Du lịch tàu hỏa trở thành xu hướng trong khoảng ba năm gần đây khi giá vé máy bay tăng cao trong các dịp cao điểm. Ngoài ra, nỗ lực nâng cấp chất lượng dịch vụ của ngành đường sắt cũng giúp thu hút thêm nhiều khách hàng mới.

Với những du khách sắp du lịch tàu hỏa lần đầu, blogger Phạm Quang Tuân (Tuân Cuồng Chân) và chủ đại lý vé tàu Quỳnh Ruby chia sẻ một số kinh nghiệm để chuyến đi thêm trọn vẹn.

Mua vé

Cách mua vé đơn giản nhất là đặt trên website của Đường sắt Việt Nam hoặc các ví điện tử có tích hợp. Tuân cho biết nên ra ga 30 phút trước giờ tàu chạy và hiện tàu chạy khá đúng giờ nên cũng không lo chờ lâu. Sau khi ra điểm đợi tàu, bạn cần quan sát vị trí toa tàu dừng lại, thường được đánh dấu trên các cây cột để lên đúng toa. Nếu mang theo nhiều hành lý, việc lên sai toa có thể gây nhiều mệt mỏi.

Nếu mua vé ngồi, số ghế được in phía sau mỗi ghế. Nếu mua vé giường nằm, bạn cần đi tìm số giường tương ứng in trên cửa, không phải tìm số phòng. Blogger này cũng khuyên du khách có ý định du lịch bằng tàu nên đặt trước khoảng một tháng vì nếu thay đổi kế hoạch, phí phải trả không quá cao - 20.000 đồng với đổi vé và 10% giá trị vé nếu hoàn hủy.

Chọn chỗ ngồi

Quỳnh cho biết hiện các tàu không còn hạng vé ghế cứng. Các hạng vé bao gồm khoang VIP 2 giường với giá cao, phù hợp cho những ai muốn trải nghiệm dịch vụ cao cấp - dù giá có thể đắt hơn vé máy bay. Với chặng Hà Nội - TP HCM, giá vé có thể khoảng 2,5-3 triệu đồng, gấp đôi vé giường nằm khoang 4.

Khoang 4 giường có giá cao hơn khoang 6 giường vì cùng diện tích nhưng ít giường hơn nên không gian rộng rãi, thoải mái; trong đó, tầng một luôn đắt hơn tầng hai và ba. Hạng ghế mềm là lựa chọn rẻ nhất, phù hợp cho các chặng ngắn. Giá vé tỷ lệ thuận với mức độ thoải mái của hạng vé.

Tàu đi qua gần đoạn đèo Hải Vân. Ảnh: Tuân Cuồng Chân

Tuân khuyên du khách muốn tiết kiệm chi phí có thể chọn hạng ngồi mềm với chặng dưới 400 km. Nếu dư dả, anh luôn gợi ý chọn khoang nằm 4 giường, tầng một để đỡ rung lắc, tiện di chuyển. Anh hầu như không chọn tầng ba với khoang 6 giường vì lạnh, chật, người cao ngồi thường bị đụng đầu.

Để ngắm được cảnh đẹp, Tuân cho biết không có quy tắc cụ thể, thường tùy vào chuyến tàu. Ví dụ, với tàu HĐ 2/4 từ Đà Nẵng đi Huế, khách nên chọn chỗ bên trái hướng tàu chạy còn chiều Huế - Đà Nẵng ngược lại.

Các đoàn tàu chất lượng cao

Các đoàn tàu chất lượng cao sử dụng toa xe mới, hiện đại, có khả năng giảm xóc và chống ồn tốt cùng thiết kế nội thất đẹp mắt. Những tàu chạy nhanh và chất lượng nhất là SE1/2, SE3/4, SE5/6, SE7/8, phục vụ các chặng dài suốt tuyến.

Với chặng ngắn, có các tàu như SE19/20 từ Hà Nội đi Đồng Hới, Huế, Đà Nẵng và ngược lại; SE21/22 từ Sài Gòn đi Đà Nẵng; SNT từ Sài Gòn đi Nha Trang và tàu di sản HĐ cho chặng Huế - Đà Nẵng. Những đoàn tàu này đảm bảo hành trình thoải mái và thuận tiện.

Tàu chất lượng cao SE19. Ảnh: Giang Huy

Một số tàu như SE19/20 hay gần đây có đoàn tàu "Hoa phượng đỏ" Hà Nội - Hải Phòng được ngành đường sắt trang trí đẹp, đậm chất địa phương, biến chuyến đi trở thành trải nghiệm văn hóa đặc sắc.

Kinh nghiệm ngủ ngon, chơi vui

Tuân cho biết trên tàu thường bật điều hòa khá lạnh nên kể cả mùa hè, du khách cũng nên chuẩn bị quần áo dài cho buổi tối. Bên cạnh việc chọn giường tầng dưới tránh rung lắc, du khách cũng nên chuẩn bị thêm tai nghe để nghe nhạc, xem phim cho đỡ ồn và "giết thời gian".

Đồ đạc, tư trang cá nhân quý nên để trong balo, cạnh đầu giường để đảm bảo an toàn và du khách cũng yên tâm hơn khi ngủ.

Tuân làm việc trên tàu. Ảnh: Tuân Cuồng Chân

Trong khi đó, Quỳnh chia sẻ đi cùng người thân yêu sẽ giúp hành trình bớt nhàm chán. Nếu đi theo nhóm đông, việc tổ chức các trò chơi nhỏ sẽ tạo không khí vui vẻ. Du khách nên đi tàu đêm, lên tàu ngủ và sáng đến nơi là cách tránh cảm giác thời gian dài lê thê.

Với tàu ban ngày, du khách có thể tận dụng thời gian ngắm cảnh, chụp ảnh đẹp cùng bạn đồng hành hoặc ghé toa căn tin để ăn uống, thay đổi không gian và thư giãn. Mang laptop để làm việc hoặc sách để đọc cũng là cách hay cho người bận rộn.

Tại sao chọn đi tàu thay vì máy bay?

Theo Tuân, tàu hỏa không đơn thuần là phương tiện di chuyển. Thời gian trên tàu cũng là một phần trải nghiệm của chuyến du lịch, thông qua việc ăn uống, trò chuyện, ngắm cảnh - không như việc chỉ đi và đến nhanh chóng như máy bay. Do đó, nếu xác định đi tàu, du khách cần xác định có thời gian dư dả để "toàn tâm toàn ý" trải nghiệm. Mặt khác, các gia đình có con nhỏ dưới 6 tuổi muốn tiết kiệm chi phí có thể chọn loại hình này vì nhóm dưới 6 tuổi này không mất tiền vé.

Hoài Anh