Trong cuộc tập kích hiệp đồng lớn chưa từng thấy nhằm vào Ukraine hôm 4/7, quân đội Nga đã triển khai tổng cộng 539 máy bay không người lái (UAV) tự sát dòng Geran-2 và phi cơ mồi bẫy, cùng 11 tên lửa các loại. Không quân Ukraine tuyên bố bắn hạ 270 UAV tự sát và hai tên lửa hành trình, đồng thời gây nhiễu và làm 208 phi cơ bị lạc đường.
"Đối phương có khả năng sẽ triển khai 1.000 UAV mỗi ngày, thậm chí nhiều hơn, trong thời gian tới. Tôi không hù dọa vô căn cứ. Đây là kết quả dựa trên phân tích dữ liệu tình báo. Tôi không thể bình luận về các biện pháp khắc chế. Mọi biện pháp có thể công khai đã được đề cập", thiếu tá Robert Brovdi, tư lệnh Lực lượng thiết bị không người lái Ukraine, cho biết.
Moskva những tháng gần đây liên tục triển khai lượng lớn UAV tự sát trong các đợt không kích hiệp đồng nhằm vào nước láng giềng. Quân đội Nga cũng bắt đầu sử dụng dòng Geran-2 cho nhiệm vụ trinh sát và chỉ điểm, kết hợp với tập kích mục tiêu chiến thuật gần tiền tuyến, thay vì chỉ nhắm vào cơ sở quân sự và hạ tầng chiến lược của Ukraine như trước.
Thiếu tá Brovdi thừa nhận dòng Geran-2 có giá rẻ nhưng đủ sức uy hiếp nhiều mục tiêu nằm sâu trong lãnh thổ đối phương, đồng thời liên tục được nâng cấp và ứng dụng những cải tiến mà quân đội Ukraine không thể dự đoán. Ông cảnh báo rằng Kiev sẽ phải di dời nhiều cơ sở sản xuất thiết bị không người lái (drone) để tránh nguy cơ hứng đòn tập kích.
Kyiv Independent đầu tháng 6 dẫn nguồn tin tình báo Ukraine nhận định Nga đang xuất xưởng trung bình 70 máy bay Geran-2 mỗi ngày, sản lượng hàng tháng có thể lên tới 2.100 chiếc. Con số này tăng vọt so với năm ngoái, khi Nga chỉ sản xuất trung bình khoảng 300 UAV tầm xa mỗi tháng và rất hiếm khi dùng đến 30 UAV tấn công Ukraine trong một đêm.
Geran-2 là phi cơ do Nga tự sản xuất dựa theo thiết kế dòng Shahed-136 của Iran. Biến thể Geran-2 đời đầu có khối lượng khoảng 200 kg, mang theo đầu đạn 50 kg và đạt tầm bay 2.500 km. Đây là dòng UAV tự sát chủ lực được quân đội Nga sử dụng trong các đòn tập kích tầm xa nhằm vào Ukraine, nhưng cũng có thể tập kích những mục tiêu chiến thuật gần tiền tuyến nếu có yêu cầu.
Nga đã nhiều lần nâng cấp đáng kể dòng Geran-2 để tăng uy lực, trong đó có trang bị đầu đạn mới có khối lượng 90 kg, kết hợp cảm biến quang - điện tử với công nghệ AI để nhận diện mục tiêu và chỉ điểm cho những đòn đánh tiếp theo, tăng cường khả năng kháng nhiễu để đối phó các biện pháp tác chiến điện tử của Ukraine.
 |
UAV Geran-2 Nga tập kích Ukraine tháng 10/2022. Ảnh: AFP |
Nga cuối năm ngoái bắt đầu trang bị cảm biến quang - điện tử tinh vi và đường truyền dữ liệu cho UAV Geran-2. Hệ thống này được ví như "mắt thần", thường gồm camera độ phân giải cao, cảm biến có khả năng phát hiện nhiều dải quang phổ và bộ xử lý tích hợp để phân tích dữ liệu theo thời gian thực.
Cụm cảm biến quang - điện tử và đường truyền dữ liệu bổ sung khả năng thay đổi đích đến sau khi phóng, biến Geran-2 thành "đạn tuần kích" chuyên quần thảo trong thời gian dài trên bầu trời và tấn công khi xác định được mục tiêu cụ thể. Tính năng này vượt trội so với dòng Geran-2 nguyên bản, vốn chỉ có thể bay theo điểm mốc nạp sẵn và tấn công tọa độ cố định.
Nó cũng cho phép Geran-2 trở thành UAV trinh sát tầm xa, có chi phí rẻ hơn nhiều so với các UAV do thám chuyên biệt.
Các trang tin quân sự Ukraine gần đây cho biết nước này đã thu được UAV Geran-2 có camera ảnh nhiệt, cho phép phát hiện mục tiêu trong bóng tối, không cần nguồn sáng như cảm biến quang - điện tử. Phi cơ còn được tích hợp máy tính nhúng Nvidia Jetson Orin, giúp xác định và nhắm mục tiêu bằng thuật toán thị giác máy, cũng như hệ thống điều khiển vô tuyến trực tiếp.
Thanh Danh (Theo Kyiv Independent, RBC-Ukraine)
