Văn phòng Chính phủ vừa thông báo chỉ đạo của Phó thủ tướng Trần Hồng Hà, đánh giá ô nhiễm không khí tại Hà Nội, TP HCM tiếp tục gia gia tăng cả quy mô lẫn mức độ, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế xã hội, cuộc sống và sức khỏe người dân.

Nguyên nhân chính gây ô nhiễm không khí là bụi, khí thải từ phương tiện giao thông, xây dựng, công nghiệp, nông nghiệp với lượng thải lớn và chưa được kiểm soát hiệu quả. Việc thực hiện quy định, chương trình, nhiệm vụ kiểm soát ô nhiễm không khí chưa đồng bộ, hiệu quả.

Hà Nội mù mịt, ngày 11/12/2024. Ảnh: Giang Huy

Hai thành phố sớm kiểm kê nguồn thải, đánh giá thực trạng môi trường không khí; xây dựng kế hoạch hành động 5 năm và hàng năm, trong đó xác định chỉ tiêu, giao nhiệm vụ cụ thể, yêu cần giảm hạn ngạch khí thải đến từng lĩnh vực theo từng năm để đánh giá việc thực hiện.

Đồng thời, hai đô thị sớm ban hành cơ chế hỗ trợ hoạt động thu gom, tái chế chất thải rắn xây dựng; khuyến khích người dân sử dụng phương tiện giao thông công cộng, chuyển đổi sang phương tiện xanh, ít phát thải; thực hiện các tiêu chuẩn về khí thải tại địa phương mình theo hướng cao hơn, chặt hơn so với tiêu chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia ngay trong tháng 5.

Các phương tiện cơ giới lạc hậu, cũ nát, không đủ tiêu chuẩn lưu hành gây ô nhiễm môi trường cần bị thu hồi, loại bỏ. Chất thải, khí thải phát sinh từ các hoạt động xây dựng, phát triển đô thị cần được quản lý để giảm thiểu phát tán; tăng quyền xử phạt trường hợp vi phạm cho cấp xã hoặc công an cấp cơ sở.

Các cụm công nghiệp cần có phương án chuyển đổi thành khu công nghiệp và di dời. Các trạm quan trắc không khí tại hai thành phố sẽ được tăng dày, có khả năng tăng tần suất trong các thời điểm giao mùa và công khai cho người dân biết.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao triển khai ngay kiểm kê xác định các nguồn thải vào không khí; xây dựng kế hoạch quốc gia về quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2026-2030. Bộ cùng Bộ Xây dựng, Công Thương ban hành quy chuẩn quốc gia với khí thải ôtô, xe máy, hoàn thành trong tháng 4.

Phó thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Công Thương tổ chức đoàn kiểm tra liên ngành các cụm công nghiệp, làng nghề, cơ sở gây ô nhiễm cao tại Hà Nội, TP HCM; hoàn thành trong tháng 7.

Bộ Xây dựng chịu trách nhiệm đề xuất cơ chế ưu đãi với hoạt động thu gom, xử lý, tái chế chất thải từ vật liệu xây dựng.

Vũ Tuân