"A Goal in Life: Messi x Refik Anadol" là tác phẩm do nghệ sĩ nổi tiếng thế giới Refik Anadol sáng tạo bằng AI, lấy cảm hứng từ bàn thắng yêu thích của Lionel Messi.
Tác phẩm của Anadol được trưng bày tại nhà đấu giá Christie’s ở Trung tâm Rockefeller, New York từ ngày 12-22/7. Theo Sebastian Sanchez, quản lý bán hàng số của Christie’s, trong 10 ngày, hàng nghìn người hâm mộ bóng đá, nhà sưu tầm và yêu nghệ thuật đã đến chiêm ngưỡng tác phẩm. Giá khởi điểm của phiên đấu giá tác phẩm này hôm 22/7 là 1,5 triệu USD, và một vị khách không tiết lộ danh tính đã mua với giá 1,87 triệu (gần 50 tỷ đồng).
Toàn bộ số tiền thu từ cuộc đấu giá sẽ được chuyển đến Quỹ Inter Miami, hỗ trợ các sáng kiến từ thiện. Số này có hoạt động hợp tác với UNICEF để nâng cao chất lượng giáo dục tại Argentina, Mexico, El Salvador, Honduras và Haiti.
Trả lời The Athletic trước phiên đấu giá, nghệ sĩ Anadol hy vọng tác phẩm sẽ không bị chủ nhân giấu kín. "Đây không chỉ là sự hợp tác giữa hai cá nhân, mà là cuộc đối thoại giữa hai lĩnh vực", nghệ sĩ sinh ra ở Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, nói. "Không phải nghệ sĩ gặp nghệ sĩ, mà là thể thao gặp nghệ thuật. Điều đó làm cho tác phẩm trở nên mới mẻ và đầy sức mạnh".
Năm 2009, trong màu áo Barca của Pep Guardiola, Messi ở tuổi 22, chạm trán Man Utd trong trận chung kết Champions League trên sân Olimpico, Rome, Italy. Phút 70 trận này, khi Barca đang dẫn 1-0, Xavi Hernandez bấm bóng vào vùng cấm. D chỉ cao 1,65 mét, Messi bật nhảy ngay trước mặt trung vệ cao 1,88 mét Rio Ferdinand, đánh đầu lái bóng về góc xa, hạ thủ môn Van der Sar, ấn định thắng lợi 2-0 cho đại diện Tây Ban Nha.
Tiền đạo Argentina bật nhảy cao đến mức một chiếc giày văng ra. Với đôi tay dang rộng và nụ cười ngỡ ngàng, Messi mừng bàn thắng đi vào lịch sử đó.
16 năm sau, trong một cuộc phỏng vấn, khi được hỏi đâu là bàn thắng yêu thích nhất sự nghiệp, Messi đã chọn cú đánh đầu kể trên. "Có lẽ, đó là bàn vào lưới Man Utd ở chung kết Champions League 2009. Nó đẹp và độc đáo, vì đó là một cú đánh đầu, tôi đã nhảy rất cao, điều hiếm thấy ở tôi".
 |
Messi đánh đầu ghi bàn vào lưới Man Utd trong trận chung kết Champions League 2009 trên sân Olimpico, Rome, Italy. Ảnh: AP |
"Messi, trong mắt tôi là một nhạc trưởng, điều phối không gian và thời gian bằng logic. Pha đánh đầu đó của cậu ấy không chỉ là một bàn thắng, nó còn là một cánh cổng, một khoảnh khắc đưa một cậu bé trở thành người nhạc trưởng. Nếu tôi vẽ bằng dữ liệu, Messi vẽ bằng chuyển động", Anadol - người cũng là một fan bóng đá cuồng nhiệt - nói với The Athletic.
Cùng đội ngũ kỹ sư và nhà nghiên cứu, Anadol đã tái hiện bàn thắng của Messi bằng cách sử dụng đoạn phim với hình ảnh hai chiều từ UEFA, dữ liệu theo dõi cầu thủ và các thuật toán học máy. Từ đó, đội ngũ của ông đã sử dụng học máy và AI để tái tạo khoảnh khắc này dưới dạng 3D, đưa ký ức 16 năm tuổi trở lại hiện tại bằng thứ công nghệ không tồn tại vào năm 2009.
Mỗi khung hình và mỗi chuyển động được tái tạo bằng toán học: tốc độ và quỹ đạo của quả bóng, vị trí và chuyển động của từng cầu thủ, sự phối hợp nhịp nhàng của các cầu thủ trên sân. Đó không chỉ là xem lại bàn thắng, mà là AI tái hiện nó, lấp đầy những khoảng trống và phân tích vật lý cũng như quá trình ra quyết định trong vài giây ngắn ngủi.
Ngoài dữ liệu, cuộc phỏng vấn kéo dài 8 phút của Messi, trong đó anh chia sẻ về bàn thắng, cảm xúc và ý nghĩa của nó, đã được sử dụng để tạo nên phần âm thanh. "Chúng tôi phân tích giọng nói, biểu cảm khuôn mặt và tín hiệu cảm xúc của Messi để lồng ghép những cảm xúc đó vào dự án", Anadol giải thích. "Kết quả không chỉ là một tác phẩm kỹ thuật số, mà là một tác phẩm điêu khắc dữ liệu. Không phải bằng đồng hay đá cẩm thạch, mà là một cài đặt quy mô kiến trúc, hoàn toàn nhập vai".
Các buổi trưng bày công cộng "A Goal in Life: Messi x Refik Anadol" đã kết thúc sau phiên đấu giá. Người mua tác phẩm số kích thước 6x3,5 mét này sẽ có cơ hội làm việc với studio của Anadol để lắp đặt tác phẩm tại địa điểm họ chọn, sử dụng phần cứng riêng.
Không phải lần đầu tiên Anadol bán đấu giá từ thiện. Ba năm trước, Christie’s đã bán một tác phẩm điêu khắc số khác của ông lấy cảm hứng từ Casa Batllo của kiến trúc sư đại tài Antoni Gaudi với giá 1,38 triệu USD.
"A Goal in Life: Messi x Refik Anadol" không phải là tác phẩm gắn với Messi được bán đấu giá cao. Năm 2024, bộ sưu tập 6 chiếc áo đấu của tiền đạo này từ World Cup 2022 trở thành kỷ vật thể thao đắt giá nhất năm, được bán với giá 7,8 triệu USD.
Hà Phương (theo The Athletic)
