"Chúng tôi đã họp với Nhóm chuyên trách của Nhà Trắng về World Cup cùng các quan chức chính quyền Mỹ. Cả thế giới sẽ được hoan nghênh ở Mỹ, các cầu thủ, các nhân viên hỗ trợ, đặc biệt là toàn bộ người hâm mộ", Gianni Infantino, chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Quốc tế (FIFA), phát biểu tại Hội nghị FIFA ở Paraguay hồi giữa tháng 5.

Mỹ cùng Mexico và Canada sẽ đồng tổ chức World Cup, giải bóng đá lớn nhất hành tinh, với 48 đội tuyển tham dự trong tháng 6-7/2026. Trong số 104 trận đấu của giải, 78 trận diễn ra ở Mỹ. Nước này còn đăng cai giải FIFA Club World Cup dành cho các câu lạc bộ trên khắp thế giới từ ngày 14/6 đến 13/7.

Phát biểu của ông Infantino hồi tháng 5 như lời trấn an, khi lập trường của Tổng thống Donald Trump về nhập cư làm dấy lên lo ngại người hâm mộ quốc tế sẽ gặp trở ngại nếu họ muốn đến Mỹ. Nhưng chưa đầy một tháng sau, kỳ vọng của ông Infantino về một giải đấu nơi người dân từ khắp nơi trên thế giới được chào đón tại Mỹ đã thay đổi đáng kể.

Ông Trump đã ra lệnh cấm nhập cảnh Mỹ với công dân từ 12 quốc gia gồm Afghanistan, Myanmar, Chad, Congo, Guinea Xích đạo, Eritrea, Haiti, Iran, Libya, Somalia, Sudan và Yemen. Công dân 7 nước Burundi, Cuba, Lào, Sierra Leone, Togo, Turkmenistan và Venezuela bị hạn chế nhập cảnh.

Tổng thống Donald Trump (trái) và Chủ tịch FIFA Gianni Infantino tại Nhà Trắng ngày 6/5. Ảnh: AFP

Ông Infantino nhậm chức Chủ tịch FIFA năm 2016. Ông đã khôi phục quan hệ với Mỹ, vốn xuống đáy dưới thời người tiền nhiệm Sepp Blatter, và duy trì quan hệ thân thiết với ông Trump. Chủ tịch FIFA là một trong số ít lãnh đạo giới thể thao dự lễ nhậm chức của Tổng thống Mỹ. Ông chủ Nhà Trắng cũng dùng nhiều mỹ từ để khen ngợi ông Infantino.

Chủ tịch FIFA đáng lẽ phải hưởng lợi từ việc này, nhưng giờ đây lại phải đối mặt chính sách có nguy cơ làm suy yếu những giá trị mà ông ủng hộ mạnh mẽ.

"Khi nói đến các giải đấu của FIFA, bất kỳ đội nào đủ điều kiện tham dự World Cup, bao gồm cả thành viên ban huấn luyện và người hâm mộ, đều phải được phép đến quốc gia đăng cai, nếu không thì sẽ không có World Cup", ông Infantino nói năm 2017.

Phát biểu này hàm ý bất kỳ quốc gia nào không chào đón người hâm mộ toàn thế giới sẽ bị cấm tổ chức World Cup. Tầm nhìn của ông Infantino nhằm nhấn mạnh tình yêu bóng đá vượt qua mọi ranh giới và giúp kết nối con người bằng niềm hứng khởi chung.

Tuy nhiên, động thái từ chính quyền Trump khiến việc hiện thực hóa tầm nhìn đó trở nên khó khăn. Lệnh cấm của ông Trump chỉ miễn trừ cho các vận động viên, huấn luyện viên và nhân viên hỗ trợ tham gia World Cup, Olympic hay các sự kiện thể thao khác. Người hâm mộ từ những nước bị áp lệnh cấm sẽ không được phép nhập cảnh. Chỉ người thân trực hệ của các vận động viên mới có khả năng được miễn trừ.

Tại châu Á, Iran đã chắc suất dự World Cup 2026, lần thứ tư liên tiếp tham gia giải đấu. Lệnh cấm đồng nghĩa đội tuyển Iran vẫn được phép đến Mỹ, còn cổ động viên của họ thì không. Người hâm mộ Haiti, Libya cũng sẽ chịu thiệt thòi nếu đội tuyển nước này vượt qua vòng loại.

Một giải pháp mà ông Infantino có thể cân nhắc là tổ chức tại Mexico hoặc Canada các trận vòng bảng của những đội đến từ các quốc gia bị ảnh hưởng, để người hâm mộ của họ có thể đến cổ vũ. Tuy nhiên, biện pháp này chỉ mang tính tạm thời, bởi hầu hết trận đấu vòng loại trực tiếp sau đó sẽ diễn ra ở Mỹ.

Dù vậy, vẫn còn tia hy vọng. Ông Trump đã tuyên bố danh sách có thể thay đổi, nếu các quốc gia có tên giải quyết được những lo ngại về an ninh của Mỹ.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch FIFA Gianni Infantino trò chuyện vui vẻ tại Nhà Trắng sau khi ông Trump ký sắc lệnh thành lập Nhóm chuyên trách về World Cup ngày 7/3. Ảnh: AFP

Theo Forbes, việc tổ chức World Cup tại ba nước Bắc Mỹ có tiềm năng đem lại lợi ích kinh tế lớn cho FIFA. World Cup 1994 ở Mỹ thu hút kỷ lục hơn 3,5 triệu khán giả. 7 kỳ sau đó đều chưa thể vượt qua con số này. Với 48 đội tham gia, nhiều nhất lịch sử giải, World Cup 2026 có thể dễ dàng xô đổ kỷ lục này.

FIFA kỳ vọng bán hết vé của mọi trận đấu, thu về hàng tỷ USD doanh thu. World Cup còn là sự kiện có vai trò quan trọng với các nhà tài trợ và doanh nghiệp địa phương, bởi thêm du khách đồng nghĩa doanh thu sẽ tăng theo.

Bối cảnh chính trị hiện tại ở Mỹ có thể trở thành rào cản lớn, đặc biệt là với người hâm mộ từ những nước có căng thẳng với Mỹ, Vijay Setlur, chuyên gia về marketing và kinh doanh thể thao tại Trường Kinh doanh Schulich, Đại học York, Canada nhận định.

"Họ sẽ có xu hướng tránh xa Mỹ vì lo ngại bị bắt. Dù chỉ đến xem bóng đá, họ có thể bị cáo buộc là gián điệp hay điều gì đó tương tự", ông Setlur nói với CBC News.

"Từ góc độ hậu cần, liệu FIFA lúc này có đang ước rằng World Cup 2026 đáng lẽ nên diễn ra ở châu Âu hay không? Chắc là có", ông Setlur tiếp tục. "Nhưng giờ đây họ không thể thay đổi và chỉ có thể hy vọng đủ khả năng vận động hành lang để thuyết phục chính phủ Mỹ".

Như Tâm (Theo Reuters, AFP, CBC)