Hội đồng gồm ba thẩm phán của tòa phúc thẩm liên bang khu vực 9 tại San Francisco, California ngày 19/6 ra phán quyết rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump có quyền điều động 4.000 thành viên Vệ binh Quốc gia California trong vòng 60 ngày, để "bảo vệ nhân viên liên bang đang thực thi công vụ và tài sản liên bang".

"Chúng tôi kết luận rằng Tổng thống đã hành động trong phạm vi thẩm quyền của mình khi liên bang hóa lực lượng Vệ binh Quốc gia", hội đồng cho biết.

Vệ binh Quốc gia California đứng gác trước tòa nhà liên bang ở Los Angeles hôm 17/6. Ảnh: AFP

Phán quyết được đưa ra sau khi tòa sơ thẩm tuần trước yêu cầu Tổng thống Trump trao lại quyền kiểm soát Vệ binh Quốc gia cho Thống đốc California Gavin Newsom, vì quyết định triển khai lực lượng này tới Los Angeles của ông chủ Nhà Trắng là "bất hợp pháp".

Giới chức California cho biết ông Trump đã điều động Vệ binh Quốc gia mà không thông qua Thống đốc Newson như quy trình. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1965 một tổng thống Mỹ triển khai lực lượng này mà thống đốc bang không chấp thuận.

Dù vậy, tòa phúc thẩm liên bang cho rằng điều đó "không hạn chế thẩm quyền hợp pháp" của Tổng thống trong điều động Vệ binh Quốc gia. Tuy nhiên, các thẩm phán bác bỏ lập luận chính từ phía ông Trump rằng tòa án không có quyền can thiệp vào quyết định liên bang hóa Vệ binh Quốc gia California của Tổng thống.

Ông chủ Nhà Trắng ca ngợi phán quyết của tòa phúc thẩm là "chiến thắng lớn".

"Nếu các thành phố và người dân trên khắp nước Mỹ cần được bảo vệ mà cảnh sát địa phương, cấp bang không thể hoàn thành nhiệm vụ vì bất kỳ lý do nào, chính chúng tôi sẽ đảm nhận việc đó", Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội.

Thống đốc Newson phản ứng bằng cách khẳng định ông Trump "không phải nhà vua và không đứng trên pháp luật", đồng thời nhấn mạnh "cuộc chiến chưa kết thúc". Bang California có thể yêu cầu xét xử lại hoặc đề nghị Tòa án Tối cao can thiệp.

"Chúng tôi sẽ không để binh sĩ Mỹ bị sử dụng để chống lại người dân. Đó là hành vi độc đoán", Newson nói.

Căng thẳng gần đây gia tăng ở Los Angeles sau khi nhiều cuộc biểu tình bùng phát nhằm phản đối việc chính quyền Tổng thống Trump đẩy mạnh truy quét người nhập cư bất hợp pháp tại nhiều địa điểm, trong đó có xưởng may và tiệm rửa xe.

Phong trào biểu tình phần lớn diễn ra ôn hòa, song tình trạng bạo lực vẫn xảy ra rải rác, trong đó có hành vi phá hoại tài sản, hôi của và đụng độ với cảnh sát.

Ngoài Vệ binh Quốc gia, ông Trump cũng đã triển khai 700 lính thủy quân lục chiến tới Los Angeles bất chấp phản đối của chính quyền địa phương, với lý do thành phố này đang "bốc cháy" và lực lượng sở tại không còn kiểm soát nổi tình hình.

Phạm Giang (Theo AFP)