Bang Maharashtra đang chuẩn bị triển khai một quy định quan trọng có thể thay đổi cách người dân mua ôtô tại các thành phố đông đúc. Để giảm thiểu ùn tắc giao thông và giải quyết vấn đề chỗ đỗ xe, chính quyền bang đề xuất một quy định yêu cầu chứng minh có chỗ đỗ xe trước khi có thể đăng ký ôtô. Thông báo này do cục trưởng giao thông bang đưa ra, đánh dấu một bước tiến hướng tới việc giảm tải cho các thành phố có mật độ giao thông quá đông như Mumbai, Pune, Thane và Nagpur.

Khi quy định này được thực hiện, người mua ôtô sẽ bắt buộc phải cung cấp giấy chứng nhận hợp lệ rằng họ có chỗ đỗ xe chỉ định trước khi đăng ký một chiếc xe cá nhân mới. Mục tiêu rất rõ ràng: ngăn việc sở hữu ôtô ở những khu vực hạn chế về không gian với mật độ phương tiện ngày càng tăng.

Một con phố ở Mumbai, nơi ôtô đỗ ngay bên đường, không theo trật tự nào. Ảnh: TOI

Áp lực lên cơ sở hạ tầng tại các thành phố lớn của Maharashtra tăng lên đều đặn. Với hơn 40 triệu phương tiện đã đăng ký trong bang, mạng lưới đường đô thị ngày càng bị nghẽn bởi xe cá nhân. Riêng Mumbai bổ sung gần 600 xe mới mỗi ngày, phần nhiều trong số đó lại đỗ trên các con đường nhỏ hẹp của khu dân cư hoặc lề đường, làm giảm không gian lưu thông và gia tăng sự hỗn loạn.

Quy định mới này nhằm chuyển đổi sở hữu ôtô từ việc mua sắm theo cảm hứng sang một quyết định cân nhắc hơn, có trách nhiệm với việc sử dụng không gian công cộng. Bằng cách đưa ra rào cản dưới dạng giấy chứng nhận chỗ đỗ xe, chính quyền hy vọng sẽ lọc ra những người mua thiếu điều kiện để sở hữu phương tiện mà không xâm phạm hạ tầng đô thị chung.

Quy định này dự kiến được thực thi ở giai đoạn đăng ký xe. Khi người mua nộp đơn xin số đăng ký, họ sẽ cần nộp một tài liệu chứng minh có chỗ đỗ xe, dù là sở hữu hay thuê. Tài liệu này sẽ được Văn phòng Giao thông Vận tải Khu vực (RTO) xác minh trước khi phê duyệt đăng ký.

Mặc dù định dạng chính xác của chứng chỉ và quy trình xác minh vẫn đang được hoàn thiện, các quan chức đã chỉ ra rằng quy định này sẽ chỉ áp dụng cho các xe đăng ký mới ở khu vực thành thị, ít nhất là trong giai đoạn đầu. Xe thương mại và xe đăng ký ở vùng nông thôn có thể được miễn, tùy thuộc vào các cuộc thảo luận tiếp theo.

Đối với người mua xe, động thái này tạo ra một rào cản mới. Những cá nhân sống trong các tòa nhà cũ không có bãi đỗ xe, những người thuê nhà ở các khu dân cư đông đúc hoặc những người đang cân nhắc mua xe thứ hai hoặc thứ ba có thể phải xem xét lại kế hoạch của mình. Quy định mới cũng có thể ảnh hưởng đến việc mua xe đã qua sử dụng nếu liên quan đến việc đăng ký lại.

Các đại lý và nhà sản xuất ôtô cũng có thể cảm thấy tác động ban đầu, đặc biệt đối với những xe hạng phổ thông thường được các gia đình mua để nâng cấp từ xe máy. Khách hàng thành thị trong phân khúc này có thể trì hoãn việc mua xe do sự phức tạp của việc sắp xếp chỗ đỗ xe.

Phản ứng ban đầu trên các diễn đàn và cộng đồng chủ sở hữu ôtô chia làm hai luồng ý kiến. Một số hoan nghênh quy định này, cho rằng nó thúc đẩy quyền sở hữu có trách nhiệm và thậm chí có thể giúp giảm bớt tình trạng tranh giành chỗ đỗ xe hàng ngày. Những người khác cho rằng nó làm tăng thêm thủ tục hành chính và có thể gây tổn hại đến những người có thu nhập thấp hoặc những người thuê nhà đang phải vật lộn để tìm chỗ đỗ xe cố định.

Nhiều người cũng lo ngại về cách thực thi trong thực tế. Vẫn còn nhiều câu hỏi về cách các cơ quan chức năng sẽ xác minh các yêu cầu về chỗ đỗ xe, đặc biệt là khi nhiều chỗ đỗ không chính thức hoặc không có biển báo. Có nguy cơ quy trình này bị sử dụng sai mục đích hoặc thiên vị trừ khi có một khuôn khổ minh bạch, thống nhất.

Sự thành công của quy định này sẽ phụ thuộc vào cách nó phù hợp với các nỗ lực quy hoạch đô thị rộng lớn hơn. Chỉ chuyển gánh nặng về chỗ đỗ xe sang người mua ôtô có thể là không đủ. Chính phủ sẽ cần đồng thời đầu tư vào hệ thống giao thông công cộng tốt hơn, tạo ra các cơ sở hạ tầng có cấu trúc phù hợp hơn và thực thi các hình phạt nghiêm khắc hơn đối với hành vi đỗ xe trái phép.

Hiện động thái của Maharashtra đã làm dấy lên một cuộc thảo luận mở rộng, thách thức quan điểm cho rằng quyền sở hữu ôtô là một quyền, độc lập với trách nhiệm của mỗi người. Nếu được triển khai hiệu quả, nó có thể trở thành hình mẫu cho các thành phố tắc nghẽn giao thông khác.

Mỹ Anh (theo Cartoq)