Tháng 1/2021, các nhân viên kiểm soát doping yêu cầu lấy mẫu nước tiểu khi Aman đang tập luyện tại Sân vận động Addis Ababa, Ethiopia. VĐV này rời đi mà không cung cấp mẫu, với lý do gia đình có người đột tử.

Những ngày tiếp theo, các nhân viên kiểm tra doping không thể tìm thấy Aman tại nhà riêng. Lý do trốn kiểm tra của VĐV người Ethiopia này không được chấp nhận.

Mohammed Aman mừng HC vàng 800m Tại Giải vô địch điền kinh thế giới Moscow 2013. Ảnh: Canadian Running Magazine

Tháng 2/2021, Ethiopia bị Văn phòng chống doping quốc gia Ethiopia (ETH-NADO) đình chỉ tạm thời vì trốn tránh kiểm tra chống doping. Một tháng sau, Aman bị cấm thi đấu 4 năm.

Một mớ hỗn độn về thủ tục đã xảy ra sau đó. Aman kháng cáo quyết định này và ETH-NADO đã hủy bỏ lệnh cấm, nên anh được phép thi đấu trở lại. Tới tháng 9/2021, Cơ quan Chống doping Thế giới (WADA) kháng cáo quyết định này lên Tòa Trọng tài Thể thao (CAS).

CAS hoàn tất việc xem xét trường hợp của Aman vào tháng 4/2022, nhưng phải mất gần 3 năm để công bố quyết định. Ngày 20/2/2025, CAS ra phán quyết có lợi cho WADA và khôi phục lệnh cấm 4 năm với Aman, nhưng vẫn ghi nhận thời gian VĐV Ethiopia này không được thi đấu trước đó.

Nhiều người cho rằng Aman - VĐV không thi đấu kể từ tháng 2/2020, đã hoàn thành án cấm thi đấu 4 năm. Cơ sở dữ liệu của Đơn vị Liên chính trong điền kinh (AIU) cho thấy Aman bị truất quyền thi đấu kể từ khi vi phạm vào ngày 30/1/2021 và có 4 năm không đủ điều kiện. Nhưng AIU cũng liệt kê anh không đủ điều kiện trong 3 năm nữa, cho đến ngày 29/10/2028.

WADA cho biết Aman, hiện 31 tuổi, chỉ được tính 189 ngày bị cấm thi đấu. Do quyết định hủy bỏ lệnh cấm của ETH-NADO cho phép anh thi đấu trong 3 năm qua, nên anh còn phải chấp hành 1.271 ngày còn lại.

Tại Giải vô địch điền kinh thế giới Moscow 2013, Aman đi vào lịch sử khi trở thành VĐV Ethiopia đầu tiên giành danh hiệu thế giới 800m ngoài trời. Khi đó, Aman mới 19 tuổi và về nhất với 1 phút 43 giây 31 để giành HC vàng.

Aman còn hai lần dự Olympic tại London 2012, Rio 2016, giữ hai danh hiệu thế giới trong nhà và kỷ lục quốc gia là 1 phút 42 giây 37.

Hồng Duy