Tại phiên họp Chính phủ chuyên đề về xây dựng pháp luật ngày 23/7, Thủ tướng yêu cầu dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống ma túy phải chú trọng phòng ngừa từ sớm, từ xa, hơn là xử lý hậu quả. Ông cho rằng công tác ngăn chặn, đẩy lùi tội phạm ma túy phải bắt đầu từ việc kiểm soát người nghiện.

"Người nghiện càng tăng thì nhu cầu ma túy càng tăng, kéo theo sự gia tăng nguồn cung. Do đó, ngăn chặn người nghiện là ngăn chặn phát triển nguồn cầu", lãnh đạo Chính phủ nói.

Thủ tướng nhấn mạnh cần thể chế hóa quan điểm mới của Đảng, theo đó "người đã nghiện ma túy là phạm tội" để có căn cứ pháp lý xử lý phù hợp. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý phải đảm bảo tính nhân đạo, đặc biệt với trẻ vị thành niên nghiện ma túy, để các em vẫn được đảm bảo quyền học tập, rèn luyện.

Hiện nay, Luật Phòng, chống ma túy vẫn xác định người nghiện là người bệnh cần hỗ trợ cai nghiện. Tuy nhiên, dự thảo luật sửa đổi đang đề xuất thay đổi tiếp cận, coi hành vi sử dụng trái phép chất ma túy là hành vi phạm tội.

Theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự có hiệu lực từ ngày 1/7, người sử dụng trái phép chất ma túy sẽ bị phạt tù nếu thuộc một trong bốn trường hợp: đang cai nghiện bằng thuốc thay thế; đang bị quản lý sau cai nghiện; trong hai năm kể từ khi hết thời hạn quản lý; hoặc tự ý bỏ điều trị trong vòng hai năm.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu sáng 23/7. Ảnh: Nhật Bắc

Thúc đẩy thể chế, gỡ điểm nghẽn bằng luật chuyên ngành

Cũng tại phiên họp, Thủ tướng yêu cầu ban soạn thảo dự án Luật Hàng không dân dụng Việt Nam phải mở rộng không gian huy động nguồn lực xã hội, thúc đẩy hợp tác công tư trong phát triển các hãng hàng không, cảng hàng không, logistics và đô thị sân bay.

Với dự án Luật Thương mại điện tử, Thủ tướng đề nghị bám sát thực tiễn, học hỏi kinh nghiệm quốc tế nhưng phải vận dụng sáng tạo phù hợp bối cảnh Việt Nam. Cần thiết kế các công cụ giám sát, kiểm tra, phòng ngừa và xử lý nghiêm vi phạm, đặc biệt với hàng giả, hàng kém chất lượng, không rõ nguồn gốc - nhất là thuốc và thực phẩm.

Đối với Luật Giáo dục đại học và Luật Giáo dục nghề nghiệp, lãnh đạo Chính phủ yêu cầu luật phải góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, khuyến khích học tập suốt đời. Các chuyên ngành đặc thù như pháp y, truyền nhiễm, nghệ thuật cần có chính sách đãi ngộ phù hợp. Việc công nhận trình độ đào tạo, học hàm, học vị cần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền để linh hoạt, hiệu quả hơn.

Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần chung là đưa thể chế "từ điểm nghẽn của điểm nghẽn" thành động lực phát triển và lợi thế cạnh tranh quốc gia. Vì vậy, các dự thảo luật phải đi đầu trong cắt giảm thủ tục hành chính, khâu trung gian và xóa bỏ tình trạng "cấp trên hợp thức hóa cho cấp dưới".

Vũ Tuân