Đề xuất trên nằm trong tờ trình gửi Thành ủy và UBND TP HCM về các giải pháp thực hiện chỉ tiêu phát triển bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) trên địa bàn.

Theo Nghị định 159/2025 của Chính phủ, người tham gia BHXH tự nguyện được hỗ trợ mức đóng theo tỷ lệ phần trăm, căn cứ trên chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn. Cụ thể, người thuộc hộ nghèo, cư trú tại xã đảo, đặc khu được hỗ trợ 50%; hộ cận nghèo 40%; người dân tộc thiểu số 30%; các đối tượng còn lại 20%. Thời gian hỗ trợ tối đa 10 năm. UBND các tỉnh, thành có thể bổ sung mức hỗ trợ từ ngân sách địa phương tùy điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.

Người lao động nộp hồ sơ, làm thủ tục hưởng trợ cấp thất nghiệp tại Trung tâm dịch vụ việc làm TP HCM, quận Bình Thạnh, tháng 6/2025. Ảnh: Quỳnh Trần

Từ căn cứ này, BHXH TP HCM đề xuất thành phố hỗ trợ thêm 20% mức đóng cho nhóm lao động 45-60 tuổi, ngoài phần 20% do trung ương chi trả, nâng tổng mức hỗ trợ lên 40%. Mục tiêu là tạo điều kiện để người lao động đủ điều kiện về thời gian tham gia (15 năm) nhằm được hưởng lương hưu và cấp thẻ BHYT với mức hưởng 95%.

Theo cơ quan BHXH, chính sách hỗ trợ sẽ giúp giảm áp lực tài chính cho người lao động, đặc biệt nhóm thu nhập trung bình - thấp, tăng động lực tham gia, góp phần mở rộng độ bao phủ và đảm bảo an sinh xã hội.

Hiện, người tham gia BHXH tự nguyện phải tự đóng 22% mức thu nhập do chính mình lựa chọn (khác với BHXH bắt buộc có sự tham gia của doanh nghiệp). Ví dụ, nếu chọn mức thu nhập 5 triệu đồng mỗi tháng, người lao động phải đóng 1,1 triệu đồng. Với mức hỗ trợ 20% hiện tại, nhà nước hỗ trợ 220.000 đồng, còn lại người lao động phải đóng 880.000 đồng. Nếu đề xuất được thông qua, tổng mức hỗ trợ tăng lên 440.000 đồng, phần người lao động phải đóng còn 660.000 đồng - giảm đáng kể.

Ngoài chính sách hỗ trợ nhóm 45-60 tuổi, BHXH TP HCM cũng kiến nghị sau khi sáp nhập tỉnh Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, thành phố nên lấy mức hỗ trợ cao nhất trong ba địa phương làm cơ sở xây dựng chính sách hỗ trợ mua thẻ BHYT cho người từ 60 đến dưới 75 tuổi, học sinh, thành viên tổ bảo vệ an ninh trật tự, hộ nghèo, cận nghèo, trẻ mồ côi và người có hoàn cảnh khó khăn.

Để nâng tỷ lệ bao phủ BHXH, BHYT, TP HCM cũng đề xuất đưa các chỉ tiêu này vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội hàng năm và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp. Mục tiêu đến năm 2030, khoảng 62% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHXH (trong đó 5% tham gia BHXH tự nguyện); khoảng 57% tham gia bảo hiểm thất nghiệp; ít nhất 60% người sau tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, trợ cấp hằng tháng hoặc trợ cấp hưu trí xã hội.

Sau sáp nhập, TP HCM có diện tích hơn 6.700 km2, dân số khoảng 14 triệu người. Tỷ lệ bao phủ BHXH (cả bắt buộc và tự nguyện) đạt 57% lực lượng lao động; tỷ lệ tham gia BHYT đạt 95%.

Lê Tuyết