Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani ngày 9/6 cho biết nước này đã phát hiện tàu sân bay Liêu Ninh và Sơn Đông của Trung Quốc diễn tập trên Thái Bình Dương, tại khu vực phía đông đảo Iwo Jima của Nhật Bản. Đây là lần đầu hai tàu sân bay Trung Quốc cùng lúc xuất hiện tại Thái Bình Dương, bên ngoài "chuỗi đảo thứ nhất".

"Nhật Bản nhanh chóng công bố thông tin quan liên quan các tàu sân bay thể hiện cam kết của chúng tôi về ngăn chặn mọi hành động đơn phương, mang tính ép buộc nhằm thay đổi hiện trạng khu vực", Bộ trưởng Nakatani nhấn mạnh, thêm rằng hải quân Nhật Bản đang theo dõi cuộc diễn tập.

Tàu sân bay Liêu Ninh và các tàu hộ tống diễn tập trên biển tháng 10/2024. Ảnh: AFP

Bộ trưởng Nakatani nhận định động thái của Trung Quốc cho thấy nước này có ý định mở rộng năng lực tác chiến xa bờ, thêm rằng Tokyo đã liên lạc với Bắc Kinh nhằm đảm bảo cuộc diễn tập không phải mối đe dọa với an ninh quốc gia Nhật Bản.

Hải quân Trung Quốc sau đó cho biết đây là hoạt động "huấn luyện thường kỳ" và không nhằm vào quốc gia hay khu vực cụ thể nào. Bộ Ngoại giao Trung Quốc cũng khẳng định các hoạt động của nước này phù hợp với luật pháp và thông lệ quốc tế.

"Trung Quốc luôn theo đuổi chính sách quốc phòng mang tính phòng thủ và hy vọng Nhật Bản sẽ xem xét vấn đề một cách khách quan, lý trí", cơ quan này cho hay.

"Chuỗi đảo thứ nhất" là thuật ngữ dùng để chỉ khu vực bên trong vành đai nối từ quần đảo Kuril qua Nhật Bản, đảo Okinawa, đảo Đài Loan và tới Philippines. Để thoát khỏi vòng kiềm tỏa của "chuỗi đảo thứ nhất", Trung Quốc đang tăng cường năng lực hải quân bằng cách bổ sung tàu sân bay, loại chiến hạm có thể hoạt động xa bờ.

Ngoài tàu Liêu Ninh và Sơn Đông, Trung Quốc đang thử nghiệm tàu sân bay mang tên Phúc Kiến và đóng tàu sân bay thứ 4.

Vị trí tàu Sơn Đông hôm 9/6 (màu vàng) và tàu Liêu Ninh hôm 8/6 (màu đỏ). Đồ họa: Newsweek

Truyền thông Mỹ nhận định bằng cách đưa tàu chiến vượt qua "chuỗi đảo thứ nhất", Trung Quốc đang chứng tỏ hải quân nước này có khả năng thách thức không chỉ Nhật Bản mà cả Mỹ ở khu vực Tây Thái Bình Dương trong trường hợp xảy ra khủng hoảng.

Phạm Giang (Theo Reuters)