Sách có tên là Điên rồ và hoàn mỹ - Những câu chuyện chưa kể về Pink Floyd (Inside Out: A Personal History of Pink Floyd), kết hợp câu chuyện và ảnh tư liệu, ra mắt độc giả Việt trong tháng 6. Hồi ký dày 468 trang, gồm 13 chương, tái hiện toàn bộ hành trình của Pink Floyd từ lúc thành lập, kỷ nguyên rock ảo giác (psychedelic rock) khi Syd Barrett dẫn dắt, thời kỳ hoàng kim vào thập niên 1970, đến những rạn nứt và tái hợp sau này. Tác phẩm phản ánh góc nhìn của người trong cuộc - tay trống Mason, thành viên duy nhất đồng hành trọn vẹn cùng sự nghiệp ban nhạc. Vì thế, chặng đường nhóm đi qua được kể lại xuyên suốt, nhất quán.

Bìa "Điên rồ và hoàn mỹ - Những câu chuyện chưa kể về Pink Floyd". Ảnh: Alpha Books

Tác phẩm hé lộ những góc khuất, mâu thuẫn nội bộ trong thời gian nhóm hoạt động. Vụ kiện giữa Roger Waters và David Gilmour để giành quyền sử dụng tên ban nhạc là một trong những xung đột phản ánh đỉnh điểm rạn nứt. Tuy nhiên, tại sự kiện Live 8 vào năm 2005, họ đã gạt bỏ hận thù để tái hợp trên sân khấu.

Hiệu ứng ánh sáng Pink Floyd sử dụng trong những đêm diễn ở All Saint và trong suốt mùa thu năm 1966. Ảnh: Sách "Điên rồ và hoàn mỹ - Những câu chuyện chưa kể về Pink Floyd"

Trong tác phẩm, Mason luôn dành cho Syd Barrett một vị trí riêng. Với tác giả, Syd xứng đáng là nhóm trưởng thiên tài, "trung tâm khơi nguồn sáng tạo", luôn cống hiến hết mình. Ông cũng chưa bao giờ độc tôn, coi các thành viên còn lại chỉ là "ban nhạc đệm", đứng phía sau mình. Từ khoảng năm 1965, Syd Barrett bắt đầu sử dụng ma túy, bao gồm thuốc gây ảo giác LSD. Ban đầu, điều này phần nào đem lại sự thăng hoa trong sáng tác nhưng càng về sau, sức khỏe tâm thần suy giảm nghiêm trọng, buộc ông rời nhóm năm 1968.

Kể lại bi kịch của "vị thuyền trưởng", Mason cho rằng: "Syd có thể đang gặp nhiều vấn đề, có thể đã hóa điên chưa biết chừng. Nhưng có thể chính chúng tôi là những người gây ra vấn đề đó, vì đã cố gắng theo đuổi thành công và buộc Syd phải chạy theo. Có lẽ chính Syd mới là kẻ bị bao vây bởi lũ điên".

Dù rời đi, Syd mãi là một mảnh ghép không thể thiếu của Pink Floyd. Sau này, ban nhạc sáng tác album Wish You Were Here (Giá như bạn ở đây) để bày tỏ sự nuối tiếc, lời tri ân đối với Syd. Đúng lúc nhóm đang hoàn thiện ca khúc chủ đề Shine On You Crazy Diamond (Viên kim cương nổi loạn tỏa sáng), ông bất ngờ xuất hiện với hình ảnh khác lạ khiến tất cả không nhận ra: thừa cân, cạo trụi tóc và lông mày.

Bên cạnh đó, sách cung cấp thông tin về bối cảnh văn hóa và nền âm nhạc trong thời kỳ nhóm hoạt động. Mason không chỉ kể về những buổi biểu diễn, thu âm mà còn lồng ghép chi tiết về sự phát triển của dòng nhạc psychedelic, progressive rock và ảnh hưởng của các phong trào văn hóa, chính trị đối với quá trình sáng tạo của nhóm. Chẳng hạn, album The Final Cut được hình thành từ cảm xúc của Roger về việc bố qua đời trong Thế chiến 2.

Tạp chí Time Out nhận xét cuốn sách "phóng khoáng, dí dỏm và rất dễ đọc". Điều này khác với lối kể chuyện tự tôn hay kịch tính hóa thường thấy trong các quyển hồi ký nhạc rock. Mason kể về những sự kiện quan trọng lẫn khoảnh khắc hỗn loạn với thái độ điềm tĩnh và bình thản. Tác giả còn tự trào và châm biếm chính vai trò của mình - là "gã đầu bếp của con thuyền", chỉ đến phòng thu và chơi trống trong khi "cuộc chiến sáng tạo" của ban nhạc đang diễn ra. Lối viết ấy giúp độc giả cảm nhận được đằng sau nhiều album triệu bản là những con người, câu chuyện "đậm chất đời thường".

Bức ảnh Pink Floyd đủ năm thành viên vào tháng 1/1968. Mason nhận định vị trí của Syd ở phía sau "có thể là một sự tình cờ, hoặc một sự cố ý" - báo hiệu cho việc sau này ông rời nhóm. Ảnh: Sách "Điên rồ và hoàn mỹ - Những câu chuyện chưa kể về Pink Floyd"

Pink Floyd là ban nhạc rock huyền thoại của Anh, thành lập năm 1965. Các thành viên chính bao gồm Syd Barrett (guitar chính, hát), Roger Waters (bass, hát), Nick Mason (trống) và Richard Wright (keyboard, hát). Khi Syd Barrett rời nhóm vào năm 1968 do vấn đề sức khỏe, David Gilmour (guitar, hát) gia nhập thay thế. Sau này, Roger Waters và Richard Wright cũng tách khỏi ban.

Ban nhạc theo đuổi phong cách progressive rock. Nhóm nổi tiếng với các album kinh điển như The Dark Side of the Moon, Wish You Were Here, Animals, The Wall - bán được hơn 250 triệu bản thu (tính đến năm 2013), trở thành một trong những nghệ sĩ âm nhạc có ảnh hưởng lớn. Trong suốt sự nghiệp, ban nhận nhiều giải thưởng danh giá, bao gồm giải Grammy hạng mục "Trình diễn nhạc cụ rock xuất sắc", được ghi danh vào Đại sảnh Danh vọng Rock and Roll.

Khánh Linh