Văn bản do Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương ký ngày 30/5, gửi các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, yêu cầu báo cáo cụ thể danh mục bảo vật quốc gia, địa điểm lưu giữ, phương án bảo vệ cũng như các biện pháp ứng phó rủi ro đã triển khai kể từ khi được công nhận. Báo cáo phải gửi về Cục Di sản văn hóa trước ngày 6/6.

Bộ đề nghị các địa phương tăng cường công tác bảo vệ, bảo quản và phát huy giá trị của bảo vật quốc gia. Mỗi bảo vật cần có phương án bảo vệ riêng, đặc biệt chú trọng đến phòng chống trộm cắp, cháy nổ, thiên tai và các nguy cơ gây hư hại khác. Đối với bảo vật lưu giữ tại di tích hoặc thuộc sở hữu tư nhân, phương án bảo vệ phải được Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (hoặc Sở Văn hóa và Thể thao) thẩm định, phê duyệt.

Điện Thái Hòa nơi trưng bày bảo vật quốc gia ngai vàng triều Nguyễn và cặp rồng bằng đồng thời vua Thiệu Trị. Ảnh: Võ Thạnh

Bộ cũng đề nghị ưu tiên đầu tư nâng cấp hạ tầng kỹ thuật và trang thiết bị chuyên dụng cho kho bảo quản và khu trưng bày tại các bảo tàng, di tích. Công tác bảo quản phải tuân thủ quy định pháp luật về di sản văn hóa, đảm bảo tính khoa học và có sự tham gia của các nhà khoa học, chuyên gia trong lĩnh vực bảo tồn.

Ngoài ra, các địa phương được khuyến khích xây dựng chương trình truyền thông chuyên biệt với nội dung hấp dẫn, hình thức đa dạng nhằm quảng bá giá trị bảo vật quốc gia đến công chúng trong và ngoài nước. Việc trưng bày phải phù hợp với từng loại hình bảo vật, đồng thời đảm bảo an toàn và phát huy giá trị văn hóa.

Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch/Sở Văn hóa và Thể thao các tỉnh, thành được giao chỉ đạo chính quyền cấp cơ sở lập danh mục hiện vật có giá trị, định kỳ kiểm tra, rà soát công tác bảo vệ, đồng thời phối hợp với lực lượng công an phân công trách nhiệm bảo vệ theo phương án đã được phê duyệt.

Bảo vật quốc gia tượng rồng bằng đồng thời vua Thiệu Trị. Ảnh: Võ Thạnh

Khoảng 11h55 ngày 24/5, Hồ Văn Phương Tâm (42 tuổi, trú tại phường Hương Long, TP Huế) đã đột nhập vào khu vực trưng bày ngai vàng triều Nguyễn tại điện Thái Hòa, ngồi lên và đập gãy phần tựa phía trước bên trái của bảo vật. Hiện người này đã bị công an tạm giữ.

Ngai vàng triều Nguyễn là hiện vật gốc, được chế tác dưới thời vua Gia Long và đặt tại điện Thái Hòa - nơi chứng kiến sự trị vì của 13 đời vua triều Nguyễn suốt 143 năm. Tháng 1/2016, hiện vật được công nhận là bảo vật quốc gia.

Sau sự cố, ngai vàng nguyên bản đã được Bảo tàng Cổ vật Cung đình Huế đưa vào kho lưu giữ. Ngai vàng phục chế, hoàn thành cách đây hai năm, được tạm thời trưng bày phục vụ du khách. Sở Văn hóa, Thể thao TP Huế cũng đã đề xuất và được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đồng ý thành lập hội đồng quốc gia đánh giá hiện trạng và xử lý sự cố liên quan đến ngai vàng.

Võ Thạnh