Ấn Độ rạng sáng 7/5 phát động chiến dịch Sindoor, nhắm vào 9 mục tiêu mà nước này gọi là "hạ tầng khủng bố" trên lãnh thổ Pakistan và khu vực do Islamabad kiểm soát tại Kashmir. Theo New Delhi, đây là động thái đáp trả vụ xả súng khiến 26 người thiệt mạng ở thị trấn Pahalgam hôm 22/4. Ấn Độ trước đó cáo buộc Pakistan hậu thuẫn nhóm vũ trang gây ra vụ tấn công.

Pakistan cho biết chiến dịch của Ấn Độ đã khiến ít nhất 31 dân thường thiệt mạng và 46 người bị thương. Islamabad gọi đây là "cuộc tấn công hèn nhát, đáng xấu hổ" và tuyên bố sẽ trả đũa, làm dấy lo ngại về nguy cơ bùng phát xung đột quân sự toàn diện.

"Pakistan sẽ đáp trả vào thời điểm và địa điểm do chúng tôi tự chọn. Hành động khiêu khích tàn ác này sẽ không bị bỏ qua", phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Pakistan cho hay.

Giới quan sát nhận định căng thẳng New Delhi - Islamabad có tiếp tục leo thang hay không sẽ phụ thuộc vào quyết định của tướng Syed Asim Munir, người giữ chức Tư lệnh lục quân Pakistan từ năm 2022. Ông được cho là một trong những người quyền lực bậc nhất ở Pakistan, do quân đội nước này lâu nay thường tác động tới các chính sách an ninh của chính phủ.

"Các yếu tố chính trị nội bộ, cũng như vấn đề về bộ máy và tổ chức trong nội bộ lực lượng vũ trang Pakistan, khiến tướng Munir có thể đóng vai trò then chốt trong quyết định phản ứng của Islamabad", Malcolm Davis, nhà phân tích cấp cao ở Viện Chính sách Chiến lược Australia, nêu quan điểm.

Tướng Syed Asim Munir khi thăm khu vực do Pakistan kiểm soát ở Kashmir năm 2022. Ảnh: AP

Về quan hệ với Ấn Độ, tướng Munir có quan điểm cứng rắn hơn so với người tiền nhiệm Qamar Javed Bajwa. Quan điểm này hình thành trong thời gian ông lãnh đạo hai cơ quan tình báo hàng đầu của Pakistan, cũng như bắt nguồn từ niềm tin rằng căng thẳng lâu nay giữa Ấn Độ và Pakistan về bản chất là mâu thuẫn tôn giáo.

Tướng Munir trước đây thường ẩn mình và hạn chế phát biểu công khai, ngoại trừ tại các sự kiện liên quan đến quân đội và được lên kế hoạch cẩn thận. Tuy nhiên, ông ngày càng xuất hiện nhiều hơn từ sau vụ xả súng ở Pahalgam và liên tục đưa ra những phát biểu cứng rắn nhằm vào Ấn Độ.

Tại lễ tốt nghiệp ở học viện quân sự hàng đầu Pakistan hôm 26/4, tướng Munir nhắc đến "thuyết hai quốc gia". Đây là học thuyết mang tính nền tảng đối với sự thành lập của Pakistan, trong đó khẳng định người Hindu và người Hồi giáo thuộc về hai quốc gia riêng biệt.

"Chúng ta sẽ không bỏ rơi những người anh em ở Kashmir trong cuộc đấu tranh anh dũng nhằm chống lại sự chiếm đóng của Ấn Độ", ông Munir tuyên bố tại lễ tốt nghiệp, đề cập khu vực tranh chấp giữa hai nước.

Tướng Munir (cầm micro) phát biểu trước cuộc diễn tập của lục quân Pakistan hôm 1/5. Ảnh: BQP Pakistan

Trong quá khứ, các tướng lĩnh Pakistan thường đề cập học thuyết này khi quan hệ với Ấn Độ trở nên căng thẳng và sẽ hạn chế nếu muốn cải thiện tình hình. Những phát biểu này được nhiều chuyên gia Ấn Độ đánh giá là dấu hiệu cho thấy thay đổi rõ rệt trong lập trường của Islamabad với New Delhi.

Tướng Munir hôm 1/5 trực tiếp thị sát cuộc diễn tập bắn đạn thật của lục quân Pakistan. "Sẽ không có bất kỳ sự mơ hồ nào. Mọi cuộc phiêu lưu quân sự liều lĩnh của Ấn Độ sẽ vấp phải phản ứng nhanh chóng, kiên quyết và mạnh mẽ", ông đứng trên xe tăng chủ lực và nói với những binh sĩ tham gia sự kiện.

Cedric Leighton, chuyên gia phân tích của CNN, cho rằng tướng Munir coi căng thẳng với Ấn Độ là vấn đề rất quan trọng và mang tính quốc gia. "Ông ấy tin rằng mình đang bảo vệ danh dự của đất nước", Leighton nêu quan điểm.

Khu vực Kashmir và ngã ba biên giới Ấn Độ - Pakistan - Trung Quốc. Đồ họa:Telegraph

Từ trước khi xảy ra vụ xả súng ngày 22/4, quan hệ Ấn Độ - Pakistan liên tục trong trạng thái căng thẳng do tranh chấp tại Kashmir. Hai bên thường xuyên đấu pháo dọc đường ranh giới phân chia khu vực kiểm soát ở vùng Kashmir.

"Căng thẳng đã hạ nhiệt sau khi Ấn Độ và Pakistan ký hiệp định đình chiến ở biên giới cách đây 4 năm, song tất cả giới quan sát đều hiểu rằng chỉ cần một mồi lửa cũng đủ khiến khủng hoảng bùng phát trở lại", Michael Kugelman, giám đốc Viện Nam Á thuộc Trung tâm Wilson có trụ sở tại Mỹ, cảnh báo.

Phạm Giang (Theo CNN, Telegraph)