Chiều 17/8, tại công trường cầu Rạch Miễu 2 các hạng mục cầu chính và đường dẫn hai bên cùng hệ thống an toàn, chiếu sáng đã hoàn chỉnh. Trời mưa nhưng hàng trăm người dân từ các nơi vẫn đổ về khu vực cầu để tranh thủ "check-in" trước khi dự án chính thức thông xe vào ngày mai.

"Tôi cùng bạn trai mặc áo mưa chạy xe máy từ Thạnh Phú đến đây hơn 70 km tranh thủ chụp ảnh bên cầu làm kỷ niệm, dù khá lạnh nhưng rất vui", chị Huỳnh Thủy Tiên, 25 tuổi, cho biết. Một số bạn trẻ cũng đến cầu để chụp ảnh cưới, quay video đăng tải lên mạng xã hội.

Hàng trăm người dân, nhiều người mang áo mưa đến "check-in" cầu Rạch Miễu 2 trước ngày thông xe. Ảnh: Hoàng Nam

Nhà ở sát chân cầu, bà Nguyễn Thị Kim Chi, 73 tuổi (phường Thới Sơn, Đồng Tháp) nói người dân địa phương mong chờ công trình từng ngày. "Muốn qua sông Tiền nếu không đi vòng cầu Rạch Miễu hiện hữu thì phải chờ phà mất hơn 15 phút, mùa mưa bão lại lo nguy hiểm. Có cầu mới, đi lại và vận chuyển rau, trái cây sẽ thuận tiện hơn rất nhiều".

Cách đó hơn 10 km, thông tin cầu Rạch Miễu 2 sắp thông xe là tin vui cho nhóm tài xế của Công ty TNHH Xuất nhập khẩu trái cây MeKong Bến Tre (phường Phú Tân, Vĩnh Long).

Ông Bùi Dương Thuật, Giám đốc Công ty MeKong Bến Tre, cho biết bình quân mỗi tuần đơn vị có 10 chuyến container, mỗi chuyến khoảng 20 tấn hàng. Do cầu Rạch Miễu 1 thời gian qua cấm theo giờ, tài xế phải tranh thủ đi đúng khung thời gian, thậm chí phải trừ hao cho các sự cố bất ngờ. Tuy nhiên, kể cả đi theo đúng khung giờ cho phép, mặt cầu nhỏ hẹp, chỉ cần một sự cố chết máy hay lượng xe đông, ùn ứ là hàng hóa phải trễ giờ đến cảng, thiệt hại rất lớn.

"Ôtô, xe tải, container đi về hướng Vĩnh Long sau khi xuống cao tốc sẽ qua cầu mới, chỉ các phương tiện đi hướng Bến Tre cũ mới qua cầu hiện hữu từ đó giảm đáng kể nạn kẹt xe" ông Thuật lý giải.

Người dân miền Tây mong chờ Rạch Miễu 2 bởi cầu Rạch Miễu 1 (khánh thành năm 2009, cách cầu mới khoảng 4 km) không đáp ứng nổi nhu cầu giao thông của khu vực ngày càng tăng cao.

Chỉ vài năm sau khi đưa vào khai thác, cầu cũ bắt đầu quá tải, nhất là từ sau khi cầu Cổ Chiên trên quốc lộ 60 nối Bến Tre - Trà Vinh cũ đưa vào sử dụng năm 2015 khiến lượng xe trên tuyến này tăng đột biến, thường xuyên ùn tắc. Lượng xe qua cầu khoảng 20.000 lượt mỗi ngày đêm là nỗi ám ảnh dai dẳng với tài xế, nhất là dịp lễ, Tết, xe phải nối đuôi nhau hàng km, suốt nhiều giờ.

Cầu Rạch Miễu 2 nhìn từ bờ tỉnh Đồng Tháp chiều 17/8. Ảnh: Hoàng Nam

Nhu cầu đi lại ở khu vực tăng cao, cuối năm 2020, Thủ tướng phê duyệt dự án cầu Rạch Miễu 2, song đến tháng 3/2022, dự án mới khởi công, với tổng mức đầu tư hơn 6.800 tỷ đồng. Công trình dài 17 km, điểm đầu kết nối ngã tư Đồng Tâm (nút giao giữa quốc lộ 1 và tỉnh lộ 870) thuộc huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang cũ; điểm cuối nối quốc lộ 60, TP Bến Tre cũ, cách cầu Hàm Luông gần một km.

Ban đầu, chủ đầu tư là Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận dự kiến công trình hoàn thành đầu năm 2026. Tuy nhiên, Thủ tướng Phạm Minh Chính sau khi thị sát đã yêu cầu dự án hoàn thành sớm hơn kế hoạch, thông xe dịp Quốc khánh.

Ông Trần Văn Thi, Giám đốc Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận, chia sẻ Rạch Miễu 2 là cầu dây văng thứ hai (sau cầu Mỹ Thuận 2) do người Việt Nam thiết kế và thi công. Tuy nhiên, với "deadline" sớm hơn đến gần nửa năm, dự án này vừa là vinh dự nhưng cũng áp lực rất lớn với đội ngũ thi công.

Ngay sau khi ký hợp đồng, nhà thầu, tư vấn giám sát đã huy động cho dự án những cán bộ, công nhân tinh nhuệ nhất, cao điểm tại công trường lên đến 600 người. Ngoài ra, 150 đầu thiết bị cũng được huy động, với 30 mũi thi công 3 ca, 4 kíp, xuyên lễ để đảm bảo dự án đúng tiến độ. Trong đó có hệ thống máy móc thiết bị lớn, hiện đại như cẩu 500 tấn, xà lan 3.000 tấn, cẩu tháp 16 tấn.

Bên cạnh đó, chủ đầu tư đã lựa chọn được liên danh các nhà thầu lớn, chuyên nghiệp, đã có kinh nghiệm thực hiện nhiều công trình có kết cấu tương tự, như cầu Bạch Đằng (TP Hải Phòng), cầu Mỹ Thuận 2. Liên danh tư vấn giám sát cũng là các đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực cầu dây văng.

Giai đoạn đầu, dự án vướng mặt bằng tại huyện Châu Thành (Tiền Giang cũ), do liên quan đến nhà xưởng cũ, pháp lý phức tạp, việc bồi thường kéo dài.

Cầu Rạch Miễu 2 hoàn thành sớm hơn dự kiến gần nửa năm. Ảnh: Hoàng Nam

Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất phải kể đến quá trình thi công hai trụ tháp chính giữa sông. Do nước trên sông Tiền lên xuống liên tục rất phức tạp, đáy bệ bị ngập không thể thi công cọc khoan nhồi cùng bệ trụ tháp. Đội ngũ kỹ thuật sau đó đã áp dụng biện pháp thùng chụp (để ngăn nước), từ đó rút ngắn được tiến độ thi công khoảng hai tháng.

Mặt khác, theo trình tự thi công thông thường, toàn bộ trụ tháp phải xây xong mới bắt đầu thi công hệ dầm, mặt cầu. Đơn vị thi công đã sử dụng các biện pháp đảm bảo an toàn để cùng lúc thi công các hạng mục này. Từ đó rút ngắn tiến độ thi công thêm khoảng ba tháng.

"Vào mùa mưa bão, việc thi công các trụ tháp trên cao trong điều kiện sông rộng luôn gặp nhiều thách thức, song đội ngũ kỹ thuật, công nhân đều tìm cách vượt qua", ông Thi nói.

TS Trần Hữu Hiệp, chuyên gia kinh tế tại Đồng bằng sông Cửu Long, cho rằng sự kiện khánh thành cầu Rạch Miễu 2 không chỉ là niềm vui của hàng triệu người dân hai bờ sông Tiền, mà còn là bước ngoặt hạ tầng cả vùng.

Cầu mới giúp giảm tải cho cầu Rạch Miễu cũ, khơi thông vận tải hàng hóa, dịch vụ, du lịch. Tuyến quốc lộ 60 qua Rạch Miễu 2 trở thành trục song song với quốc lộ 1 và cao tốc TP HCM – Trung Lương – Mỹ Thuận, kết nối các tỉnh Bến Tre, Vĩnh Long, Đồng Tháp đến TP HCM và cảng biển nhanh hơn.

"Điều này giúp giảm chi phí, rút ngắn thời gian vận chuyển, tăng sức cạnh tranh cho nông sản, thúc đẩy xuất khẩu", ông Hiệp phân tích.

Vị trí cầu Rạch Miễu 2 và cầu hiện hữu. Đồ họa: Khánh Hoàng

Ngoài ra, cầu còn là "đòn bẩy" để hút đầu tư vào công nghiệp chế biến, logistics, năng lượng tái tạo. Sự thuận tiện di chuyển kích thích dịch chuyển lao động, hàng hóa, ý tưởng, nâng cao gắn kết vùng.

Hoàng Nam