"Hôm 10/5, chính quyền của tôi đã giúp thúc đẩy một lệnh ngừng bắn ngay lập tức và lâu dài giữa Ấn Độ với Pakistan, hai quốc gia sở hữu nhiều vũ khí hạt nhân", Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết trong họp báo ở Nhà Trắng ngày 12/5. "Chấm dứt một xung đột nguy hiểm giữa hai quốc gia hạt nhân".

Tổng thống Trump cho rằng nếu không có vai trò trung gian đàm phán của Mỹ, một cuộc xung đột hạt nhân "nóng rực và nặng nề, không có khả năng dừng lại" đã diễn ra. Ông cũng ca ngợi lãnh đạo Ấn Độ và Pakistan đã hiểu rõ mức độ nghiêm trọng của vấn đề, thêm rằng sức ép về thương mại của ông đã tạo ra bước ngoặt trong nỗ lực ngoại giao giữa hai bên.

"Tôi nói, thôi nào, chúng tôi sẽ giao dịch rất nhiều với hai bên. Hãy dừng lại. Nếu dừng lại, chúng ta sẽ làm ăn với nhau, bằng không sẽ không có hoạt động thương mại nào hết", ông Trump nói.

"Và đột nhiên họ nói: 'Chúng tôi sẽ dừng lại'", ông cho hay. "Ấn Độ và Pakistan ngừng bắn vì nhiều lý do, nhưng thương mại là một lý do quan trọng".

Tổng thống Mỹ tuyên bố "không ai có thể sử dụng thương mại theo cách như của tôi", xác nhận Mỹ sẽ "giao dịch rất nhiều" với cả hai nước, cho biết Washington đang đàm phán thương mại với New Delhi, trong khi các cuộc đàm phán với Islamabad sẽ sớm bắt đầu.

Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Đồi Capitol ngày 4/3. Ảnh: AP

Ấn Độ và Pakistan chưa bình luận về phát biểu của ông Trump.

Căng thẳng Ấn Độ - Pakistan âm ỉ nhiều năm qua đã leo thang thành xung đột vũ trang vào rạng sáng 7/5. Quân đội Ấn Độ đã mở chiến dịch tấn công các "cơ sở khủng bố" trong lãnh thổ Pakistan và khu vực thuộc vùng Kashmir mà Islamabad quản lý, nhằm đáp trả vụ xả súng khiến 26 người thiệt mạng gần thị trấn Pahalgam ngày 22/4.

Pakistan tuyên bố đã hạ 5 tiêm kích và một máy bay không người lái của Ấn Độ trong trận không chiến dữ dội nhất giữa hai nước, với sự tham gia của hơn 120 chiến đấu cơ. Hai bên trong những ngày sau đó liên tục tập kích vào lãnh thổ gần biên giới của nhau, dấy lên nguy cơ xảy ra chiến tranh toàn diện.

Sau 4 đêm căng thẳng, tình hình có bước ngoặt khi Tổng thống Trump ngày 10/5 bất ngờ thông báo Ấn Độ và Pakistan đã nhất trí về "một lệnh ngừng bắn toàn diện, hiệu lực ngay lập tức". Ông thêm rằng đây là thành quả "sau đêm dài đàm phán với Mỹ làm trung gian".

Ấn Độ và Pakistan sau đó xác nhận ngừng bắn, chấm dứt xung đột khiến gần 70 người chết, hàng nghìn người phải sơ tán những ngày qua. Hai bên cáo buộc đối phương vi phạm thỏa thuận, nhưng lệnh ngừng bắn nhìn chung vẫn được duy trì.

Đức Trung (Theo India Express, Guardian)