Trong cuộc gặp đầu tiên tại Phòng Bầu dục với Thủ tướng Canada Mark Carney ngày 6/5, Tổng thống Donald Trump tiếp tục khuyến khích nước láng giềng sáp nhập vào Mỹ.
Ông nhấn mạnh rằng nếu Canada đồng ý trở thành bang thứ 51 của Mỹ thì đó sẽ là "một cuộc hôn nhân tuyệt vời". Ông nói người dân Canada sẽ được hưởng lợi rất nhiều từ sáp nhập, trong đó có "giảm thuế quan khổng lồ, có quân đội miễn phí và chăm sóc y tế đỉnh cao".
Tuy nhiên, lãnh đạo Canada đã giữ bình tĩnh và đề nghị Tổng thống Trump ngừng kêu gọi Canada sáp nhập vào Mỹ.
"Như ông đã biết, với kinh nghiệm trong ngành bất động sản, có những nơi không bao giờ rao bán", ông Carney nói ông Trump, so sánh Canada với Phòng Bầu dục và Cung điện Buckingham của Anh.
"Sau khi đã gặp 'những chủ nhân' của Canada trong suốt chiến dịch tranh cử vài tháng qua, tôi xin tuyên bố rằng: Canada không phải để bán và điều đó sẽ không bao giờ xảy ra", Thủ tướng Canada khẳng định.
Tổng thống Trump đáp lại: "Đừng bao giờ nói không bao giờ".
Lãnh đạo Mỹ mở đầu cuộc đấu thương mại với Canada bằng loạt biện pháp thuế sau khi nhậm chức vào tháng 2, đồng thời liên tục gây sức ép ngoại giao với các bình luận rằng Canada nên trở thành một bang của Mỹ để tránh bị áp thuế. Ông cũng nhiều lần cáo buộc Canada lợi dụng Mỹ, quan hệ thương mại không công bằng và làm ngơ trước tình trạng buôn lậu fentanyl xuyên biên giới.
Tại Phòng Bầu dục, khi được các phóng viên hỏi liệu có điều gì Thủ tướng Carney có thể đưa ra ngay trong cuộc họp đủ để khiến Mỹ ngừng áp thuế, Tổng thống Trump thẳng thừng đáp: "Không. Mọi chuyện đã an bài".
 |
Thủ tướng Canada Mark Carney (trái) trao đổi với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng ngày 6/5. Ảnh: AFP |
Phóng viên của AFP mô tả Thủ tướng Carney nhiều lúc nắm chặt hai bàn tay, nghiến răng và đầu gối rung lên mỗi khi nghe ông Trump phát biểu, dường như để kiềm chế bản thân không nổi nóng. Tuy nhiên, sau cuộc gặp kéo dài hai giờ, cả hai lãnh đạo đều thể hiện thái độ tích cực.
"Tôi từng có một cuộc tranh cãi nảy lửa với người khác tại đây. Lần này rất khác. Đây là một cuộc trò chuyện rất thân thiện. Chúng tôi muốn làm điều đúng đắn cho người dân của cả hai nước", ông Trump nói, ám chỉ đến cuộc đấu khẩu ở Phòng Bầu dục với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hồi tháng 2.
Thủ tướng Carney phát biểu trong cuộc họp báo rằng các đàm phán thương mại Mỹ - Canada sẽ rất phức tạp nhưng hai giờ trao đổi với Trump là rất hữu ích và có tính xây dựng.
"Khi tôi hỏi liệu Tổng thống Mỹ có sẵn sàng từ bỏ thuế quan bằng cách thiết lập một thỏa thuận hay không, ông ấy tỏ ra sẵn sàng thương lượng", Carney cho biết, bổ sung rằng ông đã trực tiếp yêu cầu ông Trump ngừng đề cập phương án Canada trở thành bang thứ 51 của Mỹ. "Tôi nói với ông ấy rằng lặp đi lặp lại ý tưởng này cũng vô ích thôi, nhưng Tổng thống Mỹ có quyền nói những điều ông ấy thích".
Cuộc gặp được dư luận rất chờ đợi, đặc biệt sau kỳ bầu cử tại Canada vào tháng 4. Trong giai đoạn vận động tranh cử, Thủ tướng Carney đã cam kết với cử tri rằng Mỹ, đối tác thương mại lớn nhất của Canada, sẽ không bao giờ kiểm soát được Canada.
Ông còn tuyên bố kỷ nguyên quan hệ gắn bó mật thiết Mỹ - Canada đã chấm dứt, đề xuất cải tổ mối quan hệ song phương, đánh dấu bước chuyển mình về chính trị và kinh tế lớn nhất của Canada từ sau Thế chiến II.
Thanh Danh (Theo AFP, Reuters)
