Khảo sát từ đầu tháng 6 đến nay cho thấy, hàng loạt sạp tại Saigon Square (quận 1), An Đông Plaza (quận 5) và Trung tâm Thương mại Dược phẩm - trang thiết bị y tế quận 10 (chợ dược) tại TP HCM đóng cửa. Nhiều tiểu thương túc trực quanh quầy nhưng không dám mở bán, do lo ngại kiểm tra đột xuất và vì hàng hóa chưa đủ giấy tờ.

Tại Saigon Square, sáng 4/6, một số gian hàng hoạt động trở lại, song không khí vẫn ảm đạm khi hơn chục kiosk tiếp tục đóng cửa.

"So với trước đây, khách ghé trung tâm rất thưa thớt. Nhiều ngày chỉ có vài chục người vào xem hàng, nhưng hầu hết chỉ nhìn chứ không mua", chị Hằng, một tiểu thương chia sẻ. Sau đợt truy quét, cả người bán lẫn khách đều trở nên dè dặt.

Chợ An Đông một số quầy hàng buôn bán quần áo ở tầng 3 đóng cửa chiều 3/6. Ảnh: Thanh Tùng

Từ đầu năm đến nay, lực lượng quản lý thị trường đã tổ chức nhiều đợt kiểm tra nhằm xử lý tình trạng buôn bán hàng giả, hàng nhái. Riêng ngày 29/5, tại Saigon Square, nhiều kiosk bị lập biên bản, hàng hóa bị thu giữ.

Cùng thời gian này, tại An Đông Plaza - nơi có nhiều sạp thời trang giá rẻ ghi nhận làn sóng đóng cửa hàng loạt. Một số tiểu thương cho biết phải tạm nghỉ bán vài ngày vì không có hóa đơn cho các sản phẩm nhập từ mối quen. Chị Hằng, một người chuyên kinh doanh đồ Trung Quốc, thừa nhận từng có lúc "gắn mác" hàng nổi tiếng lên sản phẩm để dễ tiêu thụ. "Nếu để nhãn 'Made in China' thì khó ra hàng", chị nói.

Tại chợ dược ở quận 10 - điểm trung chuyển thuốc lớn phía Nam cũng vắng vẻ hơn thường lệ. Một số quầy thuốc rút hàng khỏi kệ hoặc treo biển tạm nghỉ. Vào giờ cao điểm, lượng xe ra vào chợ giảm mạnh. Nhiều xe hàng đậu ở các hẻm gần đó, chờ người đến lấy, thay vì giao thẳng vào chợ.

Nhiều quầy thuốc tây đóng cửa ở chợ thuốc quận 10 nằm trên đường Nguyễn Giản Thanh và Tô Hiến Thành chiều 3/6. Ảnh: Thanh Tùng

Không chỉ các trung tâm thương mại lớn, nhiều chợ truyền thống cũng ghi nhận tình trạng tương tự.

Tình trạng nhiều cửa hàng ở một số chợ lớn đóng cửa cũng diễn ra ở Hà Nội. Chợ Vĩnh Phát, xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm, cách trung tâm Hà Nội hơn 15 km vốn là khu chợ buôn bán quần áo, vải vóc nhộn nhịp ở miền Bắc. Tuy nhiên, những ngày đầu tháng 6, khung cảnh im ắng hơn hẳn thông thường.

Đường vào chợ Vĩnh Phát, Xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm, Hà Nội hôm 3/6. Ảnh: Hoàng Giang

Khảo sát ngày 3/6 cho thấy, đường vào gần chợ Vĩnh Phát vẫn nhiều tiểu thương đóng cửa. Một cửa hàng còn dán băng dính che số điện thoại trên bảng hiệu, vốn dùng để khách hàng, đối tác liên hệ.

Ban quản lý Trung tâm An Đông xác nhận số lượng kiosk đóng cửa gần đây tăng. Ngoài yếu tố kiểm tra gắt gao, nguyên nhân còn đến từ sức mua suy giảm. "Chúng tôi đã nhiều lần tuyên truyền, nhắc nhở tiểu thương tuân thủ quy định, buôn bán hàng có nguồn gốc rõ ràng. Việc rà soát và xử lý hàng hóa không rõ xuất xứ là cần thiết để tránh bị xử phạt", đại diện Ban quản lý nói.

Trong khi đó, chợ Bến Thành vẫn hoạt động ổn định nhờ duy trì kiểm tra nội bộ thường xuyên. Tuy vậy, ban quản lý chợ cho rằng khó kiểm soát hoàn toàn hàng giả nếu nhập lậu từ biên giới chưa được xử lý triệt để, trong khi hàng trong nước chưa đủ sức cạnh tranh.

Những đợt kiểm tra gần đây nằm trong kế hoạch thực hiện các chỉ thị, công điện của Chính phủ về phòng chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại. Theo chuyên gia pháp chế đại diện thương hiệu ở TP HCM, phần lớn sản phẩm bị phát hiện là sao chép bất hợp pháp, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Đại diện Ban quản lý một chợ truyền thống bình luận, dù mục tiêu là lập lại trật tự thương mại và bảo vệ người tiêu dùng, các đợt kiểm tra cũng tạo áp lực cho tiểu thương - những người buôn bán nhỏ, thiếu hóa đơn và kinh nghiệm pháp lý. Theo ông, bài toán cân bằng giữa kiểm soát hàng hóa và hỗ trợ sinh kế tiểu thương đang là thử thách lớn với cơ quan quản lý.

Nhiều tiểu thương ở các chợ thừa nhận phần lớn hàng hóa không chính ngạch vì vốn nhỏ, cần giá rẻ để giữ khách. Nếu nhập hàng chính hãng, giá cao khiến khó cạnh tranh trong bối cảnh sức mua yếu.

Thi Hà - Thanh Tùng - Hoàng Giang