Bộ Ngoại giao Mỹ ngày 18/6 thông báo hủy quyết định đình chỉ xếp lịch phỏng vấn cấp thị thực (visa) du học hồi tháng 5. Hướng dẫn mới về nối lại phỏng vấn visa du học sẽ được áp dụng cho cả người nộp đơn lần đầu và người xin gia hạn các loại visa du học và trao đổi văn hóa, bao gồm loại F, M và J.

Tuy nhiên, đương đơn từ chối thiết lập tài khoản mạng xã hội ở chế độ "công khai" để giới chức kiểm tra có thể bị từ chối visa. Bộ Ngoại giao Mỹ cho rằng hành vi không công khai tài khoản mạng xã hội là dấu hiệu cho thấy đương đơn đang tìm cách né tránh yêu cầu hoặc che giấu hoạt động trực tuyến.

Công điện của Bộ Ngoại giao Mỹ cho các sứ quán trên thế giới nhấn mạnh "kiểm tra toàn bộ hoạt động trực tuyến của người nộp đơn, không chỉ trên mạng xã hội, bằng bất kỳ công cụ tìm kiếm hoặc nguồn tài nguyên trực tuyến phù hợp nào", bao gồm cả kiểm tra những loại cơ sở dữ liệu mà chỉ bộ phận lãnh sự được quyền truy cập.

Khuôn viên Đại học California ở Los Angeles, Mỹ. Ảnh: UCLA Fanpage

Công điện nội bộ "yêu cầu viên chức lãnh sự thực hiện quy trình thẩm tra toàn diện và kỹ lưỡng nhằm xác định các cá nhân có thái độ thù địch với công dân, văn hóa, chính phủ, thể chế hoặc các nguyên tắc sáng lập của nước Mỹ, xác định những người ủng hộ hoặc liên quan đến tổ chức khủng bố, đe dọa an ninh quốc gia Mỹ, hoặc những người có hành vi quấy rối và bạo lực bài xích Do Thái".

Một quan chức tiết lộ với AP rằng Bộ Ngoại giao Mỹ cũng chỉ đạo các lãnh sự quán ưu tiên xử lý hồ sơ của những sinh viên có nguyện vọng theo học tại các trường đại học có tỷ lệ sinh viên nước ngoài dưới 15%. Bộ Ngoại giao khẳng định việc kiểm tra mạng xã hội của sinh viên quốc tế là bước cần thiết để "đảm bảo mọi cá nhân tìm cách nhập cảnh đều được sàng lọc toàn diện".

Theo phân tích dữ liệu giáo dục liên bang năm 2023 của AP, sinh viên quốc tế chiếm hơn 15% tổng số sinh viên tại gần 200 trường đại học Mỹ, chủ yếu là trường tư, trong đó có 8 trường thuộc nhóm Ivy League. Nếu không xét đến bậc sau đại học, hơn 100 trường tại Mỹ có tỷ lệ sinh viên nước ngoài trên 15%, phần lớn là trường tư.

Tháng trước, chính quyền Tổng thống Donald Trump thông báo đến các phái bộ ngoại giao trên toàn thế giới tạm ngưng lên lịch phỏng vấn visa cho sinh viên nước ngoài nhằm chuẩn bị cho việc siết chặt kiểm tra hoạt động mạng xã hội. Động thái này khiến cộng đồng du học sinh lo ngại vì đây là giai đoạn cao điểm chuẩn bị thủ tục, lên kế hoạch di chuyển và sắp xếp chỗ ở trước năm học mới.

Thanh Danh (Theo CNN, AP, Washington Post)