Hiện nhiều nơi trên cả nước ghi nhận thời tiết cực đoan, khi buổi sáng nắng nóng kéo dài, kết hợp mưa rào bất chợt. Sự thay đổi đột ngột về thời tiết, nhiệt độ, độ ẩm không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày, mà còn đặt ra nhiều khó khăn cho người sử dụng xe điện.

Việc vận hành xe máy và ôtô điện sao cho an toàn, bền bỉ và tiết kiệm trở thành mối quan tâm lớn của nhiều người, đặc biệt khi khả năng vận hành của loại phương tiện này chịu tác động trực tiếp bởi các yếu tố môi trường.

Tài xế xe máy điện chạy trên đường trung tâm TP HCM. Ảnh: Thanh Tùng

Tác động của thời tiết cực đoan đến xe điện

Thời tiết nắng nóng kéo dài khiến nhiệt độ môi trường thường xuyên ở ngưỡng 35-40 độ C. Trong điều kiện này, pin lithium-ion, loại pin phổ biến trên cả xe máy và ôtô điện, dễ bị quá nhiệt nếu xe đỗ lâu ngoài trời hoặc sạc ngay sau khi vừa di chuyển quãng đường dài. Theo các nghiên cứu, ngưỡng nhiệt độ hoạt động ổn định, mang lại hiệu suất tốt nhất của pin lithium-ion là 20-30 độ C, do đó nếu hoạt động trên ngưỡng này trong thời gian dài có thể làm giảm tuổi thọ của pin, "chai" nhanh hơn và trong một số trường hợp có thể làm giảm công suất của xe.

Bên cạnh đó, mưa rào bất chợt có thể gây hại đến các chi tiết, linh kiện trên xe nếu không được bảo vệ đúng cách. Với xe máy điện, pin và bộ điều khiển đặt thấp dưới sàn có nguy cơ bị chập mạch khi lội nước nếu xe dùng lâu, các gioăng (ron) chống nước bị lão hóa. Các cổng sạc, adapter nếu để ngoài trời cũng dễ bị ẩm hoặc chập điện nếu có mưa.

Với ôtô điện, phần lớn ôtô điện hiện nay có khả năng chống nước ở mức tốt, nhưng việc chống nước cũng có thể không còn như cũ nếu chủ xe thường xuyên lội nước, hoặc đỗ xe ngoài trời trong thời gian dài khiến các chi tiết chống nước bị lão hóa sớm.

Những lưu ý khi sử dụng xe điện khi nắng mưa thất thường

Để đảm bảo an toàn và duy trì hiệu suất vận hành khi thời tiết cực đoan, chủ xe cần thay đổi một số thói quen sử dụng. Trước tiên, nên hạn chế đỗ xe lâu dưới trời nắng, đặc biệt là vào buổi trưa. Nên chọn chỗ mát, có mái che hoặc bóng râm, tốt nhất là các bãi đỗ xe riêng biệt trong các tòa nhà. Với ôtô điện nếu buộc phải đỗ ngoài trời, có thể sử dụng bạt phủ cách nhiệt.

Xe điện sạc tại hầm trung tâm thương mại ở Hà Nội. Ảnh: Cường Mạnh

Bên cạnh đó, khi vừa đi xa hoặc xe vừa hoạt động trong thời tiết nắng nóng, không nên sạc pin ngay lập tức. Việc sạc khi pin đang nóng có thể ảnh hưởng đến tuổi thọ pin về lâu dài. Tốt nhất nên để xe nghỉ 15-30 phút ở nơi thoáng mát trước khi cắm sạc. Nhiều ôtô điện hiện nay được trang bị hệ thống làm mát pin, được kích hoạt lúc sạc hoặc khi nhiệt độ pin tăng cao nhằm bảo vệ tuổi thọ pin và đảm bảo an toàn. Hệ thống làm mát pin này vẫn rất hiếm trên các xe máy điện.

Khi mưa, chủ xe nên tránh đi qua vùng ngập nếu có thể. Sau khi đi mưa về, cần lau khô khu vực chân sạc, giắc cắm. Nếu sạc xe máy tại nhà bằng adapter rời, cần đặt ở nơi khô ráo và thoáng khí, tránh tình trạng dựng đứng hoặc bịt kín lỗ thoát gió của adapter, một lỗi thường gặp khiến bộ sạc dễ hỏng khi vận hành liên tục.

Túi nilon bọc súng sạc bán trên một số sàn thương mại điện tử. Ảnh chụp màn hình

Đối với ôtô điện, trên các trang thương mại điện tử bán phụ kiện túi nilon để bọc súng sạc khi mưa. Phụ kiện này có thể gây nguy hiểm vì khiến súng sạc quá nhiệt khi sạc, ảnh hưởng đến hiệu suất sạc hoặc gây lỗi. Ngoài ra còn có thể làm xảy ra hiện tượng "hấp hơi", khiến các chân sạc bị oxy hóa sớm. Bên cạnh đó nếu bị thủng, nước mưa có thể tràn vào túi và không thoát ra. Phần lớn súng sạc và cổng sạc đều đạt tiêu chuẩn chống nước, thường từ IP55 trở lên, đủ để chịu được mưa nhẹ hoặc nước bắn, và được trang bị nhiều lớp bảo vệ chống chập điện cho cả xe và người. Do đó, việc che chắn xe đang sạc lúc mưa là điều không cần thiết.

Bên cạnh việc thay đổi thói quen sử dụng hàng ngày, người dùng xe điện cũng nên chú trọng đến công tác bảo dưỡng định kỳ. Hệ thống pin, bộ điều khiển, các đầu nối điện, ron chống nước là những bộ phận dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ và độ ẩm, cần được kiểm tra thường xuyên tại các trung tâm dịch vụ chính hãng hoặc cơ sở uy tín.

Phạm Hải