"Những nhà khoa học Iran tưởng rằng nhà mình là nơi an toàn. Họ không bao giờ ngờ đến kịch bản chúng tôi đánh vào tận phòng ngủ", một quan chức cấp cao Israel nói với kênh truyền hình Channel 12 ngày 19/6, khi hé lộ về chiến dịch mang mật danh Narnia.

Tình báo Israel thu thập dữ liệu về mục tiêu trong suốt nhiều năm, đến tháng 11/2024 mới xây dựng được danh sách 10 người "không thể thay thế" trong chương trình hạt nhân của Iran và khởi động kế hoạch ám sát.

Sau hơn nửa năm chuẩn bị, tình báo Israel hành động vào đêm 12 và rạng sáng 13/6, kích hoạt "một loại vũ khí bí mật" để hạ sát gần như cùng lúc 9 nhà khoa học Iran khi họ đang ngủ say. Nhà khoa học thứ 10 thiệt mạng vài tiếng sau đó, khi quân đội Israel không kích phủ đầu loạt mục tiêu quân sự, an ninh và hạt nhân Iran.

Tòa nhà tại thủ đô Tehran của Iran trúng đòn không kích vào sáng 13/6. Ảnh: AFP

Chi tiết loại vũ khí này vẫn chưa được tiết lộ. Truyền hình Israel chỉ cho biết nó được thiết kế để "kích hoạt cùng lúc", hạn chế nguy cơ để lọt mục tiêu và ngăn an ninh Iran kịp cảnh báo những nhà khoa học còn lại.

Tel Aviv cho rằng "nhóm tinh hoa khoa học" đằng sau các chương trình làm giàu uranium là những tài sản không thể thay thế của Tehran, quan trọng hơn nhiều so với khí tài quân sự hay tướng lĩnh quân đội. Tính đến ngày 15/6, IDF tuyên bố đã hạ sát ít nhất 14 nhà khoa học hạt nhân Iran.

"Một vị tướng có thể được thay thế dễ dàng hơn nhiều so với một nhà vật lý hạt nhân với 20 năm kinh nghiệm. Chúng tôi chọn đánh thẳng vào khối óc của đối phương", quan chức Israel nói.

Viện Tình báo và Chiến dịch Đặc biệt (Mossad), cơ quan tình báo hải ngoại của Israel, thường sử dụng các thủ thuật ám sát tinh vi. Họ từng mất hơn 10 năm để đưa máy nhắn tin và bộ đàm chứa chất nổ vào Lebanon, rồi ra tay khi xung đột với nhóm vũ trang Hezbollah bùng phát hồi năm ngoái.

Năm 2020, Iran cáo buộc Mossad sử dụng súng máy điều khiển từ xa, gắn trên xe bán tải và mai phục trên cao tốc để ám sát nhà khoa học hạt nhân Mohsen Fakhrizadeh.

Danh sách 10 nhà khoa học hạt nhân Iran được cho là bị ám sát trong đêm 12/6 và rạng sáng 13/6. Ảnh: IDF

Trong hai thập kỷ qua, Israel nhiều lần bị cáo buộc ám sát các nhà khoa học Iran, nhưng những vụ tấn công thường diễn ra lẻ tẻ. Chiến dịch Narnia đánh dấu bước chuyển đổi lớn trong cách Israel đối phó chương trình hạt nhân Iran, khi lần đầu nước này hạ sát gần như toàn bộ các nhà khoa học ưu tú nhất của Iran trong một đêm.

Chính phủ Iran chưa công khai xác nhận cái chết của các nhà khoa học, dù truyền thông nước này đưa tin về "những án mạng không rõ nguyên nhân" trong giới khoa học.

Thanh Danh (Theo YWN, Times of Israel, N12)