Sự phát triển của công nghệ đang tạo ra bước ngoặt trong lĩnh vực tài chính, đặc biệt là thị trường chứng khoán. Nếu như trước đây, các quyết định đầu tư chủ yếu dựa vào kinh nghiệm cá nhân và các công cụ phân tích truyền thống, thì nay trí tuệ nhân tạo (AI) đã thay đổi hoàn toàn cuộc chơi, mang đến những tác động tích cực trong cách thức đầu tư.

Giao dịch

AI đang tạo ra bước chuyển mình mạnh mẽ cho thị trường chứng khoán. Nổi bật trong số đó là các hệ thống giao dịch thuật toán (algorithmic trading), có thể xử lý hàng nghìn lệnh mua bán chỉ trong vài giây. Những hệ thống này còn tự động phân tích dữ liệu thị trường từ giá cổ phiếu, biến động lãi suất đến tin tức kinh tế, giúp tối ưu hóa chiến lược đầu tư và hạn chế tác động của cảm xúc cá nhân.

Sự phát triển của công nghệ và AI đang tạo ra bước ngoặt cho thị trường đầu tư. Ảnh: DNSE

Ông Trần Việt Trung, Giám đốc Khoa học dữ liệu tại Chứng khoán DNSE cho biết, các thuật toán giao dịch tự động đã được áp dụng từ những năm 1980. Tuy nhiên, sự phát triển của AI trong thập kỷ qua đã đưa giao dịch thuật toán lên một tầm cao mới. "AI có khả năng phân tích dữ liệu theo thời gian thực và thực hiện giao dịch với tốc độ nhanh gấp nhiều lần so với con người. Trong bối cảnh thị trường biến động nhanh, tốc độ chính là yếu tố quyết định thành công", ông Trung chia sẻ.

Đón đầu xu hướng này, DNSE vừa đưa vào triển khai tính năng Lệnh AI - giải pháp đặt lệnh tự động sử dụng trí tuệ nhân tạo, giúp tối ưu hóa giá giao dịch, tiết kiệm thời gian và mang lại cơ hội đầu tư tốt nhất cho khách hàng. Đây là lần đầu tiên tại Việt Nam, một công ty chứng khoán tích hợp AI trực tiếp vào quy trình đặt lệnh, đánh dấu bước tiến mới trong việc cá nhân hóa và tự động hóa trải nghiệm đầu tư.

Ngoài ra, các thuật toán AI còn có thể xác định các mô hình giao dịch bất thường, phát hiện hành vi thao túng thị trường và nhận ra hoạt động gian lận với tốc độ cao hơn con người. Khả năng này giúp thị trường vận hành minh bạch hơn và giảm thiểu rủi ro cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Phân tích dữ liệu

Bên cạnh khả năng tối ưu giá và thời gian giao dịch, AI còn thay đổi cách nhà đầu tư thu thập thông tin và phân tích thị trường. Trước đây, việc tổng hợp thông tin từ báo cáo tài chính, tin tức kinh tế và phân tích thị trường mất rất nhiều thời gian. AI đã rút ngắn quá trình này bằng cách xử lý và tóm tắt dữ liệu trong thời gian thực.

Đơn cử như tại DNSE, AI đã hỗ trợ phân tích khối lượng dữ liệu khổng lồ từ nhiều nguồn khác nhau, sau đó tiến hành tổng hợp dữ liệu, tóm tắt thông tin và cung cấp cho nhà đầu tư các bản tin ngắn gọn, dễ hiểu ngay trên ứng dụng.

Trợ lý ảo Ensa của DNSE hỗ trợ nhà đầu tư phân tích thị trường chứng khoán. Ảnh: DNSE

Theo ông Trần Việt Trung, khi nhận một báo cáo tài chính của doanh nghiệp, tính năng AI của DNSE có thể tóm tắt và tổng hợp những thông tin cô đọng, ngắn gọn nhất về doanh nghiệp và mã chứng khoán đó chỉ trong 5 phút.

"Phương pháp này hỗ trợ nhà đầu tư nắm bắt nhanh xu hướng thị trường và đưa ra quyết định kịp thời, thay vì mất hàng giờ để đọc và phân tích báo cáo. Điều quan trọng là dữ liệu đầu vào luôn được chọn lọc, đảm bảo chính thống, uy tín và tin cậy", ông Trần Việt Trung chia sẻ.

Bên cạnh đó, AI có thể nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu như lãi suất, lạm phát hay các sự kiện kinh tế - chính trị. Điều này giúp nhà đầu tư có chiến lược điều chỉnh kịp thời và tăng hiệu quả đầu tư.

Cá nhân hóa chiến lược đầu tư

AI không chỉ thay đổi tốc độ và cách thức phân tích mà còn cải thiện trải nghiệm đầu tư thông qua các trợ lý ảo (virtual assistant) và dịch vụ tư vấn cá nhân hóa.

Các trợ lý ảo được phát triển trên nền tảng AI có khả năng hoạt động như một chuyên gia tư vấn tài chính thực thụ. Nhà đầu tư có thể trò chuyện trực tiếp với trợ lý ảo để nhận các thông tin về thị trường, phân tích cổ phiếu và các gợi ý giao dịch. Đồng thời, AI có thể theo dõi khẩu vị rủi ro và mục tiêu lợi nhuận của từng nhà đầu tư để đưa ra các chiến lược phù hợp.

"Trí tuệ nhân tạo có thể học được các hành vi khi nhà đầu tư tương tác với AI, do đó chủ động hơn trong việc đáp ứng nhu cầu khách hàng", chuyên gia DNSE nhận định.

Hiện nay, nhiều công ty chứng khoán đã phát triển trợ lý ảo để hỗ trợ nhà đầu tư. Ứng dụng AI và mô hình ngôn ngữ lớn, trợ lý chứng khoán ảo Ensa của DNSE có thể tự động học hỏi, cập nhật thông tin về cổ phiếu, tin vĩ mô theo thời gian thực và đưa ra khuyến nghị cá nhân hóa dựa trên hành vi đầu tư. Hệ thống này còn cung cấp khuyến nghị định lượng theo nhiều trường phái, phân tích cơ bản, kỹ thuật và hiệu suất đầu tư.

Trợ lý ảo Ensa có khả năng phản hồi người dùng nhanh chóng qua hình thức chatbot. Ảnh: DNSE

Không chỉ hỗ trợ cho chứng khoán cơ sở, Ensa cũng có thể phân tích các chỉ báo chứng khoán phái sinh chỉ trong 5 giây một cách chính xác, khách quan và nhanh chóng, từ đó đưa ra kết luận xu hướng tổng hợp mua, bán phù hợp với biến động nhanh của thị trường phái sinh.

Theo chuyên gia của DNSE, AI không chỉ hữu ích với các nhà đầu tư giàu kinh nghiệm mà còn là công cụ hỗ trợ đắc lực cho các nhà đầu tư F0.

Đối với nhà đầu tư mới, AI giúp rút ngắn hành trình học hỏi và giảm thiểu các sai lầm trong giai đoạn đầu. Các công cụ phân tích xu hướng, biểu đồ giá và cảnh báo thị trường do AI cung cấp giúp F0 dễ dàng nắm bắt cách thức vận hành của thị trường.

Với các nhà đầu tư giàu kinh nghiệm, AI giúp tối ưu hóa chiến lược đầu tư bằng cách tự động tổng hợp thông tin, phân tích và đưa ra khuyến nghị phù hợp, qua đó giúp quản lý danh mục, điều chỉnh chiến lược và tối đa hóa lợi nhuận.

Dù mới ra mắt một thời gian ngắn, trợ lý ảo Ensa đã hỗ trợ cho trên 40.000 người dùng, trả lời khoảng 570.000 câu hỏi. Điều này chứng tỏ nhà đầu tư đã cởi mở đón nhận thông tin từ AI và dần tìm thấy sự hỗ trợ hiệu quả từ AI trong hành trình đầu tư.

Thận trọng ứng dụng AI trong đầu tư

Dù AI mang lại nhiều lợi ích, nhưng theo các chuyên gia, việc phụ thuộc hoàn toàn vào AI trong đầu tư vẫn tiềm ẩn rủi ro. Bởi, AI hoạt động dựa trên dữ liệu quá khứ, nếu dữ liệu đầu vào bị sai lệch, các quyết định của AI có thể dẫn đến thiệt hại lớn.

Do đó, các chuyên gia khuyến nghị nhà đầu tư chỉ nên coi AI là công cụ hỗ trợ trong việc thu thập và xử lý dữ liệu, còn quyết định cuối cùng vẫn nên dựa vào kiến thức, kinh nghiệm và đánh giá của nhà đầu tư.

Nhìn chung, AI đang mở ra một kỷ nguyên mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam, mang lại những lợi ích thiết thực cho nhà đầu tư ở mọi cấp độ kinh nghiệm. Việc tận dụng những lợi ích của AI sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra những quyết định thông minh hơn, tối ưu hóa lợi nhuận và kiểm soát rủi ro một cách hiệu quả.

Minh Ngọc

Nhằm tạo sân chơi gắn kết cộng đồng nhà đầu tư, Chứng khoán DNSE hiện đang tổ chức cuộc thi "Olympic Chứng khoán 2025" với hai hạng mục thi đấu Lướt sóng phái sinh và Marathon chứng khoán, tổng giải thưởng lên đến gần 640 triệu đồng.

Nhà đầu tư tìm hiểu thêm về thể lệ, cách đăng ký tham gia chương trình tại đây.