Phía quận trung tâm Ninh Kiều, tuyến kè sông Hậu, sông Cần Thơ, rạch Cái Sơn... được đầu tư từ nhiều nguồn khác nhau, có vai trò kết hợp hệ thống cống, âu thuyền ngăn triều cường, bảo vệ vùng lõi, chỉnh trang đô thị trung tâm thành phố.

Trong đó, bờ kè kết hợp công viên, quảng trường xây dựng từ đường Trần Phú chạy cặp sông Hậu dài khoảng 1,6 km (cao trình hơn 2,6 m) đến cầu đi bộ (khu vực tiếp giáp giữa sông Hậu - sông Cần Thơ - rạch Khai Luông), với tổng diện tích hơn 40.000 m2, thuộc phường Cái Khế, quận Ninh Kiều. Công trình có tổng mức đầu tư hơn 60 tỷ đồng.

Phía sau bờ kè là quảng trường và công viên, đường Sông Hậu rộng 30-40 m. Công viên Ninh Kiều rộng 2,2 ha, nằm ở trung tâm thành phố. Khu vực này nằm trong vùng lõi trung tâm thành phố rộng 2.700 ha được bảo vệ bởi hệ thống công trình nghìn tỷ đồng như: bờ kè sông Cần Thơ, cống, âu thuyền, trạm bơm ngăn triều... hoàn thành hồi tháng 7. Đây là nơi tổ chức các hoạt động văn hoá, thể thao, du lịch của thành phố.

Cầu đi bộ kết nối khu kè - công viên sông Hậu với bến Ninh Kiều, địa danh nổi tiếng, kết hợp với tuyến phố đi bộ gần một km trên đường Hai Bà Trưng tại khu vực này là điểm nhấn thu hút du khách tại TP Cần Thơ.

Ông Nguyễn Ngọc Ánh, Phó chủ tịch UBND quận Ninh Kiều, cho biết sắp tới sẽ mở rộng tuyến phố đi bộ đến khu vực công viên sông Hậu nhằm mở rộng không gian vui chơi, giải trí, giao lưu văn hóa giữa người dân, khách du lịch trong và ngoài nước, phát triển kinh tế đêm.

Tiếp nối là đoạn kè sông Cần Thơ dài 5,4 km bắt đầu từ nhà khách số 2 đến cầu Cái Sơn, thuộc quận Ninh Kiều, triển khai năm 2016, mức đầu tư 750 tỷ đồng. Công trình hoàn thành hồi tháng 6/2024 với cao trình 2,8 m. Thời điểm tháng 4/2021, đoạn kè từ cầu Hưng Lợi đến toà nhà 30 tầng, cao nhất TP Cần Thơ còn ngổn ngang.

Đây là một trong các công trình thuộc Dự án phát triển TP Cần Thơ và tăng cường khả năng thích ứng của đô thị được phê duyệt năm 2016. Dự án có tổng mức đầu tư gần 9.200 tỷ đồng, nhằm kiểm soát ngập cho gần 2.700 ha trung tâm quận Ninh Kiều, Bình Thủy, bảo vệ hơn 420.000 dân.

Dẫn cháu tập xe đạp trên bờ kè cặp sông Cần Thơ, gần cầu Hưng Lợi, phía quận Ninh Kiều, ông Nguyễn Đình Chiến, 62 tuổi, cho biết thấy vui khi bờ kè đưa vào sử dụng. "Có kè an toàn, sạch đẹp, không còn cảnh sạt lở, ngập lụt thường xuyên vào mùa mưa lũ, triều cường", ông Chiến nói.

Kè được xây dựng hai bên sông Cần Thơ, đoạn qua bờ bắc thuộc quận Ninh Kiều, bờ nam ở quận Cái Răng. Trong đó, phía bờ Cái Răng, công trình có chiều dài hơn 9,5 km, được chia thành nhiều giai đoạn đầu tư, với tổng nguốn vốn hơn 1.250 tỷ đồng.

Tuyến kè bờ Cái Răng có vai trò chống sạt lở, ngăn triều cường... bảo vệ an toàn vùng cửa ngõ phía nam của thành phố và khu đô thị mới nam Cần Thơ 1.800 ha.

Đoạn kè hai bên sông Cần Thơ tại khu vực ngã ba với rạch Cái Sơn, cầu Cái Răng hoàn thành, đã khắc phục tình trạng sạt lở nguy hiểm ngay ngã ba sông, bảo vệ an toàn cho khu dân cư đông đúc bên trong. Khu vực này, năm 2022, việc thi công chậm tiến độ.

Tiếp nối là đoạn gần 5,2 km kè sông Cần Thơ qua khu vực chợ nổi Cái Răng. Trong đó, bờ bắc hơn 2,7 km qua quận Ninh Kiều và huyện Phong Điền; bờ Nam qua quận Cái Răng 2,45 km. Công trình có tổng mức đầu tư 1.090 tỷ đồng, khởi công năm 2020, dự kiến hoàn thành cuối năm 2022. Tuy nhiên do nhiều vướng mắc, chủ yếu là giải phóng mặt bằng nên năm 2022, công trình còn ỳ ạch, mãi đến cuối năm 2024 mới xong.

Đoạn bờ kè hơn 2,7 km qua quận Ninh Kiều và huyện Phong Điền có bề rộng hơn 10 m, có vai trò chống sạt lở, bảo vệ tuyến lộ Vòng Cung và nhà dân sinh sống bên trong.

Trong khi đó, công trình kè rạch Cái Sơn dài hơn 2,8 km có điểm đầu ở cầu Cái Sơn 1 (ngã ba sông Cần Thơ), điểm cuối tại cầu Sáu Bé, đi qua hai quận Ninh Kiều và Bình Thủy, thuộc chương trình mục tiêu ứng phó biến với đổi khí hậu.

Tuyến kè tổng mức đầu tư 315 tỷ đồng, khởi công đầu năm 2020, dự tính hoàn thành trong năm nhưng đến nay vẫn còn ỳ ạch. Khi triều cường nước tràn vào bên trong ngập úng đường, nhà dân khiến nhiều người bức xúc. Chủ đầu tư cho rằng công trình trễ hẹn do bồi thường, tái định cư chậm tiến độ.

Xây dựng hệ thống kè chống ngập trung tâm Cần Thơ. Video: An Bình

Cần Thơ là một trong 6 thành phố trực thuộc Trung ương và là đô thị lớn nhất Đồng bằng sông Cửu Long với hơn 1,2 triệu dân, diện tích hơn 1.400 km2. Theo dự thảo đề án sáp nhập với Hậu Giang và Sóc Trăng thì TP Cần Thơ mới có diện tích trên 6.400 km2, dân số hơn 4 triệu người; 103 đơn vị hành chính. Trung tâm hành chính đặt tại TP Cần Thơ.

TP Cần Thơ đang đề xuất dự án chống ngập, sạt lở, tăng cường khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu, kết hợp chỉnh trang đô thị trên diện tích 2.800 ha; tổng mức 4.500 tỷ đồng. Dự án thực hiện tại quận Ninh Kiều và quận Bình Thủy, ở giai đoạn 2025-2030.

An Bình