Theo quy định mới, các cặp vợ chồng được quyền quyết định thời điểm sinh con, số lượng con và khoảng cách giữa các lần sinh, căn cứ vào độ tuổi, tình trạng sức khỏe, điều kiện học tập, lao động, công tác, thu nhập và khả năng nuôi dạy con của từng cá nhân, cặp vợ chồng, trên cơ sở bình đẳng. Pháp lệnh có hiệu lực từ ngày được thông qua.

Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan cho biết việc sửa đổi nhằm điều chỉnh tình trạng chênh lệch mức sinh giữa các vùng và nhóm đối tượng, đồng thời ngăn ngừa mức sinh giảm quá thấp, không đạt mức sinh thay thế. Mức sinh thấp kéo dài có thể ảnh hưởng đến phát triển kinh tế, xã hội, an ninh và quốc phòng trong tương lai.

Học sinh trường tiểu học Đinh Tiên Hoàng, TP Thủ Đức, tháng 9/2023. Ảnh: Quỳnh Trần

Chính phủ nhận định quy định hiện hành về giới hạn số con không còn phù hợp với thực tiễn khi mức sinh tại Việt Nam đang giảm. Mức sinh toàn quốc đã giảm từ 2,11 con/phụ nữ (năm 2021) xuống 2,01 (2022), 1,96 (2023) và 1,91 (2024) - mức thấp nhất trong lịch sử - và có thể tiếp tục giảm trong những năm tới.

Theo dự báo, đến năm 2039, Việt Nam sẽ kết thúc giai đoạn dân số vàng. Đến năm 2042, dân số trong độ tuổi lao động đạt đỉnh, và từ sau năm 2054 dân số có thể tăng trưởng âm. Tình trạng này sẽ dẫn đến thiếu hụt lao động, suy giảm quy mô dân số và gia tăng tốc độ già hóa, từ đó ảnh hưởng đến phát triển kinh tế xã hội.

Trước đó vào tháng 3, Ủy ban Kiểm tra Trung ương ban hành Hướng dẫn số 15 sửa đổi một số điều trong Hướng dẫn năm 2022 về xử lý kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm. Theo đó, đảng viên sinh con thứ ba trở lên sẽ không bị xử lý kỷ luật.

Sơn Hà