Chiến thuật mới giúp Houthi liên tiếp đánh chìm tàu ở Biển Đỏ

Houthi thay đổi chiến thuật, chuyển sang tấn công hiệp đồng từ nhiều hướng nhằm đánh chìm hoàn toàn tàu hàng di chuyển trên Biển Đỏ.

Nhóm vũ trang Houthi ở Yemen ngày 7-9/7 tập kích hai tàu hàng, gồm Magic Seas và Eternity C, khi chúng đang di chuyển trên Biển Đỏ. Cả hai tàu đều bị đánh chìm, thủy thủ đoàn Magic Seas được sơ tán an toàn, trong khi vụ tấn công tàu Eternity C khiến 4 người chết và 15 người mất tích, 6 người được giải cứu an toàn.

Đây là lần đầu các tàu hàng trên Biển Đỏ bị tấn công kể từ cuối năm 2024. Hai cuộc tấn công cũng đánh dấu thay đổi trong chiến thuật của lực lượng Houthi.

Houthi đánh chìm tàu hàng Magic Seas trong video công bố ngày 8/7. Video: Al Masirah

Trong giai đoạn tháng 11/2023 đến trước tháng 1/2025, Houthi đã thực hiện hơn 100 cuộc tập kích nhằm vào tàu thương mại và chiến hạm ở khu vực này, đánh chìm hai tàu và khiến ít nhất 4 người thiệt mạng. Các đòn tập kích chủ yếu huy động số lượng nhỏ tên lửa và phương tiện không người lái (drone), nhằm vào nhiều mục tiêu cùng lúc.

Trong chiến dịch mới nhất, lực lượng Houthi áp dụng chiến thuật "bầy đàn" với nhiều mũi tiến công nhằm vào mục tiêu duy nhất. Họ không chỉ dùng tên lửa và drone, mà còn triển khai xuồng cao tốc để tiếp cận và sử dụng súng chống tăng, vũ khí bộ binh để tấn công.

"Đòn tập kích đồng thời từ trên không và mặt biển làm lực lượng an ninh trên tàu phân tán sự tập trung, khiến nỗ lực chống trả trở nên khó khăn hơn", tờ National có trụ sở tại Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) nhận định.

Đại tá Marvin Scott, chỉ huy Không đoàn trên hạm số 3 được biên chế kèm tàu sân bay USS Dwight D. Eisenhower, hồi năm ngoái từng lưu ý về khả năng thích ứng và cải tiến chiến thuật của lực lượng Houthi.

"Ban đầu họ chỉ dùng các loại UAV đơn giản để làm nhiệm vụ do thám, trinh sát, giám sát (ISR) và tấn công tự sát, sau đó là cả tên lửa đạn đạo diệt hạm và tên lửa hành trình. Giờ họ đang phối hợp tập kích theo nhiều hướng và phương pháp khác nhau", ông cho hay.

Tàu hàng Eternity C chìm sau khi trúng tên lửa Houthi hôm 9/7. Ảnh: AFP

Thách thức càng lớn hơn với hai tàu hàng, khi chúng không có khả năng tự vệ trước tên lửa và drone, đồng thời không nhận được hỗ trợ từ tàu hải quân trong khu vực vào thời điểm bị tấn công.

Liên minh châu Âu (EU) đang triển khai Chiến dịch Aspdies và duy trì lực lượng làm nhiệm vụ bảo vệ tuyến hàng hải quốc tế ở khu vực, song nguồn lực của hoạt động này có hạn và không thể đảm bảo tất cả tàu thuyền đều được bảo vệ, theo Công hội Hàng hải Quốc tế và Vùng Baltic.

Hai nhóm tác chiến tàu sân bay Mỹ gồm Carl Vinson và Nimitz đang triển khai ở Vịnh Oman, dường như nhằm răn đe và ngăn Iran phong tỏa eo biển Hormuz, nên không thể hỗ trợ cho tàu hàng ở Biển Đỏ.

Mỹ hồi đầu năm phát chiến dịch không kích dữ dội nhằm vào mục tiêu Houthi ở Yemen để ngăn đối phương tiếp tục tập kích tàu thuyền trong khu vực, trước khi đạt được thỏa thuận ngừng bắn vào đầu tháng 5.

Tuy nhiên, thỏa thuận không có điều khoản ràng buộc nhóm vũ trang chấm dứt tập kích tàu hàng có liên hệ với Tel Aviv. Houthi tuyên bố Eternity C và Magic Seas bị nhắm mục tiêu vì "sử dụng cảng của Israel".

Tàu USS Nimitz (dưới) và tàu USS Carl Vinson tại Trung Đông đầu tháng 5. Ảnh: US Navy

"Khi không có lực lượng quân sự hiện diện thường trực ở Biển Đỏ, đội ngũ an ninh tư nhân sẽ là lá chắn duy nhất bảo vệ tàu hàng khỏi các cuộc tấn công của Houthi", Joshua Hutchinson, giám đốc phụ trách mảng tình báo và rủi ro của công ty an ninh hàng hải Ambrey, cho hay.

Tom Sharpe, cựu sĩ quan hải quân Anh, cho rằng có một số lý do khiến Houthi nối lại tấn công tàu hàng ở Biển Đỏ. "Chiến dịch giúp thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế và nâng cao vị thế của nhóm vũ trang ở trong nước. Khả năng cao là họ muốn tiếp tục chiến dịch", ông cho hay.

Đây cũng có thể là kế hoạch do Houthi và đồng minh Iran tiến hành nhằm phân tán lực lượng Mỹ tại khu vực, buộc ít nhất một tàu sân bay phải hướng về phía tây. "Nếu Iran có ý định đóng cửa eo biển Hormuz hoặc cản trở hoạt động đi lại tại đó, đây sẽ là cách mà họ bắt đầu", cựu sĩ quan hải quân Anh nêu quan điểm.

Các cuộc tập kích của Houthi cũng diễn ra vào thời điểm lực lượng Hamas đang đàm phán gián tiếp với Israel tại Qatar về thỏa thuận ngừng bắn, nên đây có thể là động thái nhằm gia tăng sức ép với Tel Aviv.

Trong thông báo tập kích Eternity C, nhóm vũ trang nhấn mạnh "tất cả tàu thuyền và thủy thủ sử dụng cảng của Israel đều sẽ bị nhắm mục tiêu", cho đến khi Israel dừng bao vây Dải Gaza và chấm dứt chiến dịch ở đây.