Theo Nghị định 119/2024 của Chính phủ về thanh toán điện tử giao thông đường bộ, từ ngày 1/10/2025, ôtô chưa chuyển sang tài khoản giao thông sẽ không được qua trạm thu phí không dừng (ETC). Việc chuyển đổi giúp liên kết thanh toán với ngân hàng hoặc ví điện tử, mở rộng khả năng chi trả cho nhiều dịch vụ giao thông thay vì chỉ nạp tiền trực tiếp vào tài khoản thu phí.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, nhiều tài xế phản ánh các ứng dụng như VETC và ePass vẫn tồn tại những bất cập như hạn chế cổng thanh toán, yêu cầu thông tin liên kết ngân hàng phải trùng khớp tuyệt đối, hay phát sinh phí khi dùng một số hình thức thanh toán quốc tế.

Một trong những vướng mắc đầu tiên là hạn chế về cổng thanh toán. Hiện không phải ngân hàng nào cũng liên kết trực tiếp với hai ứng dụng này: VETC hỗ trợ 12 ngân hàng liên kết qua ứng dụng và 30 ngân hàng qua thẻ ATM, ePass (qua Viettel Money) hỗ trợ 41 ngân hàng. Điều đó có nghĩa nếu khách hàng không sử dụng ngân hàng nằm trong danh sách liên kết, họ buộc phải mở tài khoản mới để kết nối với tài khoản giao thông và sử dụng dịch vụ.

Màn hình thiết lập liên kết ngân hàng của app VETC. Ảnh: Minh Hy

Trước đây, với phương thức thanh toán qua tài khoản thu phí, chủ xe linh hoạt hơn khi có thể chuyển khoản trực tiếp tới số tài khoản của đơn vị cung cấp dịch vụ, chỉ cần ghi mã tài khoản ở phần nội dung. Cách nạp tiền này không bị giới hạn bởi danh sách ngân hàng hỗ trợ như hiện nay.

Một bất tiện khác là người đứng tên phương tiện thanh toán phải trùng với tên trên tài khoản giao thông. Cả hai ứng dụng yêu cầu họ tên, giấy tờ tùy thân và số điện thoại phải trùng khớp với dữ liệu đăng ký tại ngân hàng liên kết. Ví dụ, nếu vợ đứng tên tài khoản giao thông, thì chỉ có thể dùng thông tin ngân hàng của chính mình để liên kết, chồng không thể dùng tài khoản ngân hàng của mình để nạp tiền thay.

Trường hợp bất tiện nhất là với những chủ doanh nghiệp kinh doanh vận tải. Với kiểu tài khoản thu phí trước đây, khi giao xe cho tài xế lái thuê, chủ doanh nghiệp có thể yêu cầu tài xế chủ động nạp tiền để trả phí qua trạm ETC, tuy vậy với cách thức mới, bắt buộc chủ xe phải dùng tài khoản ngân hàng của mình cho tất cả các xe. Yêu cầu này sẽ khiến số tiền bỏ ra trong một ngày của chủ xe có thể rất lớn. Ví dụ với đội xe 10 chiếc container, mỗi ngày qua đường cao tốc một lượt, phí 600.000-700.000 đồng, chủ xe sẽ tốn 6-7 triệu, buộc nguồn tiền trong tài khoản luôn phải duy trì khá cao.

Ngoài ra, khi đã liên kết với tài khoản giao thông, chủ xe vẫn phải thực hiện nạp tiền vào tài khoản để qua trạm như trước, và ứng dụng chưa thể trừ trực tiếp khoản phí này từ tài khoản ngân hàng.

Ứng dụng ePass có cho phép chủ xe liên kết với thẻ tín dụng của khách hàng, và cách thức này giúp chủ xe không cần phải nạp tiền vào tài khoản để có thể sử dụng dịch vụ như trên. Đổi lại, khách hàng phải chịu thêm hai khoản phí gồm phí xử lý giao dịch (2.200 đồng) và phí thanh toán quốc tế (khoảng 2-2,5% tùy ngân hàng) cho mỗi lượt.

Ví dụ: nếu phí ETC là 100.000 đồng, thanh toán bằng ePass liên kết thẻ tín dụng, khách hàng sẽ phải trả thêm:

Phí xử lý giao dịch: 2.200 đồng

Phí thanh toán quốc tế 1,903%: 100.000 x 1,903% = 1.903 đồng.

Như vậy tổng hai loại phí là 4.103 đồng. Tức mỗi lần qua trạm chủ xe sẽ mất 104.103 đồng cho mức phí ETC là 100.000 đồng.

Mức phí dịch vụ cho các loại thẻ mà ePass áp dụng như sau:

Bảng mô tả mức phí thực trả khi liên kết thẻ tín dụng qua tài khoản giao thông ePass. Ảnh: ePass

Những hạn chế trên khiến không ít tài xế gặp khó trong quá trình chuyển đổi, đặc biệt với nhóm khách hàng sử dụng ngân hàng ngoài danh sách liên kết hoặc có nhu cầu nạp tiền hộ (khi sử dụng xe thuê hoặc mượn). Các chuyên gia cho rằng để đạt mục tiêu hoàn tất chuyển đổi trước thời hạn, nhà cung cấp dịch vụ cần mở rộng cổng thanh toán, đa dạng hình thức liên kết, giảm phí và hướng tới cơ chế trừ tiền trực tiếp từ tài khoản ngân hàng, nhằm mang lại trải nghiệm thuận tiện hơn cho người dùng.

Hồ Tân