Phát biểu bên cạnh người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky ở Paris hôm 26/3, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng bây giờ là "giai đoạn quyết định" để đặt dấu chấm hết cho xung đột tại Ukraine.
Ông nhấn mạnh Nga phải chấp thỏa thuận ngừng bắn 30 ngày do Ukraine đề xuất mà "không đưa ra điều kiện tiên quyết". Ông cho rằng Moskva vẫn thể hiện "mong muốn duy trì xung đột" trong khi ca ngợi Kiev đã "mạo hiểm vì hòa bình".
Tổng thống Pháp cũng cáo buộc Nga đang "đưa ra những điều kiện mới" và không phản hồi lại đề xuất ngừng giao tranh. "Ukraine đã bày tỏ rõ ràng với Mỹ rằng nước này đồng ý ngừng bắn hoàn toàn và vô điều kiện trong 30 ngày, dù là bên bị gây hấn", ông Macron nói. "Chúng tôi mong đợi cam kết tương tự từ Nga".
Ngày 11/3, Mỹ và Ukraine ra tuyên bố chung rằng Kiev sẵn sàng chấp nhận lệnh ngừng bắn toàn diện, trên toàn chiến tuyến trong 30 ngày. Tuy nhiên, ngày 18/3, Nga chỉ đồng ý ngừng tấn công hạ tầng năng lượng Ukraine. Tổng thống Zelensky đã bình luận rằng điều này cho thấy Nga "chưa sẵn sàng chấm dứt xung đột, thậm chí chưa sẵn sàng cho bước đầu tiên là lệnh ngừng bắn toàn diện". Kiev cũng cáo buộc Moskva vẫn tiếp tục tấn công các mục tiêu hạ tầng năng lượng.
Ngày 25/3, Nga chấp nhận ngừng bắn trên Biển Đen nhưng kèm theo điều kiện các biện pháp hạn chế đối với ngành nông nghiệp nước này phải được dỡ bỏ.
Trong sự kiện ngày 26/3, Tổng thống Macron công bố gói viện trợ quân sự mới trị giá hai tỷ euro (2,2 tỷ USD) cho Ukraine, trong đó Paris sẽ chuyển giao cho Kiev vũ khí có sẵn trong kho.
 |
Tổng thống Pháp Macron và người đồng cấp Ukraine Zelensky tại Điện Elysee ở Paris hôm 26/3. Ảnh: AFP |
Tuyên bố được Tổng thống Macron đưa ra một ngày trước thềm hội nghị thượng đỉnh ở Paris, nơi các lãnh đạo châu Âu sẽ cùng Tổng thống Zelensky thảo luận về đảm bảo an ninh mà châu lục này có thể cung cấp cho Ukraine, trong trường hợp Kiev và Moskva đạt được thỏa thuận ngừng bắn.
Ông Zelensky kỳ vọng các bên sẽ đưa ra "những quyết định mạnh mẽ" trong hội nghị. "Giờ không phải lúc giảm sức ép với Nga hay làm suy yếu khối đoàn kết vì hòa bình của chúng tôi", lãnh đạo Ukraine nói.
Một chủ đề đang được thảo luận xung quanh nỗ lực đàm phán là khả năng châu Âu triển khai lực lượng tới Ukraine, nhằm đảm bảo chiến sự không bùng phát trở lại sau khi các bên đạt được thỏa thuận hòa bình.
Igor Zhovkva, cố vấn cấp cao của Tổng thống Zelensky, ngày 26/3 nói Ukraine cần sự hiện diện mạnh mẽ của châu Âu chứ không chỉ lực lượng gìn giữ hòa bình.
Tuy nhiên, ông Zelensky cùng ngày cho rằng "vẫn còn quá sớm" để thảo luận về vai trò cụ thể của lực lượng sẽ được châu Âu triển khai tới Ukraine trong tương lai, thêm rằng câu hỏi bây giờ là những nước nào sẽ tham gia nhiệm vụ này.
Lãnh đạo Ukraine nhấn mạnh lực lượng của châu Âu sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát tình hình và đảm bảo quân đội Nga không quay trở lại.
Ông Macron khẳng định binh sĩ châu Âu sẽ không tới Ukraine để ra tiền tuyến chiến đấu. "Đây là cách tiếp cận mang tính hòa bình", Tổng thống Pháp nhấn mạnh .
Phạm Giang (Theo AFP)
