Rạng sáng 13/6, khoảng 200 chiến đấu cơ Israel và máy bay hỗ trợ xuất kích, phóng tên lửa và ném bom vào các cơ sở hạt nhân, quân sự trên khắp lãnh thổ Iran, mở màn cho chiến dịch "Sư tử Trỗi dậy" mà giới chức nước này tuyên bố là nhằm ngăn chặn Tehran sở hữu vũ khí hạt nhân.

Theo một quan chức an ninh cấp cao Israel giấu tên am hiểu vấn đề, chiến dịch này được Viện Tình báo và Chiến dịch Đặc biệt Israel (Mossad), cơ quan tình báo hàng đầu đất nước, chuẩn bị từ rất lâu trước đó. Nó bắt nguồn từ nỗ lực hợp tác chưa từng có giữa không quân, Cục Tình báo Quân đội, Mossad và các cơ sở công nghiệp quốc phòng khác của Israel.

Trong vài năm qua, khi quan hệ giữa Tel Aviv và Tehran trở nên căng thẳng, họ đã cùng nhau thu thập những tài liệu tình báo cần thiết để phục vụ mục đích vô hiệu hóa các cơ sở quân sự Iran cũng như các địa điểm hạt nhân nhạy cảm nhất.

Để làm được điều này, ngoài tiến hành hoạt động tình báo tín hiệu, Mossad cũng đã triển khai nhiều điệp viên xâm nhập vào trong lãnh thổ Iran và hoạt động ở đây dài ngày, thậm chí thiết lập một căn cứ máy bay không người lái (UAV) ngay bên trong Iran mà lực lượng phản gián của Tehran không hay biết.

Rạng sáng 13/6, đúng "giờ G" đã định, các đặc vụ Mossad triển khai UAV khỏi nơi cất giấu, tập kích từ cự ly gần vào những bệ phóng tên lửa đất đối đất của Iran đang nhắm vào Israel, khiến Tehran không thể nhanh chóng tiến hành đáp trả. Chiến thuật này được tiến hành tương tự chiến dịch "Mạng nhện" mà Ukraine thực hiện gần đây trên lãnh thổ Nga.

Ngoài ra, tình báo và quân đội Israel còn chuyển nhiều tên lửa dẫn đường chính xác vào trong lãnh thổ Iran, bố trí chúng trên nhiều loại phương tiện và cài cắm thêm tên lửa khắp các vùng núi ở Iran để đảm bảo bí mật.

Khi các tiêm kích Israel xuất kích, những tổ hợp tên lửa tầm ngắn này cũng được kích hoạt, tấn công chính xác vào các trận địa phòng không ở miền trung Iran, tham gia vô hiệu hóa lưới phòng thủ của nước này. "Điều này giúp Israel giành quyền kiểm soát bầu trời Iran và tiêm kích của họ tự do hoạt động trong khu vực", quan chức này nói.

Chiến đấu cơ Israel sau đó đồng loạt tấn công hàng chục mục tiêu, trong đó có cơ sở làm giàu uranium chính của Iran tại Natanz. Chuẩn tướng Effie Defrin, phát ngôn viên Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), cho biết đây là một tổ hợp ngầm chứa các phòng ly tâm nhiều lớp cùng hạ tầng điện phức tạp.

Mossad cũng đã tiến hành chiến dịch ngầm "ở mức độ điên rồ" bên trong Iran nhằm xác định vị trí của toàn bộ trung tâm chỉ huy không quân Iran, Fox News dẫn lời một quan chức cấp cao Israel nói.

Theo quan chức này, trước đòn tập kích của Israel, quân đội Iran đã tập trung các lãnh đạo không quân về trung tâm chỉ huy từng được sử dụng trong khuôn khổ một cuộc tập trận công khai nhằm phô trương khả năng răn đe. Nhưng chính điều này khiến họ bị lộ và nhiều chỉ huy không quân Iran có mặt ở đó đã bị hạ sát ngay lập tức.

"Đó một phần là may mắn, nhưng cũng có kế hoạch. Chúng tôi thành công nhờ khả năng theo dõi họ theo thời gian thực và tấn công chính xác", ông nói. "Điều này gợi nhắc về những gì đã diễn ra ở Lebanon khi chúng tôi loại bỏ các thủ lĩnh Hezbollah bằng tình báo hướng mục tiêu".

Chiến dịch ông nhắc tới là "chiến dịch máy nhắn tin" do Israel thực hiện hồi tháng 9 năm ngoái. Tel Aviv lúc bấy giờ đã gài thuốc nổ vào máy nhắn tin và bộ đàm của hàng nghìn tay súng và thủ lĩnh Hezbollah ở Lebanon rồi kích nổ chúng cùng lúc, gây thiệt hại nặng nề cho đối phương.

Kết quả của quá trình trên là "cuộc tấn công ba lớp" vào rạng sáng 13/6, khi các đòn đánh nhằm vào lưới phòng không, hệ thống tên lửa đạn đạo và cơ sở hạt nhân của Iran được tiến hành đồng thời.

"Chúng tôi đã vô hiệu hóa hàng loạt hạ tầng tên lửa đất đối đất và đất đối không, hạ sát nhiều nhà khoa học cấp cao cùng nhiều thành phần quan trọng trong hệ thống phòng không của Iran", quan chức Israel cho biết thêm.

Theo người này, Mossad đã làm việc với "vô số người" nhằm xây dựng mạng lưới đặc vụ nằm sâu bên trong Iran. "Đây là xâm nhập ở mức độ cao nhất mà chúng ta khó có thể hình dung ra. Nhiều đặc vụ sau đó được huấn luyện lại thành lính đặc nhiệm để thực hiện các nhiệm vụ then chốt", quan chức này nói.

"Chúng tôi đã gây thiệt hại đáng kể cho cơ sở hạt nhân Natanz", Defrin nói. "Natanz được Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) sử dụng để đẩy nhanh dự án phát triển vũ khí hạt nhân".

Israel cáo buộc Iran phát triển chương trình hạt nhân nhằm phục vụ mục tiêu quân sự song Tehran phủ nhận, khẳng định chúng chỉ hướng tới mục đích hòa bình. Cơ quan Nguyên tử Quốc tế (IAEA) xác nhận nhà máy làm giàu uranium Natanz có chịu thiệt hại song không rõ mức độ.

"Thành công lớn nhất là tấn công được cơ sở Natanz và vô hiệu hóa đợt phản công đầu tiên của Iran", Avner Golov, phó chủ tịch Viện Nghiên cứu Mind Israel, nhận xét. Chương trình hạt nhân Iran nhiều khả năng cũng hứng chịu tổn thất nặng nề khi 6 nhà khoa học hạt nhân hàng đầu bị hạ sát trong cuộc không kích.

Theo các chuyên gia Israel, chiến dịch "Sư tử Trỗi dậy" ở Iran gây tác động sâu rộng hơn và mang tính chiến lược mạnh mẽ hơn so với những gì tình báo Israel từng làm với nhóm Hezbollah.

"Tôi nghĩ đây là một chiến dịch có quy mô lớn hơn nhiều. Những gì đã làm vượt xa kiểu 'điệp viên 007' của chiến dịch máy nhắn tin", Nadav Eyal, chuyên gia phân tích kiêm nhà báo người Israel, nhận định. "Nó liên quan nhiều hơn đến hạ tầng, thông tin tình báo làm cơ sở cho các cuộc tấn công quyết liệt vào mạng lưới quân sự đối phương cũng như mức độ tinh vi của các cơ quan tình báo, từ giám sát điện tử đến những thứ khác đã được phát triển trong nhiều năm qua".

Hiện trường một khu vực bị không kích ở thủ đô Tehran, Iran, sáng 13/6. Ảnh: AFP

Trong khi đó, Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc Amir Saeid Iravani cho hay việc Israel tập kích các cơ sở hạt nhân vì mục đích hòa bình, căn cứ quân sự, cơ sở hạ tầng dân sự và khu dân cư là hành động "hung hăng và trái luật".

Ông cho biết 78 người, trong đó có các quan chức quân sự cấp cao, đã thiệt mạng và 320 người bị thương trong các cuộc tập kích của Israel, phần lớn là dân thường. "Những hành động giết chóc cố ý và có hệ thống này không chỉ bất hợp pháp, mà còn vô nhân đạo", ông nói.

Iran đêm 13/6, rạng sáng 14/6 phóng lượng lớn tên lửa đạn đạo nhằm vào hàng chục mục tiêu, trong đó có các trung tâm quân sự và căn cứ không quân của Israel, trong chiến dịch trả đũa mang tên "Lời hứa Đích thực 3".

Vũ Hoàng (Theo Fox News, AFP, Reuters)