Hạ viện Mỹ ngày 3/7 bỏ phiếu thông qua dự luật chi tiêu công và giảm thuế, còn gọi là "dự luật to đẹp" (OBBBA) của Tổng thống Trump.
Trước khi cuộc bỏ phiếu diễn ra, nghị sĩ Hakeem Jeffries, lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện, đã sử dụng quy trình đặc biệt để phát biểu trong 8 giờ 44 phút, nhằm trì hoãn phe Cộng hòa thông qua dự luật.
Ông bắt đầu phát biểu lúc 4h53, kết thúc lúc 13h38, chỉ trích OBBBA. Đây là bài phát biểu dài nhất lịch sử Hạ viện Mỹ, vượt qua kỷ lục năm 2021 của nghị sĩ Cộng hòa Kevin McCarthy, người phát biểu suốt 8 giờ 32 phút để chỉ trích gói chi tiêu trong nước và năng lượng sạch của Tổng thống Joe Biden.
Bài phát biểu của ông Jeffries gợi nhớ đến lần thượng nghị sĩ Dân chủ Cory Booker diễn thuyết không ngừng trong 25 tiếng 5 phút tại Thượng viện, nhằm phản đối các chính sách của chính quyền Trump hồi tháng 4.
 |
Hạ nghị sĩ Hakeem Jeffries, lãnh đạo phe Dân chủ tại Hạ viện, phát biểu ngày 3/7. Ảnh: Reuters |
Theo quy định của Thượng viện Mỹ, không ai được phép cắt ngang khi một thượng nghị sĩ đang phát biểu, miễn là người đó vẫn đứng trên bục diễn thuyết ở nghị trường. Trong khi đó, Hạ viện Mỹ không áp dụng quy định này một cách phổ quát. Các hạ nghị sĩ thường bị giới hạn thời gian phát biểu, trừ lãnh đạo phe đa số và thiểu số có quyền phát biểu không giới hạn, gọi là "phút màu nhiệm".
Axios dẫn một số nguồn tin từ phe Dân chủ cho biết một trong những lý do chính để ông Jeffries phát biểu gần 9 tiếng là nhằm buộc phe Cộng hòa thông qua dự luật vào ban ngày, thay vì "lén lút vào ban đêm". "Tôi xin hỏi, nếu phe Cộng hòa thực sự tự hào về 'dự luật to và xấu xí' này, tại sao lại bắt đầu tranh luận vào lúc 3h28 sáng?", ông nói trong bài phát biểu.
Sau khi ông Jeffries kết thúc diễn thuyết, Hạ viện đã thông qua dự luật OBBBA với số phiếu 218-214. Toàn bộ hạ nghị sĩ Dân chủ và hai hạ nghị sĩ Cộng hòa bỏ phiếu chống.
Dự luật gồm loạt điều khoản điều chỉnh thu chi, giúp thiết lập nền tảng ngân sách để Tổng thống Trump thực hiện các cam kết khi tranh cử, như gia hạn chính sách giảm thuế thu nhập và doanh nghiệp mà ông triển khai từ năm 2017. Dự luật cũng dành ngân sách cho các ưu tiên khác, như 46,5 tỷ USD để tiếp tục xây dựng hàng rào dọc biên giới Mỹ - Mexico, ngăn chặn người di cư và tị nạn, cũng như tăng ngân sách quốc phòng.
OBBBA còn bao gồm một số nội dung gây tranh cãi, như cắt giảm tài trợ cho xe điện cùng ngành năng lượng, điều chỉnh chương trình hỗ trợ y tế dành cho người thu nhập thấp Medicaid, và tiềm ẩn nguy cơ khiến nợ công Mỹ tăng thêm 3.800 tỷ USD.
Ngay từ đầu bài phát biểu, nghị sĩ Jeffries đã nhắc đến những bệnh nhi có thể bị mất quyền hưởng Medicaid theo OBBBA. "Mọi người nên bỏ phiếu phản đối dự luật vì nó nhắm đến trẻ em, người cao tuổi, dân thường, người khuyết tật. Đó là lý do tôi đứng đây cùng các đồng nghiệp Dân chủ để lên tiếng và phản đối bằng tất cả những gì chúng tôi có".
Ông Trump sẽ ký ban hành OBBBA thành luật lúc 17h ngày 4/7 (4h ngày 5/7 giờ Hà Nội). Văn kiện này đã được Thượng viện Mỹ phê duyệt trước đó hai ngày.
Đức Trung (Theo Reuters, AP)
