ThS.BS Thân Thị Ngọc Lan, khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết nhiều bệnh nhân COPD chỉ đến khám khi bệnh đã ở giai đoạn trung bình hoặc nặng. Phát hiện sớm các dấu hiệu sau đây có thể giúp điều trị kịp thời, làm chậm tiến triển của bệnh.

Ho dai dẳng: Ho là dấu hiệu sớm nhất của COPD, thường xuất hiện vào buổi sáng và kéo dài nhiều ngày. Ban đầu người bệnh thường bỏ qua vì cho rằng chỉ là ho thông thường.

Khó thở khi gắng sức: Người bệnh cảm thấy khó thở khi lên cầu thang, đi bộ nhanh hoặc mang vác vật nặng. Song một số người nghĩ đây là dấu hiệu của do tuổi tác, thiếu tập luyện nên không đi khám sớm.

Thở khò khè, có tiếng rít: Âm thanh bất thường khi thở là dấu hiệu của đường thở bị thu hẹp. Tiếng rít này có thể xuất hiện không liên tục, thường nặng hơn vào buổi sáng hoặc khi cơ thể gắng sức.

Tăng tiết đờm: Đờm có thể trong hoặc màu trắng đục trong giai đoạn đầu. Sự gia tăng đột ngột về lượng đờm hoặc đờm chuyển sang màu vàng, xanh thường báo hiệu đợt cấp của bệnh.

Bác sĩ đánh giá tình trạng người bệnh để xây dựng phác đồ điều trị phù hợp. Ảnh: Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh

Tức ngực: Cảm giác tức ngực thường xuất hiện hoặc trở nên nặng hơn khi người bệnh gắng sức, nói chuyện nhiều hoặc cười. Triệu chứng cũng trở nên trầm trọng hơn khi người bệnh tiếp xúc với yếu tố kích thích như khói, bụi hoặc không khí lạnh.

Nhiễm trùng hô hấp tái phát: Người mắc COPD giai đoạn sớm có nguy cơ bị nhiễm trùng hô hấp cao, thời gian kéo dài hơn và tái phát nhiều lần trong năm.

Mệt mỏi bất thường: Người bệnh có cảm giác mệt mỏi kéo dài không rõ nguyên nhân, giảm khả năng hoạt động hàng ngày, hậu quả của việc cơ thể không được cung cấp đủ oxy.

Sụt cân không chủ ý: Tình trạng suy mòn cơ thể (cachexia) với biểu hiện sụt cân quá mức là dấu hiệu thường gặp ở bệnh nhân COPD. Bác sĩ Lan dẫn nghiên cứu cho thấy khoảng 10-15% bệnh nhân COPD mức độ nhẹ đến trung bình có dấu hiệu sụt cân đáng kể, trong khi tỷ lệ này tăng lên đến 50% ở những người mắc COPD nặng.

Bác sĩ Lan khuyến cáo những người có yếu tố nguy cơ cao như hút thuốc lá (kể cả đã bỏ hút), làm nghề nghiệp tiếp xúc với khói, bụi, hóa chất nên đi khám ngay khi có các dấu hiệu trên. Đo hô hấp ký (spirometry) là phương pháp đơn giản, không xâm lấn để chẩn đoán COPD sớm, ngay cả khi triệu chứng còn nhẹ. Phát hiện sớm COPD giúp kiểm soát triệu chứng hiệu quả, làm chậm tiến triển của bệnh, ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng.

Tuấn Đạt