Trả lời:

Triệu chứng dễ nhận thấy nhất của bệnh quáng gà là nhìn kém trong điều kiện ánh sáng yếu, có thể ảnh hưởng tới sinh hoạt hàng ngày, tăng nguy cơ té ngã hay tai nạn khi tham gia giao thông.

Bệnh quáng gà do nhiều nguyên nhân gây ra như thiếu vitamin A, chấn thương mắt gây bong võng mạc hoặc mắc một số bệnh ở mắt như đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp, thoái hóa điểm vàng, tật khúc xạ (cận thị), tác dụng phụ của một số loại thuốc. Một số người bị quáng gà bẩm sinh do đột biến gene ảnh hưởng đến các tế bào que ở võng mạc - loại tế bào giúp mắt nhìn thấy trong bóng tối. Dạng này có thể là biểu hiện của các bệnh di truyền như viêm võng mạc sắc tố (Retinitis Pigmentosa - RP), loạn dưỡng màng mạch, loạn dưỡng tế bào nón và tế bào que...

Với tình trạng nhìn kém như hiện tại, bạn nên đi khám chuyên khoa mắt để xác định rõ nguyên nhân.

Bác sĩ khám kết hợp chỉ định xét nghiệm như đo điện đồ võng mạc, chụp cắt lớp võng mạc và xét nghiệm gene di truyền. Bác sĩ kiểm tra dấu hiệu suy giảm khả năng nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu, chuyển động mắt bất thường, thị lực giảm, có tật khúc xạ... Đo điện đồ võng mạc (Electroretinography - ERG) là phương pháp then chốt để chẩn đoán quáng gà bẩm sinh. Xét nghiệm này đo phản ứng điện của các tế bào võng mạc, chủ yếu là tế bào que và tế bào nón khi được kích thích bằng ánh sáng. Kết quả đo điện đồ võng mạc cho thấy các bất thường đặc trưng tùy theo từng thể bệnh.

Bác sĩ khám và tư vấn tình trạng mắt cho một người bệnh. Ảnh minh họa: Bệnh viện Tâm Anh

Bác sĩ có thể chỉ định chụp cắt lớp võng mạc để đánh giá cấu trúc võng mạc, đặc biệt là lớp tế bào cảm quang hay làm xét nghiệm di truyền xác định đột biến ở các gene liên quan đến quáng gà bẩm sinh như GNAT1, TRPM1, NYX, LRIT3. Xác định chính xác đột biến giúp đưa ra chẩn đoán, phân loại kiểu di truyền (liên kết X, lặn hay trội nhiễm sắc thể thường), từ đó dự phòng trong di truyền sau hôn nhân.

Điều trị quáng gà dựa trên nguyên nhân gây bệnh. Người bị quáng gà không có yếu tố di truyền cần xác định nguyên nhân chính xác. Quáng gà do thiếu vitamin A thường gặp ở trẻ em, người có chế độ ăn uống thiếu hụt. Khi cải thiện dinh dưỡng và bổ sung vitamin A đúng cách, mắt có thể phục hồi chức năng nhìn trở lại. Tuy nhiên, nếu thiếu vitamin kéo dài, tổn thương võng mạc trở thành vĩnh viễn, khó hồi phục. Một số người mắc quáng gà do cận thị nặng cũng có thể cải thiện thị lực ban đêm nhờ đeo kính đúng độ hoặc phẫu thuật khúc xạ. Trường hợp có liên quan tới đục thủy tinh thể cũng có thể được phẫu thuật thay thủy tinh thể.

Tuy nhiên, không phải nguyên nhân nào cũng có thể điều trị dứt điểm. Với người mắc bệnh di truyền hay mạn tính như tiểu đường gây tổn thương võng mạc và giảm khả năng nhìn ban đêm, việc điều trị tập trung vào cải thiện phần nào thị lực, ngăn ngừa tiến triển tổn thương mắt.

BS.CKII Bùi Việt Hưng

Trưởng khoa Dịch kính Võng mạc Trung tâm Mắt Công nghệ cao

Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh