Nội dung này nằm trong dự án Luật sửa đổi bổ sung một số điều Bộ luật Hình sự mà Chính phủ trình Quốc hội sáng 20/5.

Tại Điều 193 về tội Sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm, Chính phủ đề xuất người phạm tội bị tăng gấp đôi mức phạt bổ sung, từ 20-100 triệu đồng lên 40-200 triệu đồng.

Ngoài ra, cá nhân phạm tội bị cấm hành nghề, làm công việc nhất định 1-5 năm, bị tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Pháp nhân thương mại có thể bị phạt tới 36 tỷ đồng (mức hiện tại là 18 tỷ), bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn nếu gây thiệt hại hoặc có khả gây thiệt hại tính mạng của nhiều người, gây sự cố môi trường, ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, không có khả năng khắc phục hậu quả gây ra.

Pháp nhân thương mại cũng bị đình chỉ vĩnh viễn nếu được thành lập chỉ để thực hiện hành vi tội phạm.

Nguyễn Thị Thái Hằng (Hằng Du Mục) và Phạm Quang Linh (Quang Linh Vlog) vừa bị bắt trong vụ kẹo Kera bị làm giả, thổi phồng công dụng. Ảnh: Chụp màn hình

Tương tự, ở hành vi Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh, Chính phủ cũng đề xuất gấp đôi mức phạt với pháp nhân thương mại.

Cụ thể, doanh nghiệp thu lợi bất chính từ 2 tỷ đồng thì bị phạt tiền 2-8 tỷ đồng. Nếu họ phạm tội có tổ chức; tính chất chuyên nghiệp; tái phạm nguy hiểm; lợi dụng chức vụ, quyền hạn; lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức và một số hành vi khác sẽ bị nâng mức phạt 8-18 tỷ đồng (hiện tại là 4-9 tỷ).

Tùy thuộc vào một số mức độ hành vi, mức phạt có thể lên tới 18-30 tỷ đồng và 30-40 tỷ đồng.

Theo Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang, một số quy định của Bộ luật Hình sự chưa phù hợp với tình hình kinh tế xã hội và thực tiễn công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Trong đó, một số quy định về hình phạt tù, phạt tiền chưa đảm bảo tính răn đe, nhất là đối với các loại tội phạm đang có nhiều diễn biến phức tạp, gây bức xúc trong thời gian qua như ma túy, môi trường, hàng giả, vệ sinh, an toàn thực phẩm. Do đó, việc sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự là yêu cầu cấp thiết, khách quan.

Thẩm tra dự án, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tán thành việc nâng mức hình phạt tù đối với một số tội phạm về môi trường, về ma túy và vi phạm quy định về an toàn thực phẩm nhằm nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng chống tội phạm, bảo vệ lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân. Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo cần thuyết minh, làm rõ hơn căn cứ để tăng mức hình phạt tù đối với các tội danh này để đảm bảo thuyết phục; đồng thời, rà soát để bảo đảm hình phạt tù tương xứng với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội tại từng điều luật.

Bộ trưởng Công an Lương Tam Quang trình bày tại phiên họp sáng 20/5. Ảnh: Giang Huy

Đề xuất bỏ hình phạt tử hình với 8 tội danh

Trong dự án Luật này, Chính phủ cũng đề xuất bỏ hình phạt tử hình, thay bằng "tù chung thân không xét giảm án" (vẫn bảo đảm cách ly người phạm tội ra khỏi đời sống xã hội) đối với 8/18 tội danh: Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (Điều 109); Phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (Điều 114); Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh (Điều 194); Vận chuyển trái phép chất ma túy (Điều 250); Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (Điều 421); Gián điệp (Điều 110); Tham ô tài sản (Điều 353); Nhận hối lộ (Điều 354).

Thẩm tra về nội dung này, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp cho biết các thành viên Ủy ban có hai loại ý kiến. Thứ nhất tán thành việc bỏ hình phạt tử hình và thay thế bằng hình phạt "tù chung thân không xét giảm án" như đề xuất. Loại ý kiến thứ hai tán thành chủ trương tiếp tục xem xét bỏ hình phạt tử hình ở một số tội danh, song cần cân nhắc kỹ, tránh tác động tới hiệu quả răn đe, phòng ngừa và xử lý tội phạm; cụ thể là tội Tham ô, Nhận hối lộ, Vận chuyển trái phép chất ma túy.

Quốc hội sẽ thảo luận dự án luật này vào ngày 27/5 và dự kiến thông qua vào ngày 25/6.

Sơn Hà