Ngày 7/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh áp thuế đối ứng ở mức mới từ ngày 1/8. Ông cũng gửi 14 thư báo thuế đầu tiên đến 14 quốc gia, phần lớn đến từ châu Á.

Theo đó, hàng xuất khẩu từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Malaysia sẽ chịu mức 25%. Indonesia, Bangladesh, Campuchia và Thái Lan bị áp 32-36%. Cao nhất là Lào và Myanmar với 40%. Dù vậy, các mức thuế này hầu hết bằng hoặc thấp hơn mức ông Trump công bố hồi đầu tháng 4.

Theo truyền thông Nhật Bản, Thủ tướng Shigeru Ishiba cho biết ông cảm thấy "thực sự đáng tiếc" với thông báo thuế này. Ông khẳng định Nhật Bản tiếp tục đàm phán với Mỹ để đạt thỏa thuận thương mại song phương.

Trong cuộc họp với các bộ trưởng sáng 8/7 để bàn chiến lược đối phó thuế nhập khẩu, ông Shigeru Ishiba cũng tiết lộ đã nhận đề xuất từ Mỹ về việc tiếp tục đàm phán cho đến hạn chót mới là ngày 1/8. "Tùy thuộc vào phản ứng của Nhật Bản, nội dung thư có thể được điều chỉnh", ông Ishiba nói.

Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba trả lời báo giới sau cuộc họp sáng 8/7. Ảnh: Reuters

Trong khi đó, giới chức Hàn Quốc cho biết sẽ tổ chức một cuộc họp với các bên liên quan trong ngày 8/7 để bàn phương án đàm phán với Mỹ. Theo Yonhap, Chánh Văn phòng Tổng thống phụ trách Chính sách Kim Yong-beom được cho là sẽ tham dự cuộc họp, cùng với các cố vấn cấp cao của chính phủ và quan chức bộ Công nghiệp, Tài chính, Ngoại giao.

Bộ Công nghiệp Hàn Quốc cho hay "sẽ tăng cường đàm phán trong thời gian còn lại để đạt kết quả có lợi cho cả hai bên, nhằm nhanh chóng giải quyết bất ổn về thuế nhập khẩu". Nhiều quan chức hàng đầu của Hàn Quốc gần đây đã đến Mỹ để đàm phán về thương mại và quốc phòng.

Tại Thái Lan, quyền Thủ tướng Phumtham Wechayacha trả lời báo giới rằng ông muốn "một thỏa thuận tốt hơn", đồng thời khẳng định "điều quan trọng nhất là duy trì quan hệ tốt với Mỹ". Bộ trưởng Tài chính Thái Lan Pichai Chunhavajira nói ông "hơi ngạc nhiên" với mức thuế mới, nhưng "tự tin" thuế nhập khẩu sẽ giảm về mức tương đương các nước khác.

Mức 36% hiện tại tương đương công bố hôm 2/4. Trước khi ông Trump công bố thư báo thuế, Bộ Tài chính Thái Lan đã đưa ra đề xuất thương mại mới, giảm thuế về 0% với nhiều hàng hóa Mỹ.

Malaysia, cũng như các nền kinh tế trên, cam kết vẫn đàm phán với Mỹ để giải quyết các vấn đề hiện tại. "Malaysia cam kết tiếp tục đối thoại với Mỹ, hướng tới một thỏa thuận thương mại cân bằng, toàn diện, có lợi cho cả hai bên", Bộ Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia cho biết trong thông cáo ngày 7/7.

Trong khi đó, trên mạng xã hội X, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa không đồng tình với mức thuế 30% bị áp. Ông giải thích 77% hàng Mỹ vào nước này không bị đánh thuế nhập khẩu và cho rằng mức trên "không phản ánh chính xác số liệu thương mại hiện tại". Dù vậy, ông cho biết Nam Phi nỗ lực ngoại giao, hướng tới "quan hệ thương mại cân bằng hơn và đôi bên cùng có lợi" với Mỹ.

Trên CNBC, Deborah Elms - Giám đốc chính sách thương mại tại tổ chức nghiên cứu Hinrich Foundation cho rằng nỗ lực đàm phán của các nước dường như không ảnh hưởng nhiều đến kết quả cuối cùng.

"Các nước Đông Nam Á dù cố gắng đưa ra điều khoản nhượng bộ cũng nhận được kết quả gần giống những nước không đến Washington hay không được mời gặp mặt", Elms nói. Bà cho rằng ông Trump có thể vẫn đang nhắm tới các nước châu Á vì "lo ngại về chuỗi cung ứng khu vực có liên quan đến Trung Quốc".

Tổng thống Trump cho biết vẫn cởi mở với việc gia hạn nếu các nước đưa ra đề xuất. "Tôi chắc chắn với thời hạn 1/8, nhưng không phải 100%. Nếu họ gọi điện và nói muốn làm theo cách khác, chúng tôi vẫn cởi mở thôi", ông nói.

Hà Thu (theo AFP, Reuters)