Quốc hội chốt 120.400 tỷ đồng xây Vành đai 4 TP HCM

Tuyến Vành đai 4 TP HCM dài gần 160 km, tổng mức đầu tư hơn 120.400 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành và đưa vào khai thác năm 2029.

Sáng 27/6, với 437/441 đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư dự án xây dựng đường Vành đai 4 TP HCM.

Tuyến đường có chiều dài 159,3 km, chia thành 10 dự án thành phần, triển khai theo phương thức đối tác công tư (PPP), hợp đồng xây dựng – kinh doanh – chuyển giao (BOT). Dự án áp dụng công nghệ thi công tiên tiến, khuyến khích sử dụng công nghệ cao, thích ứng với biến đổi khí hậu và vận hành bằng hệ thống thu phí điện tử không dừng.

Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 120.400 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách trung ương là 29.688 tỷ, ngân sách địa phương 40.090 tỷ và nguồn vốn do nhà đầu tư huy động là 50.600 tỷ đồng. Dự án sử dụng khoảng 1.400 ha đất, gồm 450 ha đất lúa và 960 ha đất khác. Công tác chuẩn bị bắt đầu từ năm 2025, phấn đấu hoàn thành và vận hành toàn tuyến vào năm 2029.

Dự án hướng đến xây dựng trục giao thông chiến lược kết nối vùng Đông Nam Bộ với Tây Nam Bộ và Tây Nguyên, tạo hành lang vận tải hàng hóa giữa các khu công nghiệp, khu đô thị với cảng biển, cảng hàng không; giảm tải giao thông cho trung tâm TP HCM, thúc đẩy liên kết và phát triển kinh tế vùng trọng điểm phía Nam.

Đường Vành đai 4 TP HCM 10 làn xe qua Bình Dương tháng 11/2024. Ảnh: Phước Tuấn

Dự án được áp dụng một loạt cơ chế đặc biệt để đảm bảo tiến độ. Với các mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường đã được cấp phép, đang hoạt động, còn trữ lượng nhưng chưa thực hiện thủ tục đóng mỏ, UBND cấp tỉnh được phép điều chỉnh trữ lượng, kéo dài thời hạn và nâng công suất khai thác mà không phải điều chỉnh quy hoạch tỉnh hay lập dự án khai thác mới. Việc thẩm định, phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường cũng được miễn.

Đối với các mỏ khoáng sản chưa cấp phép, nếu có trong hồ sơ khảo sát phục vụ dự án, các địa phương được phép bổ sung vào phương án quản lý khoáng sản của quy hoạch tỉnh mà không cần điều chỉnh tổng thể quy hoạch. Tổ chức, cá nhân phục vụ dự án được cấp phép khai thác vật liệu xây dựng mà không phải đấu giá quyền khai thác.

Các dự án thành phần đầu tư công được thực hiện theo trình tự, thủ tục như dự án nhóm A. Với các dự án PPP, UBND cấp tỉnh là cơ quan thẩm định, quyết định đầu tư. Trong thời gian Quốc hội không họp, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có thẩm quyền xem xét, điều chỉnh chủ trương đầu tư nếu cần thiết.

Chính phủ cũng được phép chỉ định thầu các gói thầu tư vấn, phi tư vấn, tư vấn điều chỉnh quy hoạch, thi công hạ tầng tái định cư phục vụ dự án, nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai.

Một số đại biểu đề nghị cần rút kinh nghiệm từ các dự án giao thông lớn trước đây, quy hoạch và đầu tư với tầm nhìn dài hạn. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết dự án được phân kỳ với quy mô 4 làn xe hoàn chỉnh và giải phóng mặt bằng cho quy mô 8 làn xe để đảm bảo không phải mở rộng nhiều lần sau này.

Trước băn khoăn về khả năng cân đối vốn, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ, với tính chất đặc biệt quan trọng, dự án đã được cấp thẩm quyền cho phép không cần thẩm định khả năng cân đối vốn theo luật đầu tư công và PPP. Tuy nhiên, Chính phủ cần bố trí và cân đối đủ nguồn lực để đảm bảo tiến độ, chất lượng dự án.