Thông tin này được đại diện Bộ Nội vụ cho biết chiều ngày 1/4. Dự thảo được hoàn thiện để thể chế hóa chủ trương của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và tạo cơ sở pháp lý cho việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp. So với dự thảo ban đầu, tiêu chí sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã đã có điều chỉnh để phù hợp với chỉ đạo của cấp trên và tình hình thực tế.

Theo đó, việc sắp xếp đơn vị hành chính các cấp sẽ dựa trên các tiêu chí về diện tích tự nhiên và quy mô dân số theo quy định. Đồng thời, các cơ quan chức năng sẽ xem xét kỹ lưỡng các yếu tố lịch sử, truyền thống, văn hóa, dân tộc; vị trí và điều kiện địa lý; quy mô và trình độ phát triển kinh tế xã hội; hạ tầng giao thông, công nghệ thông tin; cũng như đảm bảo quốc phòng, an ninh quốc gia và hội nhập quốc tế. Mục tiêu của việc sáp nhập các đơn vị hành chính là xây dựng một bộ máy chính quyền cấp xã gần dân, sát dân và phục vụ người dân tốt hơn.

Đại diện Bộ Nội vụ nhấn mạnh rằng việc sắp xếp đơn vị hành chính các cấp không chỉ đơn thuần là việc điều chỉnh địa giới hành chính và tinh gọn bộ máy, mà còn là sự điều chỉnh về không gian kinh tế, phân cấp, phân bổ và kết hợp các nguồn lực kinh tế. Mục tiêu lớn hơn là mở rộng không gian phát triển, tạo nền tảng và sức bật cho đất nước theo các mục tiêu và tầm nhìn chiến lược dài hạn, phù hợp với thực tiễn và xu hướng phát triển của thế giới.

Hai ngày trước tại Đà Nẵng, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết đầu tháng 4 Trung ương sẽ họp và tính toán các phương án sắp xếp tinh gọn bộ máy. "Dự kiến ban đầu cả nước còn khoảng 34 tỉnh, thành phố trên cơ sở sắp xếp lại 63 tỉnh, thành hiện nay; kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện; sáp nhập còn khoảng 5.000 đơn vị hành chính cấp xã, phường", Tổng Bí thư nói.

Quảng trường trung tâm TP Hà Tĩnh, tháng 3/2025. Ảnh: Đức Hùng

Phương án sáp nhập xã phường mới nhất đã có sự thay đổi đáng kể so với dự kiến trước đó. Tuần trước, dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu sắp xếp 9.996 trên tổng số 10.035 đơn vị hành chính cấp xã để giảm xuống dưới 3.000.

Còn theo dự thảo ngày 23/3, các xã phường có diện tích hoặc dân số dưới 300% tiêu chuẩn sẽ được sáp nhập. Riêng trường hợp sáp nhập từ bốn đơn vị trở lên không bắt buộc theo tiêu chuẩn này. Mục tiêu là giảm 70-75% số lượng đơn vị cấp xã, tạo tiền đề tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp (tỉnh - xã), thay vì ba cấp (tỉnh - huyện - xã) như hiện nay.

Việc sáp nhập xã sẽ được thực hiện trên nguyên tắc giữ nguyên trạng các đơn vị hành chính hiện có và có thể sáp nhập xã của huyện này vào xã của huyện khác. Xã sáp nhập với xã sẽ tiếp tục gọi là xã, còn xã sáp nhập với phường sẽ tiếp tục gọi là phường. Các địa phương sẽ chủ động lựa chọn tên gọi mới nhưng Trung ương khuyến khích đặt tên theo tên của đơn vị cấp huyện trước khi sắp xếp, kèm theo số thứ tự để thuận tiện cho quá trình số hóa và cập nhật dữ liệu thông tin.

Vũ Tuân