Nội dung vừa được Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng liên quan giải pháp tháo gỡ vướng mắc cho hai dự án đầu tư BT (xây dựng - chuyển giao) tại TP HCM, bao gồm công trình Giải quyết ngập do triều khu vực thành phố có xét yếu tố biến đổi khí hậu - giai đoạn một.

Đây là dự án chống ngập quy mô lớn nhất TP HCM với tổng đầu tư gần 10.000 tỷ đồng, do Công ty TNHH Trung Nam BT 1547 làm nhà đầu tư. Khởi công năm 2016, công trình mục tiêu kiểm soát ngập do triều, ứng phó biến đổi khí hậu cho hơn 570 km2 với khoảng 6,5 triệu dân ven sông Sài Gòn và trung tâm TP HCM. Dự kiến hoàn thành từ năm 2018, nhưng đến nay công trình vẫn đình trệ do vướng pháp lý, thủ tục thanh toán cho nhà đầu tư.

Cống Mương Chuối - một trong các cống ngăn triều lớn thuộc dự án. Ảnh: Thanh Tùng

Tiến độ chậm trễ khiến tổng mức đầu tư công trình đến nay được tính toán đã vượt hơn dự tính do phát sinh thêm nhiều chi phí, lãi vay, cần làm thủ tục điều chỉnh. Tuy nhiên, việc này đang gặp vướng về thẩm quyền quyết định, pháp lý đất đai, phương thức thanh toán bởi quá trình triển khai trước đây có một số thiếu sót về thủ tục pháp lý.

Để tháo gỡ khó khăn, trong dự thảo Nghị quyết của Chính phủ, Bộ Tài chính đề xuất cho phép thành phố được điều chỉnh báo cáo nghiên cứu khả thi dự án, chịu trách nhiệm toàn diện về quyết định này.

Bộ cũng đồng thuận để thành phố thanh toán quỹ đất cho nhà đầu tư theo nguyên tắc ngang giá. Nếu giá trị đất nhỏ hơn giá trị công trình BT, phần chênh lệch sẽ được thanh toán bằng tiền, từ vốn đầu tư công của TP HCM. Thành phố chịu trách nhiệm trong việc xác định cụ thể giá đất dự kiến thanh toán, đảm bảo đúng quy định đất đai.

Tính đến nay, tiến độ chung dự án ngăn triều này đã đạt hơn 90% khối lượng, phần còn lại ước tính cần khoảng 1.800 tỷ đồng để hoàn thành, nhưng cũng đã không còn vốn. Nguyên nhân là BIDV - ngân hàng cấp vốn cho dự án không có cơ sở ký phụ lục hợp đồng tín dụng với nhà đầu tư và trình Ngân hàng Nhà nước gia hạn thời gian tái cấp vốn.

Về vấn đề này, Bộ Tài chính cho biết hồi cuối năm 2024, Ngân hàng Nhà nước đã khẳng định sẽ điều chỉnh quyết định tái cấp vốn, làm cơ sở giải ngân tiếp số tiền khoảng 1.800 tỷ đồng nêu trên cho ngân hàng BIDV. Tuy vậy, việc này chỉ thực hiện sau khi các bên liên quan hoàn thành thủ tục điều chỉnh, ký hợp đồng BT, hợp đồng tín dụng, đồng thời BIDV có đề nghị điều chỉnh quyết định tái cấp vốn.

Giang Anh