Dự luật chi tiêu công và giảm thuế, còn gọi là "dự luật to đẹp" (OBBBA), được Thượng viện Mỹ thông qua ngày 1/7, sau khi Phó tổng thống Mỹ JD Vance phá vỡ thế bế tắc trong cuộc bỏ phiếu với tỷ lệ 50 phiếu thuận và 50 phiếu chống.

Theo Hiến pháp Mỹ, Phó tổng thống đóng vai trò là Chủ tịch Thượng viện nhưng ông chỉ có quyền bỏ phiếu trong trường hợp phiếu bầu hai bên ngang nhau. Đảng Cộng hòa đang giữ 53 ghế tại Thượng viện Mỹ, phe Dân chủ chiếm 45 ghế và hai ghế còn lại của các thượng nghị sĩ độc lập.

Dự luật hiện được chuyển tới Hạ viện Mỹ, nơi phe Cộng hòa đang giữ 220 ghế, phe Dân chủ chiếm 212 ghế và ba ghế bỏ trống. Phe Dân chủ và nhiều nghị sĩ đảng Cộng hòa phản đối vì dự luật sẽ cắt giảm các chương trình chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ lương thực cho người nghèo.

Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump bày tỏ hy vọng dự luật sẽ sớm được thông qua và "chúng ta chắc chắn sẽ rất vui mừng". Dự luật này sẽ thiết lập nền tảng ngân sách để ông thực hiện các cam kết đưa ra khi tranh cử, như gia hạn chính sách giảm thuế thu nhập và doanh nghiệp mà ông triển khai từ năm 2017, tăng chi cho quân sự và kiểm soát biên giới.

Điện Capitol trong ảnh chụp ngày 9/6. Ảnh: AP

Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ cuối tuần trước công bố phân tích cho thấy siêu dự luật sẽ làm tăng thâm hụt ngân sách liên bang khoảng 3.300 tỷ USD trong thập kỷ tới. Một số đảng viên Cộng hòa lo ngại về tác động của dự luật với nợ công và việc siết điều khoản chương trình bảo hiểm y tế công Medicaid.

Phe ủng hộ ông Trump đang hy vọng siêu dự luật sớm sẽ được thông qua tại Hạ viện và chuyển đến bàn làm việc của Tổng thống trước ngày quốc khánh Mỹ 4/7.

OBBBA trở thành trung tâm trong tranh cãi gay gắt giữa ông Trump và tỷ phú Elon Musk, cựu cố vấn thân cận của ông tại Nhà Trắng. Ông Musk cho rằng dự luật sẽ làm tăng nợ công của Mỹ và gây tác động xấu khi giảm hỗ trợ năng lượng sạch.

Nguyễn Tiến (Theo AFP, AP, Reuters)