Bé bắt đầu sốt, nôn và mệt mỏi, hôm 17/5. Sau hơn một ngày điều trị tại cơ sở y tế địa phương, trẻ đột ngột ngất xỉu, tình trạng xấu đi nhanh chóng và được chẩn đoán sốc tim, viêm cơ tim tối cấp. Các bác sĩ địa phương đã hội chẩn từ xa với PGS.TS Tạ Anh Tuấn, Trưởng khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương, để tìm giải pháp tối ưu.

"Chỉ ECMO mới có thể giữ được mạng sống cho trẻ lúc này", PGS Tuấn nói, song việc chuyển bệnh nhi từ Ninh Bình ra Hà Nội không khả thi do nguy cơ ngừng tim, ngừng thở rất cao.

ECMO, còn gọi oxy hóa qua màng ngoài cơ thể, là phương pháp sử dụng tuần hoàn và trao đổi oxy bên ngoài cơ thể, nhằm hỗ trợ chức năng sống ở bệnh nhân suy tuần hoàn hoặc suy hô hấp nặng. Với nguyên lý hoạt động tương tự máy tim phổi nhân tạo, mục tiêu của ECMO là tạo thời gian cho tim phổi được nghỉ ngơi và hồi phục.

Bác sĩ Tuấn hướng dẫn các bác sĩ tuyến dưới thực hiện cấp cứu, hồi sức từ xa, sau đó xin ý kiến Ban giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương cử êkíp ECMO hỗ trợ tại Ninh Bình. Xe cứu thương đưa nhóm nhân viên y tế cùng máy móc chuyên dụng vượt hơn 100 km đến nơi bệnh nhi điều trị.

Tại đây, ThS.BS Trần Bá Dũng cùng đồng nghiệp đánh giá, xác nhận trẻ sốc tim, viêm cơ tim tối cấp, có rối loạn nhịp, không đáp ứng nội khoa thông thường. Lúc này, tim trẻ hầu như không còn đủ sức bơm máu, đe dọa tổn thương não, nguy cơ tử vong. Đội ngũ lập tức đặt máy ECMO hỗ trợ tuần hoàn, hô hấp, tạo điều kiện cho trái tim hồi phục.

Các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương đặt ECMO cho bệnh nhi tại bệnh viện địa phương. Ảnh: Bác sĩ cung cấp

Sau khi đặt ECMO, tình trạng của bệnh nhi cải thiện, được chuyển về Bệnh viện Nhi Trung ương trong đêm. Tại đây, trẻ tiếp tục được lọc máu, chăm sóc đặc biệt.

Hiện, bé vượt qua nguy kịch, cai được ECMO, tự thở, tỉnh táo, không di chứng thần kinh, tiên lượng hồi phục khả quan nhưng vẫn cần theo dõi tim mạch.

"Tôi không ngờ một cơn sốt và đau bụng lại nguy hiểm như vậy. Khi bác sĩ nói con có thể ngừng tim, tôi gần như sụp đổ. Nhờ các bác sĩ tận tình cứu chữa, con tôi đã qua cơn hiểm nghèo", người mẹ tâm sự hôm 30/5.

Viêm cơ tim là bệnh lý nguy hiểm, tiến triển nhanh, nếu không can thiệp kịp thời có thể đe dọa tính mạng. Nguyên nhân chủ yếu là virus hoặc các bệnh tự miễn, biểu hiện dễ nhầm với cúm, rối loạn tiêu hóa thông thường.

Với các ca viêm cơ tim biến chứng sốc tim, nếu không đáp ứng với nội khoa, cần chỉ định ECMO ngay. Tốc độ phản ứng, phối hợp liên viện, liên chuyên khoa là yếu tố quyết định thành công. Với các bệnh viện chưa có ECMO, cần chủ động phối hợp với tuyến trên, tư vấn cấp cứu kịp thời, điều động kíp ECMO lưu động nhằm tăng cơ hội sống cho trẻ.

Hiện mỗi năm Khoa Điều trị tích cực Nội khoa Bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận 20–40 ca viêm cơ tim ở trẻ em. Nhờ kỹ thuật ECMO và phối hợp liên viện, tỷ lệ cứu sống tăng lên gần 60%, ngang với các nước phát triển

Lê Nga