Sau cơn sốt vải thiều không hạt, giới sành trái cây tại Việt Nam lại chú ý một loại mới từ Trung Quốc: mận vàng hoàng đế - hay còn gọi là mận cau. Quả này có vỏ vàng ươm, mùi thơm nhẹ, giòn và ngọt thanh, kích cỡ lớn hơn hẳn so với các giống mận Việt Nam. Mỗi kg (khoảng 9-10 quả) được bán với giá lên đến nửa triệu đồng, tương đương các loại trái cây cao cấp như vải không hạt hay nho sữa từng gây sốt trên thị trường.

Tại một cửa hàng trái cây cao cấp ở trung tâm TP HCM, chị Tuyết, chủ cửa hàng, cho biết đã tiêu thụ hơn 200 kg mận cau chỉ trong nửa tháng. Đây là lần đầu tiên chị nhập loại này về bán.

"Mận vàng hoàng đế có hình thức lạ mắt, vị giòn, ngọt và thơm đặc trưng. Khách hàng thường quay lại mua sau lần đầu dùng thử", chị nói.

Mận vàng hoàng đế Trung Quốc được các tiểu thương nhập tiểu ngạch về Việt Nam. Ảnh: Nhân vật cung cấp

Bên cạnh các cửa hàng truyền thống, nhiều người bán trực tuyến cũng đẩy mạnh bán loại trái cây này. Theo chị Lê Thoa - một đầu mối chuyên cung cấp trái cây nhập khẩu, mận cau Trung Quốc khác biệt hoàn toàn so với các loại mận Chile hay Australia mà chị từng kinh doanh. "Ruột vàng, giòn như mận hậu. Hương vị ngọt nhẹ, dễ ăn và không gây ngán", chị Thoa nhận xét.

Hiện nay, mận cau này chủ yếu được đưa vào Việt Nam qua đường xách tay hoặc thông qua các nhà nhập khẩu quy mô nhỏ, do chưa nằm trong danh mục trái cây được cấp phép nhập khẩu chính ngạch.

Một số đầu mối như chị Nguyễn Liên tại Lào Cai cho biết mỗi lô hàng có thể lên tới cả tấn, được đóng gói đa dạng từ thùng 5 kg đến rổ 12 kg, phân loại theo kích cỡ: loại 1 có 9-10 quả một kg, loại 2 từ 15-18 quả. Giá bán sỉ dao động 200.000 đồng đến hơn 300.000 đồng mỗi kg. Với những quả nhỏ hơn (trên 20 quả một kg), giá có thể ở mức 150.000 đồng, tuy nhiên chủ yếu phân phối qua kênh quen biết.

Theo các đơn vị kinh doanh, mận cau đang là một trong những loại trái cây cao cấp được nhiều khách ưa chuộng năm nay. Dù thời điểm này trùng với vụ thu hoạch rộ của mận hậu tại Tây Bắc - vốn có giá chỉ vài chục nghìn đồng mỗi kg, sức tiêu thụ của mận hoàng đế Trung Quốc vẫn không suy giảm.

"Yếu tố mới lạ, hình thức đẹp khiến loại mận này trở thành lựa chọn ưu tiên của nhiều khách hàng cao cấp", một tiểu thương nói.

Dữ liệu từ nhà chức trách địa phương tại Trung Quốc cho thấy, mận vàng hoàng đế thực chất là giống mận nội địa được Trung Quốc tuyển chọn và phát triển tại các vùng có điều kiện khí hậu lý tưởng như Vân Nam, Tân Cương và huyện Miyun (Bắc Kinh).

Riêng tại Miyun, chính quyền địa phương đã quy hoạch hơn 10.000 mẫu (tương đương 660 ha) cho vùng chuyên canh mận cao cấp. Tại Vân Nam và Tân Cương, diện tích trồng mận vàng, bao gồm cả giống hoàng đế này được ước tính lên đến hàng nghìn ha. Thời điểm thu hoạch chính diễn ra từ cuối tháng 6 đến tháng 8, trùng với giai đoạn cao điểm mùa hè.

Mặc dù có giá đắt đỏ, mận cau vẫn được tiêu thụ mạnh trên các kênh trực tuyến tại Việt Nam. Nhiều nhà nhập khẩu nhận định, nếu Trung Quốc mở rộng sản xuất, mức giá có thể giảm dần, tương tự diễn biến từng xảy ra với các sản phẩm như nho sữa hay hồng táo.

Dữ liệu từ Cục Hải quan Việt Nam cho thấy trong nửa đầu năm, kim ngạch nhập khẩu rau quả từ Trung Quốc đạt 402 triệu USD, chiếm 33,5% tổng kim ngạch rau quả nhập khẩu. Trung Quốc là quốc gia cung cấp rau quả lớn nhất cho thị trường Việt Nam.

Thi Hà