Bộ trưởng Xây dựng vừa phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch Cảng hàng không quốc tế Gia Bình giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050. Sân bay đặt tại các xã Gia Bình, Lương Tài, Nhân Thắng, Lâm Thao (Bắc Ninh), đạt cấp 4E, khai thác đồng thời cho mục đích dân dụng và an ninh, quốc phòng.

Giai đoạn đến năm 2030, sân bay Gia Bình được quy hoạch công suất khoảng 30 triệu hành khách và 1,6 triệu tấn hàng hóa mỗi năm, có thể khai thác nhiều loại máy bay lớn như B777, B787, A350, A321 cùng các chuyên cơ và máy bay chuyên dụng khác. Tầm nhìn đến năm 2050, công suất sân bay dự kiến đạt khoảng 50 triệu hành khách và 2,5 triệu tấn hàng hóa mỗi năm.

Quy hoạch mới tăng công suất sân bay Gia Bình gấp 5-6 lần so với trước đây; diện tích đất được mở rộng lên khoảng 1.959 ha, gần gấp 5 lần quy hoạch cũ. Nhu cầu vốn đầu tư dự kiến là 95.706 tỷ đồng đến năm 2030 và 82.923 tỷ đồng đến năm 2050.

Hiện vùng Thủ đô Hà Nội với 9 tỉnh, thành phố và dân số khoảng 21 triệu người mới có sân bay quốc tế Nội Bài với công suất 30 triệu hành khách mỗi năm.

Theo quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đã được Chính phủ phê duyệt, sân bay Nội Bài sẽ nâng công suất lên 60 triệu hành khách vào năm 2030 và 100 triệu hành khách vào năm 2050, hướng mở rộng về phía nam. Sân bay thứ hai trong vùng Thủ đô được quy hoạch tại khu vực phía nam (trước đây thuộc huyện Ứng Hòa, Phú Xuyên).

Phối cảnh bãi đỗ và đường băng sân bay Gia Bình.

Sân bay Gia Bình giảm tải cho Nội Bài

Năm 2024, sân bay Nội Bài đạt sản lượng 30,1 triệu hành khách, trong đó khách quốc tế chiếm 12,3 triệu, khách nội địa 17,7 triệu; dự kiến năm 2025 đạt 33 triệu hành khách, vượt công suất thiết kế 30 triệu hành khách mỗi năm.

Theo TS Đào Ngọc Nghiêm, Phó chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, việc mở rộng Nội Bài nhiều lần được Hà Nội bàn bạc nhưng gặp khó khăn do vướng giải phóng mặt bằng, hàng nghìn hộ dân phải di dời nếu xây thêm nhà ga và đường băng phía nam. Dự án mở rộng sẽ tốn nhiều năm và chi phí lớn cho giải phóng mặt bằng.

Dự báo đến năm 2030, dân số vùng Thủ đô có thể lên 25-26 triệu người. Trong khi kế hoạch xây sân bay thứ hai phía nam Hà Nội sẽ thực hiện sau năm 2030, việc phát triển sân bay Gia Bình là cần thiết để đáp ứng nhu cầu trước mắt.

"Bắc Ninh có quỹ đất rộng, chưa đô thị hóa như Hà Nội nên xây dựng sân bay Gia Bình với công suất 30 triệu hành khách vào năm 2030 là hợp lý, góp phần giảm tải cho Nội Bài," ông Nghiêm nhận định.

Theo Công ty Thiết kế và Tư vấn xây dựng hàng không (ADCC), sân bay Nội Bài đang quá tải và khó mở rộng. Vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ dự báo nhu cầu hành khách đạt 55 triệu lượt giai đoạn 2021-2030 và 85 triệu lượt vào năm 2050, sân bay Gia Bình sẽ hỗ trợ Nội Bài - cửa ngõ hàng không quốc tế chính của Thủ đô.

Tuy nhiên, vùng trời sân bay Gia Bình nằm gần vùng trời kiểm soát của Nội Bài, khoảng cách chỉ 43 km. Trong điều kiện năng lực vùng trời hữu hạn, việc tăng công suất Gia Bình phải đi kèm điều chỉnh giảm công suất tương ứng của Nội Bài và tái phân bổ lưu lượng khai thác giữa hai sân bay.

ADCC và Cục Hàng không Việt Nam đều thống nhất giảm công suất Nội Bài xuống khoảng 35 triệu hành khách năm 2030 và khoảng 60 triệu hành khách năm 2050.

Theo hồ sơ điều chỉnh quy hoạch cảng hàng không quốc tế Gia Bình, việc hình thành sân bay này không ảnh hưởng đến kế hoạch xây sân bay thứ hai phía nam Thủ đô và không làm thay đổi việc chia sẻ sản lượng hành khách, hàng hóa giữa các sân bay.

Mặt bằng dự kiến quy hoạch sân bay Gia Bình.

Đáp ứng nhu cầu hành khách, logistics khu vực Đông Bắc

Theo TS Đào Ngọc Nghiêm, Bắc Ninh nằm trong vùng công nghiệp, công nghệ cao và đô thị hóa mạnh, cần cửa ngõ hàng không hiện đại. Sân bay Gia Bình không chỉ phục vụ hành khách khu vực Bắc Ninh, Lạng Sơn mà còn phát triển logistics, giảm sự phụ thuộc vào Nội Bài.

Sân bay Gia Bình sẽ trở thành trung tâm hàng không vùng Đông Bắc, thúc đẩy phát triển hạ tầng, đô thị, du lịch và thương mại tại Bắc Ninh cùng các tỉnh lân cận. Vị trí sân bay thuận lợi kết nối với tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và cảng biển Hải Phòng, Quảng Ninh, tạo điều kiện thuận lợi cho vận chuyển hàng hóa.

Tuy nhiên, ông Nghiêm lưu ý cần khẩn trương xây dựng đường kết nối sân bay với Thủ đô Hà Nội và các tỉnh lân cận để tránh tình trạng "có sân bay mà không có đường".

Công ty ADCC cho biết sân bay Gia Bình sẽ là sân bay thông minh thế hệ mới, áp dụng công nghệ 4.0, thiết kế theo tiêu chuẩn xanh, tích hợp hệ sinh thái dịch vụ hiện đại, tạo dấu ấn mới cho ngành hàng không Việt Nam.

Dự án sân bay Gia Bình được Chính phủ phê duyệt tháng 9/2024, khởi công sáng 10/12/2024. Sân bay ra đời với mục đích ban đầu phục vụ lực lượng không quân công an nhân dân (trực thuộc Bộ tư lệnh Cảnh sát cơ động) thực hiện nhiệm vụ bay huấn luyện, sẵn sàng chiến đấu trên loại máy bay trực thăng được trang bị.

Đoàn Loan