Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp, được Thủ tướng phê duyệt ngày 14/4, nêu nội dung trên.

Theo đề án, mô hình thôn, tổ dân phố tiếp tục được xác định là tổ chức tự quản của cộng đồng dân cư, không phải cấp hành chính. Trước mắt, số lượng thôn, tổ dân phố hiện có sẽ giữ nguyên.

Sau khi sáp nhập xã phường, bỏ cấp huyện, các đơn vị sự nghiệp giáo dục, y tế sẽ giữ nguyên. Trường trung học cơ sở, tiểu học, mầm non, trạm y tế xã sẽ được chuyển giao cho chính quyền cấp xã quản lý. Chủ trương này nhằm đảm bảo chăm sóc sức khỏe người dân ngay tại cơ cở và đủ trường, lớp cho học sinh trên địa bàn xã phường.

Với các đơn vị sự nghiệp khác, Chính phủ sẽ hướng dẫn tinh gọn đầu mối, đảm bảo cung ứng nhiều dịch vụ công cơ bản, thiết yếu cho người dân trong xã hoặc liên xã.

Ngõ nhỏ Cống Đục nằm trong phố cổ Hà Nội nổi bật với cờ đỏ sao vàng dịp Tết Nguyên đán 2024. Ảnh: Ngọc Thành

Theo quy định của Bộ Nội vụ, thôn được tổ chức ở xã, gồm thôn, làng, ấp, bản, buôn, bon, phum, sóc; tổ dân phố được tổ chức ở phường, thị trấn, gồm tổ dân phố, khu phố, khối phố, khóm, tiểu khu.

Đến hết năm 2021, toàn quốc có hơn 90.000 thôn, tổ dân phố, trong đó 69.500 thôn và 20.900 tổ dân phố. Cả nước có 297.800 người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố.

Thôn, tổ dân phố không phải một cấp hành chính mà là tổ chức tự quản của cộng đồng dân cư có chung địa bàn cư trú trong một khu vực. Thôn, tổ dân phố hoạt động theo nguyên tắc đảm bảo tính tự quản của cộng đồng dân cư, chấp hành quản lý nhà nước trực tiếp của chính quyền cấp xã và sự lãnh đạo của cấp ủy đảng; tuân thủ pháp luật, thực hiện theo hương ước (quy ước); đảm bảo dân chủ, công khai, minh bạch.

Mỗi thôn có trưởng thôn, mỗi tổ dân phố có tổ trưởng dân phố. Trường hợp cần thiết có thêm một phó trưởng thôn hoặc một phó tổ trưởng dân phố.

Vũ Tuân