Bà Fan cùng chồng, ông Yan Jianya, thu hút sự chú ý khi trở thành những người giàu nhất tỉnh Thiểm Tây, theo The Standard. Bà vừa nhậm chức Phó hiệu trưởng Đại học Tây Bắc ở thành phố Tây An hồi tháng 4.
Giáo sư Fan đã tích lũy khối tài sản khổng lồ nhờ thương mại hóa các sáng tạo trong tổng hợp collagen, đưa công ty chăm sóc da Giant Biogene của mình đạt định giá 75 tỷ nhân dân tệ (10,4 tỷ USD).
Sự vươn lên của bà Fan, từ những khám phá tiên phong trong phòng thí nghiệm đến lãnh đạo một đế chế y sinh, cho thấy quá trình công nghiệp hóa khoa học được nhà nước hậu thuẫn đang tạo ra một thế hệ "đại gia học thuật" mới tại Trung Quốc.
Vợ chồng Giáo sư Fan còn sở hữu XiAn Triangle Defence, công ty hoạt động trong ngành công nghiệp hàng không vũ trụ. Báo cáo của tạp chí New Fortune công bố ngày 9/5, cho thấy tổng giá trị cổ phần của hai vợ chồng ước tính vượt quá 40 tỷ nhân dân tệ.
 |
Bà Fan Daidi. Ảnh: QQ |
Bà Fan sinh năm 1966 tại Thiểm Tây. Năm 1984, bà đỗ Đại học Tây Bắc chuyên ngành Kỹ thuật hóa vô cơ, nhận bằng cử nhân và thạc sĩ tại đây.
Sau khi có bằng tiến sĩ Kỹ thuật sinh hóa tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Đông, thành phố Thượng Hải, năm 1994, bà trở lại Đại học Tây Bắc giảng dạy, nghiên cứu.
Từ năm 1998, phòng thí nghiệm của bà bắt đầu nghiên cứu tổng hợp collagen tái tổ hợp, loại collagen được sản xuất bằng công nghệ kỹ thuật di truyền thay vì chiết xuất từ mô động vật. Năm 2000, bà công bố công nghệ lên men mật độ cao để sản xuất collagen giống người. Một năm sau, bà nộp đơn xin cấp bằng sáng chế đầu tiên của Trung Quốc cho một phát minh về collagen tái tổ hợp. Cùng năm đó, bà Fan và chồng thành lập Giant Biogene.
Năm 2019, Giant Biogene trở thành công ty chuyên sản xuất sản phẩm chăm sóc da chứa collagen lớn nhất Trung Quốc. Đây cũng là một trong những doanh nghiệp có công suất sản xuất collagen tái tổ hợp lớn nhất thế giới.
Giant Biogene được niêm yết trên sàn chứng khoán Hong Kong vào năm 2022, trong đó, bà Fan và chồng nắm giữ 56,5% cổ phần. Bà Fan đã từ chức giám đốc điều hành "do bận công việc khác" nhưng vẫn là cổ đông kiểm soát và giám đốc khoa học chính.
Trong những năm qua, bà Fan đi đầu trong phát triển nhiều công nghệ, như phương pháp bào chế saponin nhân sâm quý hiếm, thành phần hoạt tính chính trong nhân sâm. Kết quả không chỉ thúc đẩy công nghiệp hóa vật liệu y sinh mà còn giúp bà trở thành nhân vật hàng đầu trong lĩnh vực hóa sinh tại Trung Quốc.
Theo truyền thông địa phương, năm 2023, bà Fan đã phát minh ra nhiều sản phẩm y tế liên quan collagen có thể dùng để cầm máu vết thương, phục hồi mô và điều trị các tình trạng khác. Các sản phẩm này đang được sử dụng tại hơn 2.000 bệnh viện công ở Trung Quốc.
Bình Minh (Theo The Standard, QQ, Ifeng)
