Đề án chỉnh trang đô thị khu vực nhà ở trên và ven kênh, rạch tại quận 8 vừa được Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Văn Được phê duyệt.

Hiện, ngoài khu vực bờ bắc Kênh Đôi và một số nơi khác đã có dự án cải tạo, thống kê trên địa bàn quận 8 còn gần 15.000 căn nhà xây trên và ven sông, kênh rạch, như: Ông Lớn, Ông Bé, Cần Giuộc, Bến Nghé, Kênh Đôi, Xáng, Ruột Ngựa... Hơn 1.500 căn trong số này nằm hoàn toàn trên mặt nước, nhiều khu vực xuống cấp và ô nhiễm nghiêm trọng.

Kênh Đôi chảy qua quận 8. Ảnh: Quỳnh Trần

Đề án hướng sẽ di dời toàn bộ những căn nhà nêu trên, kết hợp đầu tư các khu tái định cư, nhà ở xã hội, cải tạo chung cư cũ... để bố trí cho người dân có nơi ở tốt hơn. Trong đó, 9 dự án tái định cư, nhà ở xã hội dự kiến được triển khai. Ngoài phục vụ nhu cầu nhà ở, những nơi này sẽ tích hợp nhiều tiện ích, như trường học, y tế, mảng xanh, cùng giải pháp tạo sinh kế cho người dân ổn định đời sống lâu dài.

Cùng với quá trình giải tỏa các căn nhà, khoảng 36,5 km kênh rạch được nạo vét, xây dựng bờ kè, kết hợp phát triển mảng xanh, không gian công cộng. Đồng thời, thành phố sẽ soát các chỉ tiêu quy hoạch, khai thác và sử dụng đất hiệu quả sau khi di dời nhằm đạt hiệu quả cao nhất trong việc chỉnh trang đô thị.

Tổng kinh phí thực hiện đề án nêu trên ước tính hơn 105.000 tỷ đồng. TP HCM sẽ khai thác quỹ đất sạch sau khi di dời, bao gồm đấu giá, phát triển nhà ở thương mại, dự kiến thu về tương đương tổng chi phí đầu tư. Ngoài nguồn thu này, đô thị khu vực được chỉnh trang, giúp phát triển dài hạn và nâng cao chất lượng cuộc sống người dân.

TP HCM hiện còn gần 40.000 nhà trên và ven kênh rạch, trong đó quận 8 là nơi tập trung nhiều nhất. Ngoài địa phương này, thành phố phấn đấu đến năm 2030 sẽ cơ bản di dời, tái định cư cho toàn bộ các hộ và chỉnh trang đô thị, khai thác hiệu quả quỹ đất dọc bên.

Kênh Nhiêu Lộc - Thị Nghè sau khi được cải tạo, di dời nhà hai bên. Ảnh: Quỳnh Trần

Từ năm 1993 đến nay, TP HCM đã di dời được hơn 44.300 căn nhà trên và ven kênh rạch. Việc giải tỏa nhà lụp xụp ven kênh rạch và bố trí nơi ở mới cho hàng chục nghìn hộ dân giúp chỉnh trang đô thị, tạo diện mạo mới ở nhiều tuyến kênh như Nhiêu Lộc - Thị Nghè, Tàu Hủ - Bến Nghé, Tân Hóa - Lò Gốm... Tuy nhiên, các kế hoạch di dời nhà trên và ven kênh rạch từ sau năm 2005 liên tục không đạt mục tiêu, do thiếu vốn, giải phóng mặt bằng gặp nhiều trở ngại.

Giang Anh