Sau ba ngày nắng nóng 35-37 độ C, từ 13h30 đến 17h hôm nay, ít nhất 6 tỉnh thành gồm Quảng Ninh, Bắc Ninh, Hưng Yên, Phú Thọ, Ninh Bình, Thái Nguyên và Hà Nội đã hứng chịu giông lốc, sấm sét kéo dài trong 1-2 giờ, riêng Quảng Ninh còn kèm theo mưa đá.

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia cho biết trạm Cửa Ông (Quảng Ninh) ghi nhận gió mạnh 16 m/s (cấp 7), Bãi Cháy (Quảng Ninh) gió giật 26 m/s (cấp 10), Bạch Long Vĩ (Hải Phòng) gió giật 18 m/s (cấp 8).

Thời điểm này, tâm bão Wipha cách vịnh Hạ Long trên 1.000 km về phía Đông, hoàn lưu tính từ tâm bão khoảng 200-300 km, sức gió mạnh nhất 102 km/h, cấp 10, giật cấp 12.

Cây đổ trên đường phố Hà Nội, chiều 19/7. Ảnh: Giang Huy

Ông Mai Văn Khiêm, Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia, cho biết với trạng thái trên bão Wipha chưa ảnh hưởng đến miền Bắc cũng như vịnh Bắc Bộ. Nguyên nhân mưa giông mạnh chiều nay là ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới có trục đi qua Bắc Bộ kết hợp với nền nhiệt khu vực tăng cao.

Điều này khiến dòng thăng (dòng không khí chuyển động theo phương thẳng đứng đi lên) phát triển mạnh trong điều kiện bất ổn định của khí quyển, gây mưa giông mạnh. Đây là siêu giông vùng nhiệt đới (Mesoscale Convective Systems). "Những tổ hợp mây giông quy mô thường gây mưa rất to kèm theo các hiện tượng thời tiết nguy hiểm và thường hiếm xảy ra", ông Khiêm nói.

Chuyên gia này giải thích hệ thống siêu giông có đường kính từ vài km đến vài trăm km, gồm nhiều cụm mây giông phát triển kết hợp lại thành hệ thống lớn. Siêu giông có thể tồn tại trong nhiều giờ, thậm chí 12-24 giờ, mạnh hơn và lâu hơn giông đơn lẻ.

Hàng rào bao quanh tòa nhà "Hàm cá mập" ở Hà Nội, công trình đang được phá dỡ, bị giật đổ chiều 19/7. Ảnh: Giang Huy

Để cảnh báo về đợt siêu giông, lúc 11h45, Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Quảng Ninh đã có bản tin cảnh báo giông, lốc, sét, mưa đá và mưa lớn cục bộ trên địa bàn. Bản tin nêu rõ lúc 11h45 mây đối lưu đang phát triển, gây mưa rào và giông cho các khu vực: phường Móng Cái 1, Móng Cái 2, Móng Cái 3, Vĩnh Thực.

Bản tin này cũng đưa ra nhận định mưa giông sau đó có khả năng lan sang các khu vực: xã Quảng Hà, Đường Hoa, Quảng Đức, Hải Sơn, Hải Ninh, Đầm Hà, Cái Chiên, Hoành Mô, Lục Hồn, Bình Liêu, Điền Xá, Tiên Yên, Đông Ngũ, Hải Lạng, Quảng Tân, Hải Hòa và các phường xã lân cận.

Ngoài ra, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia đã phát hai bản tin cảnh báo giông lốc. Bản tin thứ nhất cho toàn miền Bắc lúc 14h30, bản tin thứ hai cho riêng Hà Nội lúc 16h10.

"Trong mưa giông cần đề phòng sét, lốc, gió giật mạnh và sạt lở đất có thể làm gãy đổ cây cối, hư hại nhà cửa, các công trình giao thông, cơ sở hạ tầng và gây nguy hiểm cho tính mạng con người", bản tin cảnh báo.

Theo ông Mai Văn Khiêm, đêm nay Quảng Ninh không mưa, gió tây bắc cấp 3-4; gần sáng khả năng có mưa rào và giông, tầm nhìn xa giảm xuống 4-10 km trong mưa. Sáng mai khu vực Hạ Long không mưa, gió yếu, từ trưa và chiều mai có khả năng xuất hiện mưa rào, giông, sóng cao 1-1,5 m.

Giông gió đã khiến tàu du lịch chở 48 du khách và 5 thuyền viên đang tham quan vịnh Hạ Long bị lật lúc 13h30. Đến 21h, lực lượng chức năng đã tìm thấy 11 nạn nhân sống sót, 34 thi thể, hiện còn 8 người mất tích. Nhiều địa phương cũng ghi nhận thiệt hại, Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai đang tổng hợp.

Gia Chính