"Cuộc gặp rất tốt đẹp hôm nay với Trung Quốc tại Thụy Sĩ. Nhiều vấn đề, nội dung đã được thảo luận và đồng thuận. Một cuộc tái khởi động toàn diện đang được đàm phán trong không khí thân thiện nhưng mang tính xây dựng", Tổng thống Mỹ Donald Trump đăng trên nền tảng Truth Social về ngày đàm phán đầu tiên của phái đoàn thương mại Mỹ - Trung Quốc hôm 10/5.

Tuy nhiên, ông không nêu rõ tiến bộ cụ thể đã đạt được và kêu gọi Trung Quốc mở cửa cho doanh nghiệp Mỹ, vì lợi ích của hai nền kinh tế.

Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng hôm 29/4. Ảnh: AP

Trong ngày đầu đàm phán, Phó thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong đã có cuộc đối thoại trực tiếp kéo dài khoảng 8 giờ với Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent và Đại diện Thương mại Jamieson Greer tại dinh thự Villa Saladin, cạnh trụ sở Liên Hợp Quốc. Đây là lần tiếp xúc cấp cao đầu tiên kể từ khi hai nước liên tục áp thuế trả đũa trên 100% lên hàng hóa của nhau.

Cuộc họp kết thúc vào khoảng 8 giờ tối địa phương. Không bên nào đưa ra tuyên bố chính thức hoặc hé lộ tiến triển cụ thể. Nguồn tin của AP cho hay đàm phán tiếp tục diễn ra ngày 11/5.

Căng thẳng thương mại giữa hai nền kinh tế lớn thứ hai thế giới bùng lên từ tháng 2, sau loạt động thái tăng thuế của ông Trump khiến Bắc Kinh đáp trả mạnh mẽ. Washington muốn giảm thâm hụt thương mại hàng hóa trị giá 295 tỷ USD với Bắc Kinh, đồng thời thuyết phục Trung Quốc từ bỏ mô hình kinh tế thiên về xuất siêu và đóng góp nhiều hơn vào tiêu dùng toàn cầu.

Bắc Kinh phản đối điều họ cho là sự can thiệp từ bên ngoài, đồng thời đề nghị Washington giảm thuế, nêu rõ Mỹ muốn Trung Quốc mua thêm mặt hàng gì, và đối xử với họ như một đối tác ngang hàng trên trường quốc tế.

Xinhua bình luận việc Mỹ "lạm dụng thuế quan một cách liều lĩnh" đã gây bất ổn cho trật tự kinh tế toàn cầu, nhưng cũng cho rằng các cuộc đàm phán là "bước đi tích cực và cần thiết để giải quyết bất đồng, ngăn chặn leo thang thêm".

"Tương lai có thể là đàm phán hay đối đầu, nhưng có một điều rõ ràng rằng quyết tâm của Trung Quốc trong bảo vệ lợi ích phát triển của mình là không thể lay chuyển, và lập trường của nước này trong duy trì trật tự kinh tế và thương mại toàn cầu vẫn kiên định", Xinhua viết.

Hôm 9/5, Trump nói rằng mức thuế 80% với hàng Trung Quốc "có vẻ hợp lý". Ông tuyên bố các cuộc đàm phán lần này là do Trung Quốc khởi xướng. Trong khi đó, Bắc Kinh lại nói rằng Mỹ là bên đề nghị đàm phán và chính sách phản đối thuế quan của Trung Quốc vẫn không thay đổi.

Các nhà phân tích kinh tế không kỳ vọng nhiều vào một bước đột phá. Họ cho rằng Trung Quốc có thể đang tìm kiếm một quyết định tạm hoãn 90 ngày giống như Washington đã dành cho các nước khác trong thời gian đàm phán.

Bộ trưởng Kinh tế Thụy Sĩ Guy Parmelin đã gặp cả hai bên tại Geneva hôm 9/5, cho biết đàm phán diễn ra đã là một thành công. "Nếu có thể vạch ra lộ trình và họ quyết định tiếp tục đàm phán, căng thẳng sẽ hạ nhiệt", ông nói.

Ông Hà Lập Phong cũng dự kiến sẽ gặp Tổng giám đốc Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) Ngozi Okonjo-Iweala trong thời gian lưu lại Geneva. Bà hoan nghênh cuộc gặp là "bước đi tích cực và mang tính xây dựng hướng tới hạ nhiệt căng thẳng", đồng thời kêu gọi hai nước duy trì đối thoại liên tục.

Phiên An (theo Reuters, AP)