Nhờ sự lan tỏa của chương trình truyền hình thực tế với sự tham gia của nhiều nghệ sĩ, Bản Liền, cách trung tâm Bắc Hà hơn 20 km, trở thành điểm du lịch cộng đồng được nhiều người quan tâm. Chị Vàng Thị Thông, chủ Bản Liền Pine Homestay, cho hay sau 6 năm làm du lịch, homestay nhà chị lần đầu kín khách suốt ba tháng, từ tháng 7 đến tháng 9.
Du khách tới đây sống như người bản địa, đi hái rau rừng, lấy măng, hái chè, bắt cá suối, làm nón lá, bện chiếu rơm, ghế rơm và trải nghiệm làm các món ăn ẩm thực truyền thống của người Tày, trong đó có món chả sắn (hay bánh sắn).
 |
Du khách trải nghiệm làm bánh sắn tại homestay ở Bản Liền: Ảnh: Cổng thông tin Lào Cai |
Chả sắn là món được người Tày sáng tạo để có thể chia thức ăn cho con cái trong nhà, đặc biệt với các gia đình đông con, thiếu thốn. "Nhiều gia đình có 5-6 con, một quả trứng không thể chia đều cho các con nên các bà các mẹ đã nghĩ ra cách làm chả sắn để mọi người cùng được ăn", chị Thông cho hay.
Cách làm đơn giản. Sắn chủ yếu được trồng tại vườn nhà, chọn loại củ không quá già, không quá non. Sau khi đem về, sắn được bóc vỏ, rửa sạch, dùng vỏ cây mây (có gai) nạo thành dạng bột, sau đó trộn với trứng gà, hạt tiêu, bột canh cho vừa miệng rồi nặn thành từng miếng đem rán vàng trong chảo mỡ nóng. Nếu không có dụng cụ nạo, người thực hiện có thể hấp sắn chín rồi nghiền thành bột.
Món ăn có vị thơm của sắn chín, vị ngậy của trứng, chấm với xì dầu cho thêm đậm đà. Chả sắn được dùng như một món ăn mặn trong các bữa cơm thường ngày hoặc được người Tày gói vào lá dong, lá chuối mang theo khi đi làm nương rẫy. Món ăn cũng được phục vụ trong các dịp đặc biệt của bản làng như một đặc sản của ẩm thực địa phương.
"Nhiều khách đến nghỉ tại homestay đều có yêu cầu được làm và ăn món chả sắn", chị Thông cho biết thêm.
 |
Món chả sắn thành phẩm. Ảnh: Cổng thông tin Lào Cai |
Tiến sĩ Ma Ngọc Dung, nguyên Phó giám đốc Bảo tàng Văn hoá các dân tộc Việt Nam, từng nhiều năm nghiên cứu về văn hóa Tày, cho hay sắn là lương thực quan trọng từ xa xưa của đồng bào Tày, bổ sung cho các bữa ăn khi thiếu đói, hoặc làm bữa phụ hằng ngày. Sắn được chế biến theo nhiều cách như độn cùng cơm hoặc làm các món riêng biệt, trong đó phổ biến nhất là bánh dày, bánh chưng, nấu canh.
"Chả sắn (còn gọi là bánh sắn) đang phổ biến trong cộng đồng du lịch và giới trẻ không truyền thống như các món kể trên, thể hiện qua cách chế biến với trứng. Món ăn có thể được hình thành từ quá trình giao lưu giữa các địa phương, chủ yếu từ miền xuôi hoặc chỉ tồn tại trong những cộng đồng hẹp", ông Dung cho biết.
Trên TikTok và một số mạng xã hội khác, nhiều người sau khi xem chương trình đã làm thử, đánh giá chả sắn "dễ làm" và "ngon miệng". Một vài Tiktoker còn biến tấu cho thêm hành và ớt để bánh có vị cay giống hương vị bánh khoai mì ở miền Nam và lưu ý nên ngâm sắn trong nước cho hết nhựa và khử độc.
Hà Nhi, ở Hà Nội, cũng đã thực hiện món ăn này, nói món ăn có vỏ ngoài giòn nhẹ, bên trong mềm mịn, và thơm. "Món ăn chơi chơi, nhưng ngon, ăn mãi không ngán", Nhi cho hay.
Tâm Anh
