Chi cục trưởng Dân số TP HCM Phạm Chánh Trung cho biết việc lập danh sách này nằm trong đợt thống kê đầu tiên để khen thưởng, hỗ trợ tập thể, cá nhân thực hiện tốt công tác dân số, theo nghị quyết số 40 của HĐND ban hành cuối năm ngoái. Đợt này, các phường xã cũng thống kê để hỗ trợ phụ nữ thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, bảo trợ xã hội, sinh con trong thời gian trên.

Cụ thể, phụ nữ sinh đủ hai con dưới 35 tuổi sẽ nhận được hỗ trợ một lần bằng tiền 3 triệu đồng. Phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo, người được bảo trợ xã hội, người sống tại xã đảo được hỗ trợ 2 triệu đồng khi thực hiện tầm soát trước sinh và tầm soát sơ sinh. Trong đó, định mức tầm soát được sinh là 600.000 đồng, sàng lọc sơ sinh là 400.000 đồng và hỗ trợ tiền mặt một triệu đồng.

Chính sách này được đưa ra trong bối cảnh quy mô dân số thành phố tăng chậm, tỷ suất sinh nhiều năm liền thấp nhất cả nước. Năm 2024, tỷ suất sinh tại TP HCM là 1,39 con/phụ nữ, thấp hơn nhiều so với mức sinh thay thế Việt Nam đang duy trì (2-2,1 con trên mỗi phụ nữ). Điều này kéo dài sẽ gây nhiều hệ lụy như già hóa dân số nhanh, thiếu hụt lao động, ảnh hưởng an sinh xã hội..., trong bối cảnh kinh tế thành phố tiếp tục phát triển, tốc độ đô thị hóa cao.

Phụ nữ sinh con tại Bệnh viện Từ Dũ. Ảnh: Bệnh viện cung cấp

Cũng theo nghị quyết này, TP HCM sẽ khen thưởng 30 triệu đồng đối với xã liên tục đạt và vượt tỷ lệ 60% cặp vợ chồng trong tuổi sinh đẻ sinh đủ 2 con, 60 triệu đồng đối với xã 5 năm liên tục đạt thành quả trên. Xã đạt 100% ấp kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh được hỗ trợ một triệu đồng. Xã có tất cả người cao tuổi có thẻ bảo hiểm y tế, được lập hồ sơ theo dõi sức khỏe và khám sức khỏe định kỳ, sẽ được thưởng 30 triệu đồng.

Theo thông tư của Bộ Y tế, tùy vào ngân sách, các địa phương có thể xây dựng mức hỗ trợ cho phụ nữ sinh đủ hai con trước 35 tuổi. Hiện, một số tỉnh như Tiền Giang, Hậu Giang, Kiên Giang, Bến Tre, Bạc Liêu đã thực hiện chính sách này với mức hỗ trợ 1-1,5 triệu đồng.

Trước đây, vào năm 2017, HĐND thành phố có chính sách hỗ trợ thực hiện công tác dân số với tiêu chí khen thưởng, tặng tiền cho các xã không có phụ nữ sinh con thứ 3 trở lên. Các đơn vị thực hiện triệt sản được thưởng mỗi ca 30.000 đồng và 10.000 đồng cho ca đặt dụng cụ tử cung... Đợt này, UBND TP HCM đề xuất bãi bỏ các chính sách không còn phù hợp.

Lê Phương