, người có điều kiện hơn cần khẳng định rằng sự hiện diện của bạn quan trọng hơn số tiền họ góp.
"Hãy tránh phán xét và thấu hiểu hoàn cảnh tài chính khác nhau. Khi cởi mở thảo luận và nhạy cảm với nhau, bạn bè sẽ xây dựng được mối quan hệ sâu sắc hơn", bà nhận định.
Ngọc Ngân (Theo CNA)
