Vùng Xanh (Blue Zones) là khái niệm do hai nhà nhân khẩu học Gianni Pes và Michel Poulain đưa ra năm 2004 khi phát hiện tỉnh Nuoro, Sardinia, Italy có tỷ lệ nam giới sống trên 100 tuổi cao bất thường.

Nhà thám hiểm Dan Buettner, hợp tác với National Geographic, mở rộng nghiên cứu, xác định thêm bốn khu vực: Okinawa (Nhật Bản), bán đảo Nicoya (Costa Rica), Icaria (Hy Lạp), và Loma Linda (California, Mỹ). Dưới đây là cách người dân ở những "vùng xanh" duy trì lối sống tích cực, nâng cao tuổi thọ.

Icaria, Hy Lạp

Icaria là hòn đảo nổi tiếng với tỷ lệ tử vong trung niên và bệnh sa sút trí tuệ thuộc hàng thấp nhất thế giới. Người dân nơi đây theo chế độ ăn Địa Trung Hải giàu dầu olive, rượu vang đỏ và rau củ tự trồng. Họ thường uống 1-2 ly rượu vang đỏ mỗi ngày, chứa nhiều chất chống oxy hóa giúp ngăn ngừa tổn thương DNA, góp phần kéo dài tuổi thọ.

Hai người già ở Icaria. Ảnh: National Geographic

Người Icaria vận động tự nhiên qua các hoạt động như làm vườn, đi bộ và thường chợp mắt ban ngày dưới 30 phút, giúp giảm nguy cơ bệnh tim. Cộng đồng gắn bó, đời sống tinh thần phong phú và thói quen ăn uống lành mạnh là chìa khóa cho sức khỏe và tuổi thọ của họ.

Ogliastra, Sardinia, Italy

Vùng cao nguyên núi non Ogliastra ở Sardinia tự hào có tỷ lệ nam giới sống trăm tuổi cao nhất thế giới. Người dân ở đây có chế độ ăn ít protein, chủ yếu từ rau, đậu, ngũ cốc nguyên cám và cá, giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh tiểu đường, ung thư, tử vong ở người dưới 65 tuổi.

Chế độ ăn kiểu Sardinia. Ảnh: Posha

Họ thường làm việc trên các trang trại, đi bộ quãng đường dài trên địa hình dốc, uống rượu vang đỏ Cannonau giàu chất chống oxy hóa. Hoạt động thể chất tự nhiên, không qua phòng gym, cùng đời sống gia đình nhiều thế hệ giúp sống lâu và khỏe mạnh.

Okinawa, Nhật Bản

Okinawa là nơi sinh sống của những phụ nữ nhiều tuổi nhất thế giới. Chế độ ăn của họ chủ yếu dựa trên thực vật như khoai lang Okinawa, đậu nành, ngải cứu, nghệ, khổ qua, giàu chất xơ và dinh dưỡng.

Những phụ nữ ở Okinawa. Ảnh: National Geographic

Người Okinawa thực hành nguyên tắc "hara hachi bu" - dừng ăn khi cảm thấy no 80%, giúp giảm lượng calo tiêu thụ và ngăn ngừa bệnh mãn tính. Họ cũng tập thái cực quyền, hình thức vận động thiền định và có khái niệm "ikigai" - mục đích sống, góp phần vào sức khỏe tâm lý và tuổi thọ.

Bán đảo Nicoya, Costa Rica

Bán đảo Nicoya có tỷ lệ tử vong trung niên thấp nhất thế giới và là nơi tập trung nam giới sống trăm tuổi cao thứ hai. Chế độ ăn của họ dựa trên đậu, bánh ngô và thực phẩm thực vật, kết hợp với hoạt động thể chất cường độ thấp như làm nông hoặc cưỡi ngựa ngay cả khi tuổi già.

Một phụ nữ cao tuổi ở Nicoya. Ảnh: Flamingo Beach Realty

Người dân Nicoya có "plan de vida" - mục đích sống - giúp duy trì tinh thần lạc quan và hạnh phúc. Cộng đồng đức tin mạnh mẽ và mạng lưới xã hội sâu sắc, bao gồm việc sống cùng gia đình nhiều thế hệ, là yếu tố quan trọng giúp người dân sống lâu. Thói quen vận động tự nhiên và chế độ ăn ít thịt cũng góp phần vào sức khỏe bền vững.

Loma Linda, California, Mỹ

Loma Linda là cộng đồng có tỷ lệ tập trung cao nhất của các tín đồ Seventh-day Adventists ở Mỹ, nơi một số người sống khỏe hơn trung bình trong nước 10 năm. Họ tuân theo chế độ ăn chay dựa trên Kinh Thánh, gồm ngũ cốc, trái cây, các loại hạt và rau củ, gần như không ăn thịt.

Một căn nhà ở Loma Linda. Ảnh: Travel + Leisure

Hoạt động thể chất được tích hợp vào đời sống qua các công việc hàng ngày như làm vườn, đi bộ, hoặc chơi các môn như pickleball. Cộng đồng gắn kết, đời sống tôn giáo mạnh mẽ và thói quen ngủ đủ khoảng 7 tiếng mỗi đêm giúp giảm nguy cơ bệnh tim, đột quỵ. Môi trường xã hội lành mạnh và lối sống có mục đích cũng góp phần vào tuổi thọ cao của họ.

Hoài Anh (Theo NatGeo, Healthline)